بررسی میزان انتقالات بهینه درآمدهای نفتی در دورههای مختلف زمانی با ورود شوک بیماری هلندی در ایران با رویکرد تعادل عمومی محاسبهپذیر پویا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

وجود تغییرات و شوک‌های متعدد در یک سیستم اقتصادی، آثار متعددی را بر روی متغیرهای درون­زا و بخش­های اقتصادی ایجاد می­کنند و هرگونه تغییر در ساختار تولیدی می­تواند بخش خارجی اقتصاد یا توزیع درآمد خانوارها و رفاه آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. این تحقیق با فرض وجود بیماری هلندی به بررسی میزان انتقالات درآمدهای نفتی با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی و رویکرد تعادل عمومی قابل‌محاسبه‌ی پویا پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد به‌منظور رسیدن به بیماری هلندی بهینه در سناریوی برابری نرخ بهره و نرخ رججان زمانی، میزان انتقالات درآمدهای نفتی در هر سال با نرخ ۱۰درصد باید افزایش یابد که این میزان افزوده می‌تواند در صندوق توسعه ملی نگهداری شود تا دوره‌های مختلف نیز بتوانند از درآمد نفتی به نحو بهینه از آن استفاده نمایند. در سناریوی عدم برابری نرخ بهره و نرخ رجحان زمانی، تنها زمانی که نرخ رجحان زمانی باید بسیار پایین‌تر از نرخ بهره در زمان حال باشد، در این صورت به دلیل مسیر مصرف افزایشی و افزایش سبد بخش قابل‌مبادله نسبت به بخش غیرقابل‌مبادله، می‌توان به بیماری هلندی بهینه دست یافت. در غیراینصورت به دلیل کاهش بخش قابل‌مبادله و افزایش واردات، اثرات بیماری هلندی با وضع بدتری بروز خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of Optimal Transitions of Oil Revenues in different Periods of time with the Assumption of Dutch Disease in Iran through Dynamic Computable General Equilibrium Model

نویسندگان [English]

  • Azam Ghezelbash 1
  • Ahmad Seifi 2
  • Mahdi Khodaparast Mashhadi 2
1 Ph.D Students in Economics, Ferdowsi University of Mashhad
2 Associate Professor, Department of Economics, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

The existence of multiple shocks and changes in an economic system creates numerous effects on internal variables and economic sectors, and any changes in the production structure can be affect the external sector of the economy or the distribution of household incomes and their welfare. This study, with the hypothesis of Dutch disease, examines the amount of oil revenue transfers using the social accounting matrix and a meaningfully calculated general equilibrium approach. The results of the research show that in the scenario of equal interest rates and time preference rate, the amount of oil revenues each year should be increased at a rate of 10%, which can be maintained at the National Development Fund, so that different periods can be used to optimize oil revenues for using it. In the disparity scenario of interest rates and time preference rates, only when the time preference rate should be much lower than the interest rate at the present time, due to the increasing consumption path and the increase in tradable goods consuming to be exchanged relative to the non-exchangeable part, it can be the disease Dutch achieved the best. Otherwise, the Dutch disease will be worse off due to a reduction in the exchangeable part and an increase in imports.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Management of Oil Revenue
  • Optimal Dutch Disease
  • Dynamic Computable General Equilibrium
  • Iran

مراجع

بانک مرکزی. (1395). گزارش اقتصادی و ترازنامه سال‌های مختلف، اداره بررسی­های اقتصادی بانک مرکزی.
بهرامی، جاوید و نصیری سمیرا. (1390). «شوک نفتی و بیماری هلندی؛ بررسی موردی ایران»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، 16، ۴۸-۶۹.
دمیری،فاطمه و اسلاملوییان، کریم و هادیان،  ابراهیم و اکبریان، رضا. (۱۳۹۶). «تاثیر تکانه نفتی بر تراز تجاری و متغیرهای کلان اقتصاد ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی»، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، ۶(۲۳)، ۳۵-۶۰.
رهبر، فرهاد و سلیمی، احسان. (1394). «نقش انضباط مالی دولت و صندوق توسعه ملی در کاهش بیماری هلندی در اقتصاد ایران»، فصلنامه علمی، پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 14(4)، 219-243.
زمان‌زاده، حمید؛ جلالی نائینی، سید احمدرضا و شاهرخ، مهدیه. (۱۳۹۲). «سازوکار انتشار بیماری هلندی در اقتصاد ایران، رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا»، پژوهش‌های پولی-بانکی، 7(19)، ۶۹-۱۰۱.
شفیعی، سعیده و مرعشی علی‌آبادی، سارا. (۱۳۹۱). «چالش‌های اساسی پیش‌روی مدیریت صندوق توسعه ملی در برنامه پنجم توسعه (۱۳۹۴-۱۳۹۰)»، فصلنامه علمی-پژوهشی راهبرد اقتصادی، 2، ۹۳-۱۲۵.
ناظمان، حمید و بکی حسکوئی، مرتضی. (1388). «تخصیص بهینه درآمدهای نفتی در قالب یک مدل تعادل عمومی پویا»، فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی­های اقتصادی سابق)، 6(4)، 1-28.
مرکز آمار ایران (۱۳۹۶)، سامانه سالنامه آماری، www.amar.org.
Behzadan, N.; Chisik, R., Onder, H. and Battaile, B. (2017). “Does Inequality Drive the Dutch Disease? Theory and Evidence”, Journal of International Economics, vol. 106(C), 104-118. DOI: 10.1016/j.jinteco.2017.02.003.
Benkhodja, M. T. (2014). “Monetary Policy and the Dutch Disease Effect in an Oil Exporting Economy”, Journal of Inernational Economics, vol. 23(40), 243-253. DOI: 10.1016/j.inteco.2014.01.003.
Clemens, B., Xinshen, D., Rainer, S and Manfred, W. (2009). Managing future oil revenues in Ghana An Assessment of Alternative Allocation Options, International Food Policy Research Institute, chapter 2 of Book.
Damiri, F., Eslamloeean, K., Hadiyan, E. and Akbariyan, R. (2017). “The Effects of Oil Shock on Trade Balance and Macroeconomic Variables in Iran Using a Dynamic Stochastic General Equilibrium Model”, Quarterly Journal of Applied Economics Studies, Iran (AESI), Vol 6(23), 35-60.  DOI: 10.22084/AES.2017.12109.2311.
Egert, B. & Leonard, C. (2008). “Dutch Disease Scare in Kazahkstan: Is It Real?”. Open Economics Review, 19, 147-165.
Frederick van der, P. & Venables, A. (2013). “Absorbing a windfall of foreign exchange: Dutch disease dynamics”, Journal of Development Economics, Vol. 103, 229-243
Krugman, P. (1987). “The narrow moving band, the Dutch disease, and the competetive consequences of Mrs, Thatcher: notes on trade in the presence of dynamic scale economics”. Journal of Development Economics, 37, 41-55.
Karingi, S. N. and Siriwardana, M. (2007). “Sensitivity to key Parameters of short Run Simulation Results of Terms of Trade Shocks in a Kenyan CGE Model”. Iefai University Journal of Applied Economics, Icfai Press, vol(6), 43-68.
Matsen, E. and Torvik, R. (2005). “Optimal Dutch disease”, Journal of Development Economics, 78, 494-515.
Matsuyama, K. (1992). “Agriculture productivity, comparative advantage and economic growth”. Journal of Economic Theory, 58, 317-334.
 
فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران
دوره 9، شماره 35
آبان 1399
صفحه 41-61

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار