بررسی واکنش ارزش شرکت‌ در صنایع منتخب بورس اوراق بهادار تهران به تکانۀ نرخ بهره با رهیافت TVP_FAVAR

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استاد گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 معاونت اقتصادی وزارت اقتصاد، تهران، ایران

چکیده

بازار سهام و نرخ بهره، دو عامل اساسی در راستای دستیابی به رشد اقتصادی در هر کشوری به‌شمار می‌روند؛ تأثیرات نرخ بهره بر بازار سهام در زمینۀ سیاست‌های نظارتی، شیوه‌های مدیریت ریسک، ارزش‌گذاری اوراق مالی و درعین‌حال سیاست‏های دولت در قبال بازارهای مالی بازخوردی را برای سیاست‌گذاران اقتصادی فراهم می‌نماید؛ حال با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش واکنش ارزش شرکت‌های فعال در صنایع مختلف بازار بورس اوراق بهادار تهران نسبت به تکانه‌های نرخ بهره با به‏کارگیری الگوی پارامتر قابل‌تغییر طی زمان با عوامل تعدیل‌شدۀ خود بازگشت برداری و با استفاده از داده‏های فصلی طی دورۀ 1397-1390 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به‌دست آمده بیانگر اثرات پویای تکانۀ نرخ بهره بر ارزش صنایع منتخب بورس اوراق بهادار هست و با توجه به عوامل نهادی شرکت‌های فعال در هر یک از این صنایع، سازوکار اثرگذاری تکانۀ نرخ بهرۀ متفاوت بوده و درعین‌حال تغییرات شرایط اقتصاد کلان نیز عامل مهمی در نحوۀ واکنش ارزش صنایع به تکانۀ فوق می‏باشد؛ این امر بیانگر اهمیت استفاده از روش‏هایی است که در آن‏ها امکان تغییر ضرایب پارامترهای مدل فراهم است. براساس نتایج به‌دست آمده، اثرات تغییرات در نرخ بهره در گذر زمان بسیار متفاوت بوده و نمی‌توان قاطعانه درخصوص اثرات مثبت یا منفی این متغیر بر ارزش شرکت‌ها نتیجه‌گیری نمود؛ زیرا متغیر نرخ بهره یکی از متغیرهایی است که ارتباط تنگاتنگی با سایر متغیرهای کلان داشته و همین‌امر باعث می‌شود تا با اثرگذاری بر دیگر متغیرهای کلان اقتصادی، اثرات این متغیر بر بازار سرمایه و به‌طور خاص مؤلفه‌های عملکردی شرکت‌های فعال در این بازار بسیار نوسانی بوده و درگذر زمان با واکنش‌های متفاوتی همراه باشد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Response of Firm’s Value to Interest Rate Shock in Selected Industries of Tehran Stock Market: TVP-FAVAR Approach

نویسندگان [English]

  • Sajjad Barkhordari 1
  • Ghahraman Abdoli 2
  • Reza Amiri 3
1 Associate Professor, Department of Economics, Faculty of Economics, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Economics, Faculty of Economics, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Economic Deputy of the Ministry of Economy, Tehran, Iran
چکیده [English]

The stock market and interest rate are the main factors to access economic growth in any country. The effects of interest rate on stock market provide feedback for economic policy makers in monitoring policies, risk management methods, valuation of securities, and state policies in financial markets. According to importance of this subject, in this research, we studied the response of active firms’ value in different industries of Tehran Stock Market to interest rate shocks using time varying parameter method with augmented vector autoregressive factors (TVP-FAVAR) and seasonal data during 2011-2018. The results show the dynamic effects of interest rate on firms’ value in selected industries and different mechanism of interest rate effects due to institutional factors of active firms in any industry. This result indicates the importance applying the possibility of changes in parameters of model. Base on the results obtained, the effects of changes in interest rate over time is different and it is not possible to declare absolutely on positive or negative effect of interest rate on firms’ value, because of interest rate is a variable that has close relationship with macro variables, which causes by influencing other macro variables, it’s effects on stock market and specially on performance of active firms in this market has been fluctuated and be accompanied by different responses over time.   

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interest Rate Shock
  • Stock Market
  • Firm’s Value
  • TVP-FAVAR

مراجع

- بدری، احمد؛ دولو، مریم؛ دری نوکورانی، مریم، (1395). «بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر عملکرد بازار سهام». چشم‌انداز مدیریت مالی، 13: 35-9.
- حیدری، حسن؛ حقیقت، جعفر؛ کریمی‌تکانلو، زهرا؛ و رنج‌پور، رضا، (1399). «ارائه راهکاری جهت مدیریت نرخ سود بانکی ایران در چارچوب نظریات توسعه و سرکوب مالی». پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی،10 (38): 44-31.
- خانی، مصیب؛ و میرعسکری، سیدرضا، (1396). «تحلیل تأثیر نرخ بهره بر متغیرهای اقتصاد کلان ایران». دومین کنفرانس ملی حسابداری، مدیریت و اقتصاد.
- زین‌الدینی، شبنم؛ کریمی، محمدشریف؛ خانزادی، آزاد، (1399). «بررسی اثر تکانه‌های قیمت نفت بر عملکرد بازار سهام ایران». اقتصاد مالی، 14 (50): 169-145.
- فراهانی، مهدی؛ مرزبان، حسین؛ دهقان‌شبانی، زهرا؛ و اکبریان، رضا، (1397). «نظریه ارزیابی اثر شوک نرخ بهره بر متغیرهای کلان اقتصادی در ایران با رویکرد الگوی FAVAR». مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 7 (25): 54-29.
- کرامتی، محمد؛ مولائی، محمدعلی؛ و دهقانی، علی، (1394). «بررسی تأثیر نرخ بهره بر سرمایه‌گذاری در شرکت‌های تولیدی مواد غذایی و آشامیدنی عضو بورس اوراق بهادار تهران». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی شاهرود.
- محمدی، علی؛ مصلح‌شیرازی، علی‌نقی؛ عباسی، عباس؛ و اخلاق‌پور، سعید، (1398). «برنامه‌ریزی سناریو اثر تغییرات عوامل مؤثر بر ارزش بازار بورس اوراق بهادار تهران را با استفاده از رویکرد پویاشناسی سیستم». چشم‌انداز مدیریت مالی، 26: 68-33.
- ورهرامی، ویدا؛ عباسقلی‌نژاد؛ و اسبقی، رعنا، (1397). «بررسی تأثیر متغیرهای خرد و کلان پولی بر شاخص قیمت سهام دوازده گروه شرکتی فعال‌تر در بازار بورس اوراق بهادار با استفاده از روش داده‌های تابلویی پویا». مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 8 (27): 183-213.
 
- Akalu, M. M., (2002). Measuring and ranking value drivers (No. 043/02). Tinbergen Institute Discussion Paper. http://papers.tinbergen.nl/02043.pdf.
- Al-Hares, O. M.; Abu Ghazaleh, N. M. & Hadda, A. E., (2012). “Value relevance of earnings, book value and dividends in an emerging capital market: Kuwait evidence”. Global Finance Journal, 23(3): 221-234. http://dx.doi.org/10.1016/j.gfj.2012.10.006.
- Asiedu, M.; Opong, E. O. & Gulnabat, O., (2020). “Effects of monetary policy on stock market performance in Africa evidence from ten (10) African African countries from 1980 to 2019”. Journal of Financial Risk Management, 9(3): 252-267.
- Assefa, T. A.; Esqueda, O. A. & Mollick, A. V., (2017). “Stock returns and interest rates around the World: A panel data approach”. Journal of Economics and Business, 89: 20-35.
- Badri, A.; Dolo, M. & Dari Nokorani, M., (2006). “Investigating the macro variables on stock market performance”. The Quarterly Journal of Financial Management Perspective, 13: 9-35 (In Persian).
- Black, A. & Wright, P., (2001). In Search of Shareholder Value: Managing the Drivers of Performance (2 ed.). Financial Times Prentice Hall.
- Boyd, B., (2010). “Business Exit Strategies: Value Drivers White Papers”. Business Enterprise Institute Inc. http://www.business exit-strategies.com/exit-planning-white-papers.html.
- Chandra, P., (2011). Corporate Valuation and Value Creation (1 ed.). Delhi: Tata McGraw-Hill Education.
- Chang, Y. Y. & Hughes, M., (2012). “Drivers of Innovation Ambidexterity in Small to Medium sized Firms”. European Management Journal, 30(1): 1-17. http://dx.doi.org/10.1016/j.emj.2011.08.003.
- Cheremnikh, O., (2000). “Improving the Company’s Value – Purpose Business Management”. Education and Business: 44-68.
- Chung, R.; Firth, M. & Kim, J. B., (2005). “FCF agency costs, earnings management, and investor monitoring”. Corporate Ownership and Control, 2(4): 51-61.
- Copeland Thomas, E.; Koller, T. & Murrin, J., (1994). Valuation: measuring and managing the value of companies. Wiley frontiers in finance.
- Damodaran, A., (2006). Security Analysis for Investment and Corporate Finance (2 ed.). India: Wiley.
- Farahanin, M.; Marzban, H.; Dehghan Shabani, Z. & Akbarian, R., (2018). “The theory of evaluating the interest rate shock on macroeconomic variables in Iran using FAVAR approach”. The Quarterly Journal of Applied Economic Studies in Iran, 7 (25): 29-54, (In Persian).
- Gross, S., (2006). Banks and Shareholder value: An Overview of Bank Valuation and Empirical Evidence on Shareholder Value for Banks (1 ed.). Deutscher Universitats-Vlg.
- Gu, G.; Zhu, W. & Wang, C., (2021). “Time-varying influence of interest rates on stock returns: evidence from China”. Economic Research-Ekonomska Istraživanja: 1-20.
- Handayani, R. H.; Indarto, I. & Santoso, A., (2022). “Determinants of firm value with profitability as intervening variables”. Asian Management and Business Review (AMBR): 74-89.
- Heidari, H.; Haqiqat, J.; Karimi Takanlo, Z. & Ranj Pour, R., (2020). “A solution for management of interest rate in Iranian banking in the framework of development and financial repression theories”. The Quarterly Journal of Economic and Development Researches, 38(10): 31-44 (In Persian).
- Ittner, C. D. & Larcker, D. F., (2001). “Assessing Empirical Research in Managerial Accounting: A Value Based Management Perspective”. Journal of Accounting & Economics, 32(12): 349-410.http://dx.doi.org/10.1016/S0165-4101(01)00026-X.
- Jouvanceau, V., (2019). “New Evidence on the Effects of Quantitative Easing”. Working Papers halshs-02073826, HAL.1-46.
- Kakati, M., (2005). “Stock Valuation Process: A Practitioners’ view”. Finance India, 19(2): 513-523.
- Kaplan, R. S. & Norton, D. P., (1996). “Using the Balanced Scorecard as a Strategic Management System”. Harvard Business Review, 74(1): 75-85.
- Karamati, M.; Molaei, N. A. & Dehghani, A., (2015). “Describing the interest rate effect on investment in food and beverage companies are members in Tehran Stock Market”. MA thesis, Shahrod Industry University, (In Persian).
- Kazlauskiene V. & Christauskas, C., (2008). “Business Valuation Model Based on the Analysis of Business Value Drivers”. Engineering Economics, 57(2): 23 31.
- Khani, M. & Mir Askari, S. R., (2017). “Analysis of interest rate effect on macroeconomic variables in Iran”. 2ed National Conference in Accounting, Management and Economics (In Persian).    
- Kim, K., (2004). “Strategic Planning for Value-Based Management: An Empirical Examination”. Management Decisions, 42(8): 938-948. http://dx.doi.org/10.1108/00251740410555434.
- Kraai, J., (2006). “Value Drivers: How do they affect your Business Value. Vancouver Business Journal. http://www.vbjusa.com/focus-sections/banking-finance.
- LEK Consulting., (1998). “Identifying and Managing Key Value drivers”. LEK Consulting Executive Insights, 1(1). www.lek.com.
- Lindenberg, E. B. & Ross, S. A., (1981). “Tobin's q ratio and industrial organization”. Journal of business, 1-32.
- Mills, R. & Print, C., (1995). ‘Strategic Value Analysis”. Management Accounting, 73(2): 35-37.
- Mohammadi, A.; Mosleh Shirazi, A.; Abbasi, A. & Akhlagh Pour, S., (2019). “Planning scenario of determinant factors on value in Tehran Stock Market using dynamic system”. Magazine of Financial Management perspective, 26: 33-68, (In Persian). 
- Morin, R. A. & Jarrell, S. L., (2001). Driving shareholder value, value-building techniques for creating shareholder wealth: McGraw-Hill. New York.
- Moussa, F. & Delhoumi, E., (2021). “The asymmetric impact of interest and exchange rate on the stock market index: evidence from MENA region”. International Journal of Emerging Markets.
- Nurhayati, I.; Sudiyatno, B.; Puspitasari, E. & Basiya, R., (2021). “Moderating effect of firm performance on firm value: Evidence from Indonesia”. Problems and Perspectives in Management, 19(3): 85.
- Palazzo, B. & Yamarthy, R., (2020). Credit risk and the transmission of interest rate shocks. Available at SSRN 3795812.
- Rappaport, A., (1998). Creating Shareholder Value: A Guide for Managers and Investors. New York: Simon and Schuster.
- Ruhl, J. & Cowen, S., (1990). “How An In-House System Can Create Shareholder Value?”. Financial Executive, 6(1): 53-57.
- Sampurna, D. S. & Romawati, E., (2020). “Determinants of Firm Value: Evidence in Indonesia Stock Exchange”. In 6th Annual International Conference on Management Research (AICMaR 2019) (pp: 12-15). Atlantis Press.
- Scarlett R. C., (1997). Value- Based Management. London: CIMA Publishing.
- Turner, R., (1998). “Projects for Shareholder Value: The Influence of Project Performance Parameters at different Financial Ratios”. Project Management, 4(1): 70-74. http://www.kupasazshomal.com/Editor/assets/magazine/International%20Project%20Manage ment%20Journal%20,1998.pdf.
- Varahrami, V. & Abasgholi Nezhad Asbaghi, R., (2018). “Analysis of monetary micro and macro variables on stock price index for 12 active companies in Tehran Stock Market using dynamic panel data”. The Quarterly of Applied Economics, 8 (27). (In Persian).
- Xavier, A. & Vinolas, P., (2003). “FEVA: A Financial and Economic Approach to Valuation”. Financial Analysts Journal, 59(2): 80-87. http://dx.doi.org/10.2469/faj.v59.n2.2516.
- Zinaddinin, Sh.; Karimi, M. Sh. & Khanzadi, A., (2020). “Describing effect of oil price shocks on stock market performance in Iran”. The Quarterly Journal of Financial Economics, 14 (50): 145-169, (In Persian).
فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران
دوره 12، شماره 45
فروردین 1402
صفحه 141-175

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار