سیاست پولی و درجه گذار نرخ ارز در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

2 دانشیار، گروه اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

3 استادیار گروه اقتصاد، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

4 استادیار گروه اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

چکیده

بررسی اثر نرخ ارز بر اقتصاد و پاسخ سیاست پولی به شوک‌ها هنگامی‌که گذار نرخ ارز ناقص است ازجمله موضوعات اساسی در اقتصاد ایران به‌شمار می­رود. نرخ ارز اثر قابل‌ملاحظه‌ای بر تورم و رابطه مبادله دارد و اثرات شوک‌های متفاوت را از طریق قیمت واردات و شاخص قیمت مصرف‌کننده به کل اقتصاد انتقال می­دهد. پژوهش حاضر ابتدا اثرگذار ناقص نرخ ارز بر اقتصاد و سیاست پولی در چارچوب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی را بررسی نموده، سپس تأثیر درجات مختلف گذار نرخ ارز بر اقتصاد ایران، در برخورد با شوک رابطه مبادله و شوک بهره‌وری صادرات را نشان داده است. نتایج حاکی از آن است که شوک رابطه مبادله موجب کاهش تولید نفت و افزایش تولید غیر مبادله­ای، تولید کل و تورم شاخص مصرف‌کننده می­گردد و شوک بهره­وری صادرات تولید نفت و تولید کل را افزایش و تولید غیرمبادله­ای و تورم شاخص مصرف­کننده را کاهش می­دهد. همچنین بررسی درجات مختلف گذار نرخ ارز بر اقتصاد ایران نشان از این دارد که هرچه درجه چسبندگی قیمت واردات بیشتر باشد اثر تغییرات نرخ ارز بر تورم وارداتی و تورم شاخص مصرف‌کننده کمتر می­گردد و اثر سیاست پولی از کانال نرخ ارز در این شرایط بر متغیرهای اقتصادی را کاهش می­دهد. بعلاوه گذار ناقص نرخ ارز خود باعث کاهش اثر شوک­ها بر اقتصاد می­گردد. به‌عبارت‌دیگر نرخ ارز با گذار ناقص تا حدودی اثرات شوک­ها را جذب می­کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Monetary Policy and Exchange Rate Pass-through Degree in Iran

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Mashhadizadeh 1
  • Khosrow Piraee 2
  • Beitollah Akbari Moghadam 3
  • Hashem Zare 4
1 Department of Economic, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran
2 Department of Economic, Faculty of Economic and Management, Shiraz Branch, Islamic Azad University, shiraz, iran
3 Azad Univrsity of Qazvin
4 Department of Economic, Faculty of Economic and Management, Shiraz Branch, Islamic Azad University, shiraz, iran.
چکیده [English]

Investigating the effect of the exchange rate on economy and the responses of monetary policy to shocks under incomplete exchange-rate pass-through (ERPT) is one of the main issues in Iranian economy. The exchange rate has a significant effect on inflation and terms of trade, and it transfers the effects of different shocks through import prices and the consumer price index to the whole economy. The exchange rate has an absorber or amplifier effect on shocks, playing an important role in implementation of monetary policy. But the important thing is that the rate of absorbing or raising depends on the exchange rate pass-through. Therefore, the exchange rate pass-through is significant in terms of monetary policy performance. The present study first examines the incomplete exchange rate pass-through effect on Iran economy and its implication on monetary policy under the framework of a Dynamic Stochastic General Equilibrium model, and then it analyzes the effect of different degrees of pass-through under terms of trade and export productivity shocks on Iranian economy. The results indicate that terms of trade shock leads to increase in total product, none tradeable product and CPI inflation and it also decreases oil product. on the other hands, export productivity shock increases total product and oil product and decreases none tradeable product and CPI inflation. The analysis of the effect of different degrees of an Iran economy shows that: the higher degree pass-through decreases effect of exchange rate volatility on imported inflation and CPI inflation, and also in these conditions the effect of the monetary policy of the exchange rate channel on economic variables is reduced. In addition, the incomplete exchange rate pass-through will reduce the impact of shocks on the economy. In other words, the exchange rate with incomplete pass-through absorbs some of the effects of shocks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • incomplete exchange-rate pass-through
  • monetary policy
  • Dynamic stochastic general equilibrium
  • terms of trade shock
  • export productivity shock

مراجع

ابطحی، سید یحیی (1395). «تحلیل عبور نرخ ارز و پویائی‌های تورمی در اقتصاد ایران: رهیافت چرخش رژیم»، سیاست‌گذاری اقتصادی، 9(18)، 21-40.
اصغرپور، حسین، سجودی، سکینه، و اصلانی­نیا، نسیم مهین (1390). «تحلیل تجربی میزان انتقال اثر نرخ ارز بر قیمت صادرات غیرنفتی ایران»،  فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 11(3)، 111-134.
اصغرپور، حسین و مهدیلو، علی (1393). «تأثیر محیط‌ تورمی بر درجه عبور نرخ ارز بر قیمت صادرات در ایران: رهیافت مارکوف-سوئیچینگ»، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 3(11)، 1-26.
بهرامی، جاوید، و قریشی، نیره سادات (1390). «تحلیل سیاست پولی در اقتصاد ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی»، فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، 5(13)، 22-1.
توکلیان، حسین و افضلی ابرقویی، وجیهه (1395). «مقایسه عملکرد اقتصاد کلان در رژیم­های مختلف ارزی (با رویکرد DSGE)»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 16(61)، 12-81.
بیات، مرضیه؛ افشاری، زهرا و توکلیان، حسین (1395). «بررسی ارتباط سیاست پولی و شاخص کل قیمت سهام (با در نظر گرفتن اثر ثروت رونق بازار سهام) در چارچوب یک مدلDSGE ». فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 5(20)، 33-61.
شجری، هوشنگ؛ طیبی، سید کمیل و جلالی، سید عبدالمجید (1384). «تحلیل عبور نرخ ارز در ایران»، فصلنامه دانش و توسعه، 16، 51-76.
فطرس، محمدحسن؛ توکلیان، حسین و معبودی، رضا (1394). «تأثیر تکانه‌های پولی و مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی- رهیافت تعادل عمومی تصادفی پویای کینزی جدید 1391-1340»، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 5(19)، 94-73.
کمیجانی، اکبر و توکلیان، حسین (1390). «تحلیل و آزمون عدم تقارن در رفتار سیاست‌گذاری پولی بانک مرکزی». فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 6، 19-42.
منظور، داود و تقی­پور، انوشیروان (1394). «تنظیم یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) برای اقتصاد باز کوچک صادرکننده نفت: موردمطالعه ایران»، فصل­نامه علمی پژوهشی وزارت علوم، 75، 7-44.
طایی حسن (1385). «تابع عرضه نیروی کار: تحلیلی بر پایه داده­های خرد»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، 8(29)، 93-112.
طیبی، سید کمیل؛ نصرالهی، خدیجه؛ یزدانی، مهدی و ملک حسینی، سید حسن (1394). «تحلیل اثر عبور نرخ ارز بر تورم در ایران (1391-1370)»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، 20(63)، 1-36.
کازرونی، علیرضا و سلیمانی الوانق، فاطمه (1393). «بررسی درجه انتقال نرخ ارز بر سطح قیمت‌های‌ مصرف‌کننده تحت شرایط انحراف نرخ واقعی ارز: مطالعه‌ی موردی ایران»، مجله تحقیقات اقتصادی، 50(1)، 169-192.
متوسلی، محمود؛ ابراهیمی، ایلناز؛ شاهمرادی، اصغر و کمیجانی، اکبر (1389). «طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی نیوکینزی برای اقتصاد ایران به‌عنوان یک کشور صادرکننده نفت»، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 10(4)، 87-116.
مصباحی، مانا؛ اصغرپور، حسین؛ حقیقت، جعفر؛ کازرونی، سیدعلیرضا و فلاحی، فیروز (1395). «بررسی غیرخطی درجه عبور نرخ ارز بر قیمت واردات با تأکید بر نقش بی‌ثباتی تورمی در ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی نظریه های کاربردی اقتصاد، 5(2)، 27-54.
Adolfson, M. (2002). Incomplete exchange rate pass-through and simple monetary policy rules. Retrieved from
Aron, J., Muellbauer, J. & Prinsloo, J. (2012). South African Reserve Bank Working Paper.
Barhoumi, K. (2006). Exchange Rate Pass-Through and Structural Macroeconomic Shocks in Developing Countries: An Empirical Investigation.
Buyandelger, O. E. (2015). “Exchange rate pass-through effect and monetary policy in Mongolia: Small open economy DSGE model”. Procedia Economics and Finance, 26, 1185-1192.
Cashin, P., Céspedes, L. F. & Sahay, R. (2004). “Commodity currencies and the real exchange rate”. Journal of Development Economics, 75(1), 239-268.
Choudhri, E. U., & Hakura, M. D. (2001). Exchange rate pass-through to domestic prices: does the inflationary environment matter? : International Monetary Fund.
Devereux, M. B., Lane, P. R., & Xu, J. (2006). “Exchange Rates and Monetary Policy in Emerging Market Economies”. The Economic Journal, 116(511), 478-506.
Fatai, M., & Akinbobola, T. (2015). “Exchange rate pass-through to import prices, inflation and monetary policy in Nigeria”. International Finance and Banking, 2(1), 60-78.
Gali, J., & Monacelli, T. (2005). “Monetary policy and exchange rate volatility in a small open economy”. The Review of Economic Studies, 72(3), 707-734. doi: 10.3386/w8905
Garcia, C., & Restrepo, J. (2001). “Price inflation and exchange rate pass-through in Chile”. Central Bank of Chile working paper, 128.
Mishkin, F. S. (2008). Exchange rate pass-through and monetary policy. Retrieved from
Monacelli, T. (2005). “Monetary policy in a low pass-through environment”. Journal of Money, Credit and Banking, 1047-1066.
Mumtaz, H., Oomen, O., & Wang, J. (2006). Exchange rate pass-through into UK import prices.
Rabanal, P., & Tuesta, V. (2013). “Nontradable goods and the real exchange rate”. Open Economies Review, 24(3), 495-535.
فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران
دوره 8، شماره 30
شهریور 1398
صفحه 25-55

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار