تأثیر هزینه‌های دولتی بر سرمایه‌گذاری خصوصی در ایران طی دوره 89-1341

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 استادیار گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور، تهران

چکیده

در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران با توجه به این­که بخش عمده فعالیت‌های اقتصادی در اختیار بخش دولتی می‌باشد،‌ لذا فعالیت‌های بخش دولت تأثیر قابل ملاحظه‌ای را بر بخش خصوصی دارند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر هزینه‌های دولت بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی می‌باشد. بر این اساس برای شناخت دقیق اثر، با تفکیک هزینه‌های دولت به هزینه‌های مصرفی و هزینه‌های سرمایه‌ای و نیز استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مقالات،‌ داده‌ها و آمار بانک مرکزی طی دوره­ی 89-1341 و با استفاده از روش ARDL به برآورد متغیرها پرداخته شده است. نتایج نشان داد که هزینه‌های مصرفی دولت اثر منفی بر سرمایه‌گذاری خصوصی دارند، ‌ولی هزینه‌های سرمایه‌ای دولت اثر مثبت داشته اما در سطح مناسبی معنی‌دار نبوده است. بنابراین در صورت توجه بیشتر دولت به امور زیربنایی و گسترش زیرساخت‌ها و نیز حمایت از بخش خصوصی می‌توان شاهد شکوفایی استعدادهای این بخش باشیم. عامل تورم به­عنوان هزینه تولید اثر منفی بر سرمایه گذاری خصوصی دارد، ولی متغیرهای مربوط به شوک نفتی و برنامه­های توسعه اثر مثبتی بر سرمایه­گذاری خصوصی دارند. بنابر نتایج به­دست آمده پیشنهاد می­ شود که دولت حمایت جدیدتری از اصل 44 مبنی بر خصوصی‌سازی داشته باشد و از طرف دیگر با کاهش هزینه‌های مصرفی و هدایت سرمایه‌های خود به بخش‌های تولیدی بستر مناسب را برای رشد و فعالیت بخش خصوصی فراهم سازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of government spending on private investment in Iran during the period 1341-1389

نویسندگان [English]

  • abotaleb kazemi 1
  • zahra arabi 2
چکیده [English]

For a detailed understanding of the effect In developing countries,including Iran because of the public sector is the main economic activity, the government sector have a significant impact on the private sector. This study examines the impact of government spending on private sector investment. For a detaild underestanding of the effect, is separation government spending to consumption spending and capital spending and using a library and articles, data and statistics of the Central Bank during the period from 1341 to 1389, and using the ARDL method, have been estimates variables. The results showed that the negative effect of government spending on private investment, but capital costs, have the positive effect on private investment but are meaningless. So pay more attention to the development of infrastructure and as well as supporting private sector led growth and prosperity of this part. Inflation factors as production costs have a negative effect on private investment, but the variables related to the oil shock and development programs have a positive effect on private investment. Thus, suggest that government have newer support of the constitution 44 original based on privatization and with reduced consumer spending and investment guidance to manufacturing sector, Provide suitable conditions for growth and activity of the private sector.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Private investment
  • Government Spending
  • Public Construction Costs
  • Approach ARDL
  • Investment
اقبالی، علیرضا؛ حلافی، ‌حمیدرضا و عسکری، ریحانه (1383)؛ بررسی رابطه میان مخارج دولتی و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، شماره 12: 137-168.
برانسون، ویلیام (1388)؛ تئوری و سیاست‌های اقتصاد کلان، عباس شاکری، تهران، نشر نی، چاپ 13، 369-363.
تشکینی، احمد (1384)؛ اقتصادسنجی کاربردی به کمک microfit، تهران موسسه فرهنگی هنری دیباگران،160 -145.
حجتی، زیبا؛ اقبالی، علیرضا؛ حلافی، حمیدرضا و عسگری، ریحانه (1383) ؛ پیامدهای سیاست­های مالی بر سرمایه­گذاری خصوصی، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، سال هفتم، شماره 22: 155-133.
دفتر مطالعات برنامه و بودجه (1389)؛ ارزیابی کلی برنامه‌های توسعه پس از انقلاب، کد موضوعی230، شماره مسلسل10299: 15-26.
سلیمی فر، مصطفی و قوی، ‌مسعود (1381)؛ تسهیلات بانک‌ها و سرمایه‌گذاری خصوصی در ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 13: 135-17.
شاکری، عباس و موسوی، میرحسین (1382)؛ بررسی عوامل مؤثر بر سرمایه‌گذاری خصوصی و دولتی در بخش کشاورزی، مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال یازدهم، شماره 43 و 44: 8.
شاکری، عباس(1389)؛ اقتصاد کلان (نظریه‌ها و سیاست‌ها)، تهران، رافع، جلد اول و دوم،  263-257و 706-719.
شبان، مهدی (1388)؛ بررسی پدیده جانشینی جبری بین سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی در اقتصاد ایران با استفاده از روش ARDL، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
شجری، پرستو (1388)؛ برنامه پنجم توسعه، بازار سرمایه، بخش نفت، مالیات‌ها، کشاورزی و مسکن، تازه‌های اقتصادی، دوره جدید، سال هفتم، شماره 126.
صادقی، حسین؛ اصغرپور، حسین و اسلامی­نژاد، سیدعلی­حسن (1386)؛ تأثیر مخارج دولتی بر سرمایه‌گذاری خصوصی در ایران با روش ARDL، فصلنامه علوم اقتصاد، سال اول، پیش­شماره اول: 138-109.
صمدی، علی حسین و پهلوانی، مصیب (1388)؛ هم­جمعی و شکست ساختاری در اقتصاد، چاپ اول، انتشارات نور علم ، 253-260و 294-298.
عبدلی، ‌قهرمان (1380)؛ تأثیرپذیری سرمایه­گذاری­های بخش خصوصی از بودجه دولت (بخش عمرانی) در ایران، مجله برنامه و بودجه، شماره 65-66: 29-47.
عسلی،‌ مهدی (1375)؛ برآوردی از سرمایه­گذاری خصوصی در ایران، مجله برنامه و بودجه، شماره 10: 19-36.
کازرونی، علیرضا و ابقایی، فلور(1387)؛ بررسی تأثیر هزینه­ها مصرفی و سرمایه­ای دولت بر سرمایه­گذاری خصوصی در ایران- فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ، سال8، شماره اول، 2و3.
کاظمی، ابوطالب (1392)؛ تحلیلی از عوامل اقتصادی موثر بر سرمایه­گذاری خصوصی در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان.
گجراتی، دامور(1387)؛ مبانی اقتصاد سنجی،‌ ترجمه حمید ابریشمی، جلد دوم، 907-913.
موسوی جهرمی(1387)؛ یگانه وزایر، آیت، بررسی اثر کسری بودجه دولت بر مصرف و سرمایه‌گذاری خصوصی، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، شماره 3، سال 8.
مهرآرا، محسن؛ موسایی، میثم و محمدیان، امیرحسین (1390)؛ بررسی رابطه غیرخطی میان نرخ بهره حقیقی و سرمایه­گذاری خصوصی، فصلنامه روند پژوهش‌های اقتصادی، شماره58: 33-65.
نوفرستی، محمد (1387)؛ ریشه واحد و هم جمعی در اقتصادسنجی، نشر رسا، چاپ اول.
هادیان، ابراهیم و وهام، رضا (1389)، تورم وتأثیر آن بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایران، فصلنامه اقتصاد مقداری، دروه 7، شماره 4: 55-79.
Bairam, E. and Ward, E. (1993); The Externality Effect of Government Expenditure on Investment in OECD Countries; Applied Economics, vol.25, 711-717.
Baotai Wang. (2005); Effects of government expenditure on private investment: Canadian empirical evidence. . Springer. Empirical Economics .493–504.
Blejer, M. and Khan, M. (1984); Government Policy and Private Investment in Developing Countries; IMF Staff Papers, vol 37, 379-403.
Dingyu Wu & Zhijue Zhang (2009); Effects of government expenditure on private investment China empirical evidence. IEEE EXPLORE. First International Workshop on Education Technology and Computer Science.P P. 1- 4.
Erenburg , S. J. (1993); The Real Effect of Public Investment on Private Investment; Applied Economics, vol. 25 , 831-837.
Furceri D. and A. Zdzienicka (2011); “The Effects of Social Spending on Economic Activity: Empirical Evidence from a Panel of OECD Countries”, MPRA Paper No. 30356, University Library of Munich, Germany.
http//.fardanews./p22//1254/1389.
Mamatzakis, E.C (1996); The Effects of Public Expenditure on Private Investment: An Empirical Application; The Asymmetric Global Economy, vol. 25 , 156-172.
Nurkse, R. (1953); Problems of Capital Formation in Under Developed Countries; NewYork, Oxford university press.
Paitoon, Kraipornsak (2010); Impact of Government Spending on Private Consumption and on the Economy: The Case of Thailand, International Journal of Human and Social Sciences 5:3.
Pastor, Manuel, and Ho Sung, Jue. (1995); Private Investment and Democracy in the Developing World. Journal of Economic Issues, pp 223-243.
Richardson, G. (1960); Information and Investment; London, Oxford University Press.
Sajawal ,Khan AND Muhammad ,Arshad Khan. (2007); What Determines Private Investment? The Case of Pakistan, PIDE(Pakistan Institute Of Development ECONOMICS Islamabad) Working Papers. 36.
Soreiz, Susanne .Government Expenditure, Capital Adjustment, and Economic Growth; Computing in Economics and Finance, Vol. 362 (2006).
Sun G. Kim (2005); The Relations Between Government R&D and Private R&D Expenditure in the APEC Economies: A Time Series Analysis;Finance Working Papers, Vol. 318, 180–214.
Valerie A. Ramey (2011); Government Spending and Private Activity. University of California, San Diego and NBER. conference "Fiscal Policy after the Financial Crisis" in Milan in December 2011.