ارائه یک مدل پویایی‌شناسی سیستم برای بررسی اثر شلاقی در زنجیره تأمین دارو با در نظر گرفتن طرح هدفمندی یارانه‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران

2 کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران

چکیده

آنچه امروزه فضای اقتصادی کشور را تحت تأثیر قرار داده و به‌عنوان بزرگترین طرح تحول اقتصادی شناخته شده است، اجرای طرح هدفمندسازی یارانه­ها می­باشد. در این مقاله هدف، طراحی مدلی مناسب جهت بررسی تأثیر توزیع یارانه­ی نقدی در زنجیره تأمین دارو از حیث سطح رضایت­مندی مردم، قیمت دارو و سود تولیدکننده است. در مدل مذکور علاوه‌بر بررسی تأثیر اثر شلاقی، موضوع کاهش اثر آن در کل زنجیره نیز مورد تحلیل قرار گرفته است. بدین منظور ابتدا یک سیستم دینامیکی زنجیره تأمین دارو در راستای هدفمندی یارانه‌ها، با تمرکز بر مطالعه موردی آمپول منوتروپین‌ها، برای سال‌های 1399-1389 مدل­سازی شده و نمودار حلقه‌ی علی و معلولی تشکیل و سپس، نمودار جریان سیستم رسم شده است. با توجه به این‌که رضایت مردم و قیمت دارو در سطح مطلوب و مناسبی بودند، لـذا سه سناریو بهبود جهت افـزایش سود تولیدکننده با حفـظ سطح رضایت­مندی مردم و قیمت دارو ارائه شده است. در این راستا، در اجرای سناریو بهبود اول سطح رضایتمندی مردم، قیمت دارو و سود تولید­کننده نسبت به مدل پایه ثابت باقی مانده، ولی در اجرای سناریو بهبود دوم و سوم، ضمن حفظ سطح رضایتمندی مردم، سود تولید­کننده افزایش یافته است. در نهایت، طبق نتایج به‌دست‌آمده سناریوهای بهبود دوم و سوم به‌عنوان سناریوهای پیشنهادی انتخاب گردیدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A System Dynamics for Analyzinging bullwhip Effect in Drug Supply Chain Considering Targeted Subsidy Plan

نویسندگان [English]

  • saeed Yaghoubi 1
  • zahra hayati 2
1 Iran University of Science and Technology
2 elmo sanat
چکیده [English]

Objectification of subsidy plan could be described as one of the best government plans and policies. According to perspective document 2025 that consider the first place in economy for Iran and regarding to government financial limitation on national economy, the reform of economic policies is a part of economic necessity for Iran. In this paper, by establishing a suitable system dynamics model, we plan to represent the efficacy of the direct subsidy distribution on level satisfaction of people from drug price changes and also consider the efficacy of this subsidy distribution on total profit of drug supply chain. First, a system dynamics of drug supply chain by considering the direct subsidy distribution have modeled. Then, the model is simulated. To do this, the casual loop diagram is depicted and then with its help, the stock and flow diagram constructed. The simulation results show the unsuitable performance for implementing the subsidy objectification. As a result, two strategies have been suggested to improve the situation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bullwhip effect
  • drug supply chain
  • Human Menopausal Gonadotropin (HMG)
  • System dynamics
  • Targeting subsidy plan
قادری، سیدفرید؛ رزمی، جعفر و صدیقی، عسگر (1384). «بررسی تأثیر پرداخت یارانه مستقیم انرژی بر شاخص‌های کلان اقتصادی با نگرش سیستمی»، نشریه دانشکده فنی دانشگاه تهران، 39(4): 537-527.
اقدسی، محمد و ملیحی، سید احسان (1383). «ساختار منظمه‌ای زنجیره عرضه بستری برای کاهش اثر شلاقی»، سومین کنفرانس ملی مهندسی صنایع، تهران، انجمن مهندسی صنایع ایران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، 457-446.
جبل عاملی، فرخنده و گودرزی فراهانی، یزدان (1394). «تأثیر اصلاح یارانه بر مصرف حامل انرژی در ایران: مطالعه موردی مصرف بنزین، نفت و گازوییل»، مجلس و راهبرد، 22(81): 89-69.
خدابخشی، اکبر و کرمی، فردین (1395). «مقایسه تأثیر سیاست هدفمندی یارانه‌های فرآورده‌های نفتی و گاز طبیعی بر روی رشد بخش­های صنعت، کشاورزی و خدمات»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادیِ کاربردی ایران، 5(18): 242-221.
رنجبر، همایون؛ فطرس، محمدحسن و کبیریان، مهری (1393). «تاثیر هدفمندی یارانه­ها بر تغییرات معادل رفاه مصرف کننده در ایران»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادیِ کاربردی ایران، 3(9): 149-133.
کلانتری، محدثه؛ حیاتی، زهرا؛ شاهمرادی مقدم، هانی و پیشوایی، میر سامان (1393). «بررسی اثر طرح هدفمندسازی یارانه‌ها بر زنجیره تأمین دارو با استفاده از پویایی‌شناسی سیستم‌ها»، مدیریت فردا، 41: 34-19.
مصلح شیرازی، علینقی و ستوده، فیروزه (1394). «شبیه‌سازی نقش هدفمندسازی یارانه‌ها در اصلاح الگوی مصرف سوخت با استفاده از رویکرد پویایی­های سیستم»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادیِ کاربردی ایران، 4(13): 125-107.
Abdollahiasl A., Kebriaeezadeh, A., Dinarvand, R., Abdollahi, M., Cheraghali, A. M., Jaberidoost, M. and Nikfar, Sh. (2014). “A system dynamics model for national drug policy”, DARU Journal of Pharmaceutical Sciences, 1-13.
Chahed, S., Marcon, E., Sahin, E. (2009). “Exploring new operational research opportunities within the Home Care context: the chemotherapy at home”. Health Care Management Science, (12): 191-179.
Fahmi, A., Bashirivand, N. (2012). “Drug addiction rate and the state roles in decreasing addiction rate in Iran society; System dynamics approach”, 31st International Conference of the System Dynamics Society‏, 1-10.
Hassanzadeh, E., Zarghami, M., Hassanzadeh, Y. (2012). “Determining the main factors in declining the urmia lake level by using system dynamics modeling”, Water Resources Management, (26): 129-145.
Holt John, C. S. and Exelby, D. (2015). “Systems Modeling of Lancashire Drug Intervention Programme (DIP)”, 1-17.
Kumar, S., Teruyuki, Y. (2007). “System dynamics study of the Japanese automotive industry closed loop supply chain”, Journal of management Technology Management, 18(2): 138-115.
Metz, P. J. (1998). “Demystifying supply chain management”, Supply Chain Management Review, 1(4): 55-46.
Oehninger, S. (2011). “Vulation induction in IVF”. Minerva Ginecol, 63(2): 137-156.
Priyan, S. and Uthayakumar, R. (2013). “Pharmaceutical supply chain and inventory management strategies: Optimization for a pharmaceutical company and a hospital”, Operations Research for Health Care, (2): 64-52.
Sousa, T., Liu, S., Papageorgiou, L. and Shaha. N. (2011). “Global supply chain planning for pharmaceuticals”, Chemical Engineering Research and Design, 8 (9): 2409-2396.
Susarla, I., Karimi, A. (2012). “Integrated supply chain planning for multinational pharmaceutical enterprises”, Computers & Chemical Engineering, (42): 177-168.
Schwarz & Leroy B. (2011). “The Unexpected Impact of Information Sharing on US Pharmaceutical Supply Chains”, Interfaces, 41(4): 354-364.
Staveren, R. V., Andrew, W. (2014). “Legalization of Cannabis in the USA: A System Dynamics Approach to Drug Policy”, TU Delft, Faculty of Technology Policy and Management.
Teimoury, E., Neadei, H., Ansari, S., Sabbath, M. (2013). “A multi-objective analysis for import quota policy making in a perishable fruit and vegetable supply chain: A system dynamics approach”, Computers and Electronics in Agriculture, (93): 45-37.
Towill, D. R. (1996). “Time compression and supply chain management: a guided tour”, Supply Chain Management, (1): 27-15.
Yasarcan, H. (2011). “Information Sharing in Supply Chains: A Systemic Approach”, 29th International Conference of the System Dynamics Society, Washington DC, USA, (1): 4060-4042.