ارزیابی تأثیر شوک‌های ساختاری بر بی‌ثباتی تولید در اقتصاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیار گروه اقتصاد دانشگاه آیت ا... العظمی بروجردی (ره)

چکیده

در سه دهه اخیر جهان شاهد کاهش بی‌ثباتی اقتصادی و به‌ویژه بی‌ثباتی تولید ناخالص داخلی است که به‌نام تعدیل بزرگ شناخته می‌شود. در مورد علت این پدیده اتفاق‌نظر وجود ندارد و سه فرضیه شانس خوب، سیاست خوب و تغییرات ساختاری در مطالعات نظری و تجربی به‌عنوان علت آن بیان‌شده است. هدف این پژوهش ارزیابی این سه فرضیه فوق؛ به شکل رابطه بین بی‌ثباتی GDP حقیقی، شاخص سیاست پولی، شاخص آزادسازی مالی، نرخ ارز بازار آزاد، درآمدهای نفتی، وقوع انقلاب، جنگ و تحریم‌ها با استفاده از یک مدل خودرگرسیونی برداری ساختاری SVAR با اعمال محدودیت‌های بلانچارد – کو (B-Q)، در دوره ۱۳۹۶-۱۳۳۸برای اقتصاد ایران است. بر اساس نتایج مدل SVAR، بیشترین تکانه بی‌ثباتی تولید حقیقی ۹۷۱/۰ ناشی از تکانه شاخص سیاست پولی و کمترین تأثیر ۱/۰ ناشی از تکانه آزادسازی مالی است. در بین تمام عوامل، بیشترین تأثیر ناشی از تکانه انقلاب و جنگ ۹۷۸/۰ بر بی‌ثباتی تولید است. کمترین تأثیر نیز متعلق به تکانه درآمدهای نفتی بر تکانه‌های شاخص سیاست پولی با ضریب ۰۰۲/۰ است. از این‌رو، هر سه دسته از متغیرهای توضیح‌دهنده علل بی‌ثباتی در ایران حاکمیت دارند، اما اثر سیاست پولی در بی‌ثباتی تولید ۹۷۱/0 بیشتر از دو عامل شانس خوب شامل نوسان درآمدهای نفتی ۸۳۱/0 و نرخ ارز ۵۸۷/0 و تغییرات ساختاری شامل جریان ورودی سرمایه به تولید، ۰۰۲/0 است. به‌منظور کاهش بی‌ثباتی تولید پیشنهاد می‌گردد سیاست پولی قاعده‌مند توسط بانک مرکزی اجرا گرد. به‌جای تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی که کمترین تأثیر را بر بی‌ثباتی تولید دارد، درآمدهای نفتی در راستای افزایش تولید ملی سرمایه‌گذاری گردد. همچنین سیاست ارزی شفاف و بلندمدت به‌منظور کاهش اثرات بی‌ثباتی نرخ ارز بر تولید ملی اجرا گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the structural shocks effect on production instability in the Iranian economy

نویسندگان [English]

  • Daryosh Hasanvand
  • Seyed Parviz Jalili Kamjoo
Assistant Professor, Ayatollah Boroujerdi University
چکیده [English]

Economic volatility has been decreased over the past three decades in the world especially in type of GDP growth, as known the "Great Moderation”. There is no agreement on the causes of this. But there are three categories of causes: the good luck, good policy and structural changes hypotheses. The purpose of this research is evaluate the three hypotheses in the form of the relationship between the real GDP volatility, monetary policy index, the structural change indicator, exchange rate and oil revenues during the period of 1352-1396 in Iran. This research is using a structural vector autoregressive model (SVAR) with application of the Blanchard-Quah (B-Q) restrictions. According to the results, the impact of the monetary policy index on the volatility of production is 0.971, the impact of the financial liberalization is 0.1, and the revolution and war is 0.978. The effect of monetary policy shocks on production volatility is 0.971 which is more than two factors of good chance (oil revenue fluctuation 0.831 and exchange rate of 0.587) and structural change effect (capital inflow) of 0.002. Therefore, all three categories of factors affect production volaility in Iran.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • good luck
  • good policy hypothesis
  • Great Moderation

مراجع

ابریشمى، حمید (1381). «منابع نوسانات اقتصادی در ایران»، تحقیقات اقتصادی، ۳۷(۱)، ۱-۵۷.
ابونوری، اسمعیل و لاجوردی، حسن (1396). «واکنش تاب‌آوری اقتصادی در برابر تکانه‌های نفتی و بی‌ثباتی رشد اقتصادی در کشورهای عضو اوپک»، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، ۲۵(۸۱)، 7-31.
اندرس، والتر. (۱۳۸۶). اقتصادسنجی سری‌های زمانی با رویکرد کاربردی، مترجم: صادقی، مهدی و شوال‌پور، سعید. جلد دوم. ۵۳۸.
بخشی، لطفعلی، بهرامی، جاوید و موسوی، فرزانه (1391). «بررسی مقایسه‌ای اثرات کلان شوک‌های نفتی قبل و بعد از نیمه‌ دهه‌ 80: مورد کشورهای صادرکننده نفت». پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، ۱(۴)،25-45.
بیات، محسن (1391). «تاریخ تحریم ایران؛ تحول در آسیب‌پذیری‌ها و ماهیت تحریم‌ها»، سیاست خارجی، ۶(۴)، 935-960.
طیبی، سید کمیل؛ زمانی، زهرا و پورخاقان، زهرا (1393). «اثر بحران مالی 2008 بر تجارت دوجانبه‌ی خدمات بین‌المللی گردشگری ایران»، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، ۳(۸)، 53-68.
علیزاده، محمد؛ بابایی، مجید؛ جعفری، محمد و خدایی، مهدی (1393). «اثر متقابل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی در کشورهای عضو D8 مدل معادلات همزمان»، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، ۲(۶)، 87-104.
صادقی، حسین؛ لواسانی کیوان، شهاب و باغجری، محمود (1389). «اثرات تعدیل قیمت حامل‌های انرژی بر متغیرهای کلان اقتصادی با استفاده از یک مدل خودرگرسیونی ساختاری SVAR»، فصل­نامه پژوهش‌های مدل‌سازی اقتصادی، ۱، 49-76.
قویدل، صالح؛ ماریه، حسن­نیا و خانعلی­پور، امیر (1393). «بحران‌های مالی و پیامدهای آن بر بازار جهانی نفت (کاربردی از GARCH و الگوریتم ICSS)»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، ۱۰(۴۳)، 155-180.
کمیجانی، اکبر؛ خلیلی عراقی سید منصور؛ عباسی نژاد حسین و حسین توکلیان (1393). «تورم هدف ضمنی، رفتار نامتقارن و وقفه در تشخیص وضعیت اقتصادی سیاست‌گذاران پولی در اقتصاد ایران»، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، ۳(۹)،1-23.
هادیان، ابراهیم و رضایی‌سخا، زینب (1388). «ارزیابی تأثیر شوک‌های اقتصادی بر نرخ بیکاری در ایران»، فصلنامه اقتصاد مقداری، ۶(۱)، 27-50.
Ahmed, S., Levin, A., & Wilson, B. A. (2004). “Recent US macroeconomic stability: good policies, good practices, or good luck?”, Review of economics and statistics, 86(3), 824-832.
Amisano, G. and Giannini, C. (1997). Topics in Structural VAR Econometrics. 2nd ed. Heidelberg: Springer.
Bencivelli, L. & Zaghini, A. (2012). “Financial innovation, macroeconomic volatility and the great moderation”. Modern Economy, 3(05), 542-552.‏
Bernanke, B. S. (1986). “Alternative  Explanations  of  the  Money  Income Correlation”, Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy, 79, 655-730.
Bhoola, F. and Uma, K. (2011). “Trends and Determinants of Output Growth Volatility in South Africa”, International Journal of Economics and Finance, 3(5), 1-20.
Blanchard, O. and Quah, D. (1989). “The Dynamic Effect of Aggregate Demand and Supply Disturbances”, American Economic Review, 79, 655-673.
Blanchard, O. J. and John, S. (2001). “The Long and Large Decline in U.S. Output Volatility”, MIT Department of Economics Working Paper 01-29.
Blanchard, O. and John, S. (2000). “The Long and Large Decline in U.S.Output Volatility,” Brookings Papers on Economic Activity, No. 1, 135-174.
Cavallo,A. E. (2007). Output Volatility and Openness to trade: A Reassessment. Research Department Publications 4518. Inter-American Development Bank, Research department.
Cecchetti, S. G. and Mohanty, M. S. and Zampolli, F. (2011). The Real Effects of Debt. BIS Working Paper No. 352. Available at SSRN:
Christiano, L., Eichenbaum, M. and Evans, C. (1999). “Monetary Policy Shocks: What Have We Learned and to What End?, In: J.B Taylor and M. Woodford (eds.)”, Handbook of Macroeconomics, Vol. 1, Elsevier: North Holland, 65-148.
Clarida, R. & Gall, J. (1994). “Sources of real exchange rate fluctuations: how important are nominal shocks?”, Carnegie-Rocheherster conference series on public policy, Vol. 41, 1-56.
Ćorić, B. (2011). The Sources of the Great Moderation: A Survey. CHALLENGES OF EUROPE, 185.
Ćorića, B. and Pughb, G. (2013). “Foreign direct investment and output growth volatility: A worldwide analysis. International Review of Economics and Finance, 25, 260–271.
Dynan, K. E., Elmendorf, D. W., & Sichel, D. E. (2006). Financial innovation and the Great Moderation: what do household data say?. In Financial Innovations and the Real Economy ’conference sponsored by the Center for the Study of Innovation and Productivity, Federal Reserve Bank of San Francisco, San Francisco (pp. 16-17).‏
Giannone, D., Lenza, M. & Reichlin, L. (2008). “Explaining the great moderation: It is not the shocks”. Journal of the European Economic Association, 6(2-3), 621-633.
Hakura, D. S. (2009).” Output Volatility in Emerging Market and Developing Countries: What Explains the “Great Moderation” of 1970-2003?”. Czech Journal of Economics and Finance (Finance a uver), 59(3), 229-254.‏
He, Q., & Chen, H. (2014). “Recent macroeconomic stability in China”. China Economic Review, 30, 505-519.
He, Q. and Chen, H. (2013). “Recent Macroeconomic Stability in China”, China Economic Review. https://ssrn.com/abstract=1946170
Kim, C. J., & Nelson, C. R. (1999). “Has the US economy become more stable? A Bayesian approach based on a Markov-switching model of the business cycle”. Review of Economics and Statistics, 81(4), 608-616.
McConnell, M. M. and Gabriel, P. Q. (2000). “Output Fluctuations in the United States:What has Changed since the Early 1980s?”, American Economic Review, 90(5), 1464-1476.
McConnell, M. M., Patricia, C. M., and Gabriel, P. Q. (1999). “A Decomposition of the Increased Stability of GDP Growth”, Current Issues, Federal Reserve Bank of New York, Vol 5, No. 13, 1-6.
Ramey, G. Ramey, V. A. (2000). “Cross Country Evidence on the link between Volatility and Growth”. American Economic Review, 85(5), 1138-1151
Selover, D. and Round, D. (1996). “Business Cycle Transmission and Interdependence between Japan and Australia”. Journal of AsianEconomics, Elsevier, 7(4): 569-602.
Sims, C. A. (1986). “Are Forecasting Model Usable for Policy Analysis”, Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review, 16-20.
Sims, C. (1986). ‘Are Forecasting Models Usable for Policy Analysis”. Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review, 10(1), 2-15.
Sims, C., Stock, J., Watson, M. (1990). “Inference in Linear Time Series Models with Some Unit Roots”. Econometrica, 58(1), 113-144.
Summers, P. M. (2005). “What caused the Great Moderation? Some cross-country evidence”. Economic Review-Federal Reserve Bank of Kansas City, 90(3), 5-32.
Taylor, J. B. (1998). “Monetary policy and the long boom”. Federal Reserve Bank of St. Louis Review, 80(6), 3-12.‏
Taylor, J. B. (2007). Housing and monetary policy (No. w13682).National Bureau of Economic Research.
Taylor, J. B. (2009). The financial crisis and the policy responses: An empirical analysis of what went wrong (No. w14631). National Bureau of Economic Research.
Taylor, J. B. (2011). “Macroeconomic lessons from the Great Deviation”. NBER macroeconomics annual, 25(1), 387-395.
فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران
دوره 8، شماره 30
شهریور 1398
صفحه 57-85

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار