ارزیابی اثر بی‌ثباتی پول بر تولید و تورم در ادوار تجاری اقتصاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

2 استادیار گروه اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

چکیده

بی‌ثباتی پولی و بررسی تأثیرات آن بر سایر شاخص‌های کلان اقتصادی دارای اهمیت بسزایی در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی در هر کشوری است. در مطالعه حاضر تلاش شده است به ارزیابی اثر بی‌ثباتی پولی بر نوسانات تولید ناخالص داخلی و تورم در اقتصاد ایران در چارچوب نظریه فریدمن، در دوره‌های رکود و رونق اقتصادی در قالب یک سیستم معادلات پویا پرداخته شود. دوره موردبررسی برای داده‌های فصلی اقتصاد ایران از فصل اول 1370 تا فصل چهارم 1396 در نظر گرفته شده است. نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد که در هر دو دوره رکود و رونق، انبساط پولی در اقتصاد ایران بیش از آنکه تولید را تحت تأثیر قرار دهد، تورم ایجاد کرده است. با توجه به شناسایی ارتباط ساختار تکنولوژی به‌عنوان یک پارامتر مهم در فرآیند تولید که در ایجاد ادوار تجاری نقش پررنگی را ایفا می‌کند، نتیجه جالب‌توجه آن بود که تکانه تکنولوژی منجر به افزایش تورم در اقتصاد ایران شده است. در نهایت مشخص شد که فرضیه فریدمن در دوره رونق اقتصادی ایران با توجه به الگوی به‌کار گرفته شده در این تحقیق نمی‌تواند موردپذیرش قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Monetary Instability effects on Output and Inflation during Business Cycles in Iran’s Economy

نویسندگان [English]

  • Mostafa abdollahzade 1
  • Hashem zare 2
1 Master of Economics, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran
2 Assistant Professor, Department of Economics, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

Monetary instability and investigating its effects on other macroeconomic indicators is so significant for making economical policies in all countries. An effort has been made in this study to evaluate the monetary instability in Iran’s economy during recession and expansion periods in a dynamic equation system format in Friedman's theory framework about GDP and inflation fluctuations. The period that has been determined for this survey is based on seasonal data from first quarter in 1370 to fourth quarter in 1396. The results show that monetary expansion in both recession and expansion period is more effective in creating inflationary condition than influencing output. Considering the identification of technology structure relevance as an important parameter in the production process which plays an important role in business cycle, a controversial result which is gained shows that technological shock led to increase price level and inflation in Iran’s economy. Finally, it can be expressed that Friedman’s hypothesis can not be confirmed during expansion period in Iran’s economy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Friedman’s monetary instability
  • Monetary policy
  • Inflation
  • Gross domestic product
  • Business cycle
ترکمانی، جواد. (1377). «تعیین ریسک گریزی، کارایی فنی و عوامل مؤثر بر آن، مطالعه موردی استان فارس»، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 24، 49-68.
حنطه، مهدی؛ عسگری، منوچهر و ختایی، محمود. (1397). «بررسی پدیده خنثایی پول در اقتصاد ایران»، فصلنامه اقتصاد مالی، سال دوازدهم، شماره 42، 74-47.
جلالی نائینی، جلال‌الدین و نظیفی، فاطمه. (1380). «تأثیرات نامتقارن تکانه‌های اسمی (پولی) بر تولید»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 9، 41-13.
خداپرست شیرازی، جلیل. (1394). «اندازه‌گیری اثرات شوک سیاست پولی در ایران: رویکرد خود توضیح برداری عامل تعمیم‌یافته (FAVAR)»، فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 11، شماره 1، 101-75.
دبرتین، د. ال. (1376). اقتصاد تولید کشاورزی، ترجمه موسی‌نژاد و نجارزاده، مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس.
زارع، هاشم و متوسلی، فروغ. (1394). «بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر شکاف تولیدی با دیدگاه نئوکینزی در اقتصاد ایران»، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصادیِ کاربردی ایران، سال چهارم، شماره 15، 182-161.
شریفی رنانی، حسین؛ قبادی، سارا؛ امرالهی، فرزانه و هنرور، نغمه. (1391). «بررسی اثر سیاست پولی بر تولید ناخالص داخلی و تورم از طریق شاخص قیمت مسکن در ایران، اقتصاد توسعه و برنامه‌ریزی»، دوره اول، شماره اول، 68-49.
شهبازی، کیومرث؛ خداویسی، حسن؛ رضایی، ابراهیم و یکتا، ایرج. (1397). «بررسی اثرات نامتقارن شوک‌های پولی بر تولید ناخالص داخلی ایران طی ادوار تجاری با تأکید بر اعتبارات بانکی»، فصلنامهمدل‌سازیاقتصادسنجی، شماره هفتم علمی-پژوهشی (وزارت علوم)، 84-55.
صمدی، علی­حسین. (1388). روابط کاذب در اقتصادسنجی. تهران: نشر نور علم.
عبدالملکی، حامد؛ اصغرپور، حسین و حقیقت، جعفر. (1396). «آزمون فرضیه بی‌ثباتی پول فریدمن در ایران: رویکردی نامتقارن از مدل بسط یافت VARMA,GARCH-M»، فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، شماره ۷ (پیاپی ۲۸)، ۷۵-۱۰۲.
خلیلی عراقی، منصور و گودرزی فراهانی، یزدان. (1391). «اثرات نامتقارن سیاست پولی و نوسانات اقتصادی در اقتصاد ایران»، دوفصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، دوره نهم، شماره 2 (پیاپی99)، 62-31.
عمادزاده، مصطفی؛ صمدی، سعید و حافظی، بهار. (1384). «بررسی عوامل(پولی و غیر پولی) مؤثر بر تورّم در ایران»، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران، سال پنجم، شماره 19، 45-34.
منجذب، محمدرضا. (1385). «تحلیلی بر اثربخشی گسترش حجم پول بر تولید و تورم در اقتصاد ایران»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، دوره ششم، شماره سوم، 16-1.
 یوسفی، محمدرضا. (1386). بررسی اثرات افزایش و کاهش حجم پول بر فعالیت‌های حقیقی اقتصادی در ایران(متقارن یا نامتقارن)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مفید.
Belongia, M. T. and Ireland, P. N. (2015). “Money and output: Friedman and Schwartz revisited”. Working Paper, Boston College, 6(48), 1223-1266.
Bernanke, B. S. and Gertler, M. (1995). “Inside the black box: the credit channel of monetary policy transmission”. American Economic Review, 4(82), 901-921.
Chi, Q. (2014). “The Impact of Money Supply on the Price: Evidence from China”. Research in World Economy, (5), No. 1, 75-88.
Cobb, C. W. and Douglas, P. H. (1928). “A theory of production”, American Economic Review, 1, 139-165.
Datta, A. and Christoffersen, S. (2004). “Production Costs, Scale Economies, and Technical Change in U.S”. Textile and Apparel Industries Philadelphia University. 33(2), 201-213.
Douglas, P. H. (1948). “Are there laws of production”, American Economic Review, 38, 1-41.
Fan, S. (2000). “Research investment and the economic returns to Chinese agricultural research”, Journal of Productivity Analysis, 14, 163-182
Friedman, M. (1984). “Lessons from the 1979Ð 82 monetary policy experiment”, American Economic Review, (74), 397-400.
Friedman, M. and Schwartz, A. J. (1963a). “Money and business cycles”. Review of Economics and Statistics, 45(1), 32-64.
Friedman, M., and A. J. Schwartz. (1963b). “A monetary history of the United States”. Princeton, NJ: Princeton University Press, (1), 15-78.
Handa, J. (2009). Monetary Economics. Second edition published by Routledge.
Heady, E. O. and Dillon, J. L. (1961). Agricultural production functions, Kalyani press, Ludhiana, India.
Hendrickson, J. R. (2017). “An Evaluation of Friedman's Monetary Instability Hypothesis”. Southern Economic Journal, 83(3), 744-755.
Ibrahim, M. H. and Amin, R. (2005). “Exchange Rate, Monetary Policy and Manufacturing Output in Malaysia”. Journal of Economic Cooperation, 26(3), 103-130.
Intriligator, M. D., Bodkin, R. G. and Hsiao, C. (1996). Econometric models, techniques, and applications. Second edition, Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall, USA
Jannsen, N., Potjagailo, G., & M. H, Wolters (2015). Monetary Policy during Financial Crises: Is the transmission mechanism impaired?, Kiel Institute for the World Economy, Kiellinie 66, 24105 Kiel, Germany.
Kilinc, M. & Tunc, C. (2019). “The asymmetric effects of monetary policy on economic activity in Turkey”. Structural Change and Economic Dynamics. Toros University, Turkey. (6)32, 18-42.
McCallum, B. T. (1988). “Robustness properties of a rule for monetary policy”.In Carnegie-Rochester conference series on public policy, (29), 173-203.
Nerlove, M. (1965). Estimation and identification of CobbDouglas production functions, North-Holland Publishing Company, Amsterdam.
Ogbeide, F. (2016). “Monetary Policy and Manufacturing Capacity Utilization: Further Evidence from Nigeria”. South-Eastern Europe Journal of Economics, 2(2016), 159-174.
Samuelson, P. A. (1979). “Paul Douglas measurement of production functions and marginal productivities”, Journal of Political Economy, 87, 923-939.
Simposon, T.D. (1981). Money, Banking and Economic Analysis, NewYork, Prentice Hall, 2nd edn.
Snowdon, B., Howard R.Vane. (2005). Modern macroeconomics Its Origins, Development and current state, Eward Elgar Publishing Limited House.
Vannieuwerburgh, S. & Veldkamp, L. (2006). “Learning Asymmetries in Real Business Cycles”, Journal of Monetary Economics, 53(4), 753-772.
Walters, A. A. (1963). “Production and cost functions: an econometric survey”, Econometrica, 31, 1-66.
Wauk,G. & Adjorlolo, G. (2019). “The Game of Monetary Policy, Inflation and Economic Growth. School of Public Affairs and Administration, University of Electronic Science and Technology of China, Chengdu, China”. Open Journal of Social Sciences, 2(7), 255-271.