برآورد سرمایه‌گذاری موردنیاز جهت تحقق اهداف برنامۀ ششم توسعۀ اقتصادی مبتنی‌بر جدول داده ستاندۀ پویای ملّی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه اقتصاد، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشجوی دکتری رشتۀ اقتصاد شهری و منطقه‌ای، گروه اقتصاد، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مسأله پژوهش حاضر برآورد ماتریس ضرایب سرمایه‌ای بین بخشی ملّی است. این ماتریس به‌عنوان پارامتر مهم ساختار اقتصادی و محور اصلی جداول داده ستاندۀ پویا و راهی بسیار کارآمد برای پیش‌بینی اقتصادی است. هدف پژوهش حاضر، برآورد سرمایه‌گذاری موردنیاز جهت تحقق اهداف برنامۀ پنج سالۀ ششم توسعۀ اقتصادی به کمک ماتریس ضرایب سرمایه‌ای ملّی  است. برای این‌منظور تلاش می‌شود تا مشکل عدم تراز شدن جدول داده ستاندۀ پویا که در سایر پژوهش‌های انجام شده در کشور مغفول مانده است، مرتفع گردد و نتایج در دو حالت رویکرد پیشنهادی پژوهش حاضر با سایر روش‌های مورد استفاده در دیگر پژوهش‌های انجام شده در کشور برای سال 1395 مورد مقایسه قرار گیرد. جامعۀ آماری در این پژوهش کل اقتصاد ایران است و بخش‌های اقتصادی درنظر گرفته شده، برحسب اطلاعات موجودی سرمایۀ بانک مرکزی شامل: بخش‌های، کشاورزی، نفت و گاز، معدن، صنعت، آب و برق وگاز، ساختمان، حمل و نقل، ارتباطات، مستغلات و سایر خدمات هستند. نتایج نشان می‌دهد که نرمال‌سازی سطری ماتریس سرمایۀ اولیه باعث کم‌شدن ضرایب سرمایه‌ای می‌شود و سرمایه‌گذاری موردنیاز برای اکثر بخش ها بیشتر از حالت عدم نرمال‌سازی برآورد خواهند شد.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Estimating the Investment Required to Achieve the Goals of the Sixth Economic Development Program Based on the National Dynamic Input-Output Table

نویسندگان [English]

  • Nematollah Akbari 1
  • Maryam Amini 2
1 Professor, Department of Economics, Faculty of Administrative Sciences and Economics, Isfahan University, Isfahan, Iran
2 PhD student Urban and Regional Economics, Department of Economics, Faculty of Administrative Sciences and Economics, Isfahan University, Isfahan, Iran
چکیده [English]

The problem of the current research is the estimation of the matrix of national inter-sector capital coefficients. This matrix is an important parameter of the economic structure and the main axis of dynamic input-output tables and a very efficient way for economic forecasting. The purpose of this article is to estimate the investment required to achieve the goals of the sixth five-year plan of economic development with the help of the matrix of national capital coefficients. For this purpose, an effort is made to solve the problem of not aligning the dynamic input-output table, which has been neglected in other researchers conducted in the country, and the results in two cases of the proposed approach of this article with other methods used in other researchers conducted in the country for 2015 to be compared. The statistical population in this research is the entire economy of Iran and economic sectors are considered, according to the Central Bank’s capital balance information, including agriculture, oil and gas, mining, industry, water and electricity and gas, construction, transportation, communications, Real estate and other services. The results show that the linear normalization of the initial capital matrix reduces the capital coefficients, and the required investment for most sectors will be estimated higher than in the case of no normalization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Input-Output Model
  • Dynamic Analysis
  • Capital
- ابوطالبی، مینا، (1396). «تحلیل عامل محور از اثرات سرریزی و بازخوردی در مدل داده ستاندۀ دومنطقه‌ای (استان اصفهان و سایر استان‌های کشور)». رسالۀ دکتری، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان.
- ابوطالبی، مینا؛ و اکبری، نعمت‌الله، (1397). «شبیه سازی الگوی  داده ستاندۀ ترتیبی (جدول داده ستاندۀ ایران، 1390)». پنجمین همایش کاربرد الگوهای داده- ستانده در برنامه‌ریزی اقتصادی  و اجتماعی، دانشگاه الزهرا.
- اکبری، نعمت الله؛ و مینا، ابوطالبی، (1399). تحلیل داده ستانده منطقه‌ای. سازمان برنامه و بودجه کشور.
- آسیایی، محمد، (1380). «محاسبه ماتریس ضرایب سرمایه بین بخشی در اقتصاد ایران برای سال‌های 1370»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، 3(9): 127-160.
- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، (1396) و (1399). «گزارش موجودی سرمایۀ کشور».
- بانویی، علی‌اصغر، (1375). «کاربرد الگوی پویای داده ستانده در برنامه‌ریزی اقتصادی ایران». علمی برنامه ریزی و بودجه، 1(4): 21-37.
- بانویی، علی‌اصغر؛ و بزازان، فاطمه، (1385). «نقش و اهمیت ابعاد فضا در محاسبه جداول داده ستانده منطقه‌ای (پدیده فراموش شده در ایران)»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، 8 (27): 89-114.
- بزاران، فاطمه؛ و سماواتی، آیدا، (1399). «آثار توزیعی مالیات بر دی اکسید کربن بر مخارج خانوارها درایران: رویکرد داده ستانده زیست محیطی». نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 7(1): 264-239. DOI: 10.22034/ecoj.2020.10610
- بزازان، فاطمه؛ بانویی، علی‌اصغر؛ و کرمی، مهدی، (1386). «تأمل بیشتری درخصوص توابع سهم مکانی نوین بین ابعاد اقتصاد فضا و ضرایب داده ستانده منطقه‌ای: مطالعه موردی استان تهران». پژوهش‌های اقتصادی ایران، 9(31): 27-53.
- بهنامیان، مهدی؛ شجاعی، عبدالناصر؛ و حاجی، غلامعلی، (1400). «پیش بینی دینامیک سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایران». مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 10(40): 137-179. DOI: 10.22084/aes.2021.24574.3315
- ترحمی، فرهاد؛ بزازان، توفیق؛ و فارسی، فرشته، (1399). «محاسبه ضرایب داده ستاندۀ سه منطقه‌ای، روش ترکیبی سهم جاذبه (مطالعۀ موردی: مناطق نفت خیز استان تهران سایر اقتصاد ملّی». پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 93(28): 171-201.
- تقوی، امیر؛ و پهلوانی، مصیب، (1397). «پس انداز، سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی در ایران: نتایج روش ARDL، رویکرد هم‌جمعی با لحاظ شکست ساختاری». فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 7(25): 201-225. DOI: 10.22084/aes.2017.14380.2513
- جهانگرد، اسفندیار، (1393). تحلیل‌های داده ستانده (فناوری، برنامه‌ریزی و توسعه). تهران: انتشارات آماره.
- رومر، دیوید، (1400). اقتصاد کلان پیشرفته رومر. ترجمه: منصور خلیلی عراقی، علی سوری، تهران: نور علم.
سازمان ملّی  بهره‌وری، (1398).
- سوری، علی، (1384). تحلیل داده ستانده. همدان: انتشارات نور علم.
- شرکت، افسانه؛ بانویی، علی اصغر؛ جهانگرد، اسفندیار و نصیری‌اقدم، علی، (1400). «شناسایی مناطق و فعالیت‌های الویت دار در ایجاد ظرفیت بالقوه مالیات بر ارزش افزوده». مدلسازی اقتصادی، 15(56): 15-30. DOI: 10.30495/eco.2022.1943985.2588
- صادقی‌شاهدانی، مهدی، (1394). مدل‌سازی داده ستانده. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
- عباسی‌نژاد، حسین، (1385). «تحلیل اثر افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی بر بخش‌های اقتصادی با استفاده از جدول داده ستانده». پژوهش‌های بازرگانی، 10(38): 1 تا 28.
- مرکز پژوهش‌های مجلس، (1391). «راهنمای حسابداری ملّی: راهنمای جدول داده ستانده(تهیه و تحلیل)». تهران: مجلس شورای اسلامی.
- نوری، فریبا، (1390). «ارزیابی سرمایه‌گذاری بخشی در برنامه سوم توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی». (استاد راهنما: دکتر فاطمه بزازان). دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا(س).
 
- Abbasinejad, H., (2006). “Analysis of the effect of the increase in the price of petroleum products on the economic sectors using the input-output table”. Business Research, 10(38): 1 - 28. (In Persian).
- Abutalebi, M., (2016). “Factor-oriented analysis of spillover and feedback effects in the two-region input-output model (Isfahan province and other provinces of the country)”. Doctoral Thesis, School of Administrative Sciences and Economics, Isfahan University. (In Persian).
 - Abutalebi, M. & Akbari, N., (2017). “Simulation of sequential input-output pattern (Iran output data table, 2019)”. The 5th conference on the use of data-output models in economic and social planning, Al-Zahra University. (In Persian).
 - Akbari, N. & AbuTalebi, M., (2019). Regional input-output analysis. Program and budget organization of the country. (In Persian).
 - Asian, M., (2010). “Calculating the matrix of intersectoral capital coefficients in Iran's economy for 1370”. Iranian Economic Research Quarterly, 3(9): 127-160. (In Persian).
 - Banoui, A. A., (1996). “Using dynamic model of input-output in Iran's economic planning”. Scientific Journal of Planning and Budget, 1(4): 21-37. (In Persian).
 - Banoui, A. A. & Bezazan, F., (2015). “The role and importance of space dimensions in the calculation of regional input-output Tables (a forgotten phenomenon in Iran)”. Iranian Economic Research, 8(27): 114-89. (In Persian).
- Bazazan, F., (2002). “Dynamic input-output price model with application to IRAN”. published PhD thesis UK.
 - Behnamian, M.; Shujaei, A.; Haji, Gh. A., (2021). “Forecasting the dynamics of private sector investment in Iran”. Scientific Quarterly of Applied Economic Studies of Iran, 10(40): 137-179. DOI: 10.22084/aes.2021.24574.3315 (In Persian).
 - Bezaran, F. & Samavati, A., (2019). “Distributive Effects of Carbon Dioxide Tax on Household Expenditures in Iran: An Environmental Data Source Approach”. Quarterly of Applied Economic Theory, 7(1): 264-239. DOI: 10.22034/ecoj.2020.10610 (In Persian).
 - Bezazan, F.; Banoui, A. & Karmi, M., (2007). “Further reflection on the new spatial contribution functions between the dimensions of space economy and the coefficients of regional input-outputt: a case study of Tehran province”. Iran Economic Research, 9(31): 27-53. (In Persian).
- Cao, R., (2022). »Regional Tourism Economic Impact Evaluation Based on Dynamic Input-Output Model«. Analysis of Financial Problems Based on Mathematical Models.
 - Central Bank of the Islamic Republic of Iran, (2017) and (2020). “State capital report of the country”. (In Persian).
- Chen, Y. & Dai, W., (2022). “Tracking Control of the Dynamic Input-Output Economic System Based on Data Fusion”. Hindawi. Security and Communication Networks.
- Difrancesco, R., (1998). “Large Projects in Hinterland Regions: A Dynamic Multiregional Input-Output Model for Assessing the Economic Impacts”. 30(1).
- Duchin, F. & Szyld D. B., (1985). “A Dynamic Input-Output Model with Assured Positive Output”. Institute for Economic Analysis. New York University
- Fuentes, N. A. & Martínez Pellégrini, S., (2021). “Dynamic input-output model for a small economy”. Prob. Des, 52(204).
- Han,Y.; Lou, X.; Feng, M.; Geng, Z.; Chen, L. & Ping, W., (2022). “Energy consumption analysis and saving of buildings based on static and dynamic input-output models”. Energy, 239.
 - Jahangard, E., (2013). Input-output analysis (technology, planning and development). Tehran: Amareh Publications. (In Persian).
- Johansen, L., (1978). “On the Theory of Dynamic Input-Output Model with Different Time Profiles of Capital Construction and Finite Life-Time of Capital Equipment”. Institute of Economics. University of Oslo.
- Leontief, W., (1953). Dynamic Analysis. In Studies in the Structure of the American Economy. edited by: W. Leontief et al. New York: Oxford University.
- Liew, C. K., (n.d.). Dynamic Multipliers for a Regional Input-Output Model.
- Ma, N.; Yin, G.; Li, H.; Sun, W.; Wang, Ze.; Liu, G. & Xie, D., (2022). “The optimal industrial carbon tax for China under carbon intensity constraints: a dynamic input–output optimization model”. Environmental Science and Pollution Research. 29: 53191–53211.
 - Majlis Research Center (2012). “National accounting guide: Guide to input-output table (preparation and analysis)”. Tehran: Parliament. (In Persian).
 - Nouri, F., (2018). “Evaluation of partial investment in the third program of economic, social and cultural development”. Supervisor: Dr. Fatemeh Bazazan. Al-Zahra University (S). Faculty of Social Sciences and Economics. (In Persian).
- Ressl, S.; Caiani, A.; Lamperti, F.; Guerini, M.; Vanni, F.; Fagiolo, G.; Ferraresi, T.; Ghezzi, L.; Napoletano, M. & Roventini, A., (2021). “Assessing the economic effects of lockdowns in Italy: a dynamic Input-Output approach. Institute of Economic”. Scuola Superiore Sant Anna.
- Romer, D., (2021). Romer's Advanced Macroeconomics (Translation: Mansour Khalili Iraqi, Ali Souri). Tehran: Noor Alam.
 - Sadeghi Shabanehi, M., (2014). Data modeling. Imam Sadegh University Press, Tehran. (In Persian).
 - Sherkat, A.; Banoui, A.; Jahangard, E. & Nasiri Aghdam, A., (2021). “Identification of priority areas and activities in creating the potential capacity of value added tax”. Economic Modelling, 15(56): 15-30. DOI: 10.30495/eco.2022.1943985.2588 (In Persian).
- Shibusawa, H. & Matsushima, D., (2022). “Assessing the economic impact of tsunami and nuclear power plant disasters in Shizuoka, Japan: a dynamic inter-regional input–output (IRIO) approach”. Asia-Pacific Journal of Regional Science, 6: 307–333.
 - Suri, A., (2005). Analysis of the resulting data. Hamedan: Noor Alam Publications. (In Persian).
- Taqvi, A. & Pahlavani, M., (2017). “Savings, investment and economic growth in Iran: the results of the ARDL method, a collective approach in terms of structural failure”. Quarterly of Applied Economic Studies of Iran, 7(25): 201-225. DOI 10.22084/aes.2017.14380.2513: (In Persian).
 - Tarhami, F.; Bazazan, T. & Farsi, F., (2019). “Calculation of coefficients of three regional input output, combined gravity share method (case study: oil-rich regions of Tehran province, other national economy)”. Scientific Journal of Economic Research and Policy, 93(28): 171-201. (In Persian).
- Wang, T.; Xiao, S.; Yan, J. & Zhang, P., (2021). “Regional and Sectorial Structures and Their Dynamics of Chinese Economy”. A Network Perspective from Multi-Regional Input-Output Tables.
- Zhong, W.; Song, J.; Yang, W.; Fang, K. & Liu, X., (2021). “Evolving household consumption-driven industrial energy consumption under urbanization: A dynamic input-output analysis”. Journal of Cleaner Production. Elsevier Ltd. All rights reserved National Productivity Organization (2018). (In Persian).