تأثیر تکانه نفتی بر تراز تجاری و متغیرهای کلان اقتصاد ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه شیراز

2 استاد گروه علوم اقتصادی دانشگاه شیراز

3 دانشیار گروه علوم اقتصادی دانشگاه شیراز

چکیده

تحلیل اثر تکانه نفتی بر تراز تجاری و متغیرهای کلان اقتصادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تحقیقات انجام ‌شده در ایران به بررسی اثر تکانه نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی، بدون توجه به تأثیرات آن بر تراز تجاری پرداخته‌اند. به همین دلیل امکان بررسی کانال‌های تأثیرگذار بر متغیرها از طریق تغییر تراز تجاری وجود نخواهد داشت. هدف این تحقیق پر کردن این خلأ در ادبیات مربوط به اقتصاد ایران می‌باشد. بدین منظور، این مطالعه به بررسی تأثیر تکانه نفتی بر تراز تجاری و متغیرهای کلان اقتصادی یک کشور کوچک صادرکننده نفت (ایران) در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی باز می‌پردازد. پس از طراحی و حل مدل، الگوی ساخته شده برای ایران کالیبره شده است. نتایج نشان می‌دهند که تأثیر مستقیم تکانه نفتی بر تراز تجاری مثبت امّا تأثیر غیرمستقیم آن منفی است. در نهایت تأثیر مستقیم بر تأثیر غیرمستقیم غلبه می‌نماید و تکانه نفتی مثبت سبب بهبود نسبت تراز تجاری کل به تولید ناخالص داخلی می‌شود. همچنین تکانه نفتی مثبت موجب کاهش نسبت تراز تجاری غیرنفتی به تولید ناخالص داخلی می‌گردد. از طرفی تکانه نفتی موجب افزایش تولید، سرمایه‌گذاری و تورم می‌شود. توابع واکنش ضربه‌ای نشان می‌دهند که تعدیل اثر تکانه نفتی بر تراز تجاری به‌کندی صورت می‌گیرد، درحالی‌که متغیرهای کلان اقتصادی سریع‌تر تعدیل می‌گردند. با توجه به تأثیر منفی تکانه نفتی بر تراز تجاری غیرنفتی و همچنین نقشی که بهبود این تراز در کاهش بیکاری و افزایش درآمد ارزی برای کشور دارد، لازم است که سیاست‌گذارها اقدامات خود در جهت کاهش وابستگی کشور به درآمدهای نفتی را سرعت بخشند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effects of Oil Shock on Trade Balance and Macroeconomic Variables in Iran Using a Dynamic Stochastic General Equilibrium Model

نویسندگان [English]

  • fatmeh damiri 1
  • karim eslamloeean 2
  • ebrahim hadiyan 3
  • reza akbariyan 3
چکیده [English]

International trade is an important channel for transmitting the effect of an oil shock to the trade balance and macroeconomic variables. In an international framework, the trade channel transmits oil shocks across economies through changes in the non-oil traded goods. Most researches that have investigated the effect of an oil shock on macroeconomic variables in Iran have ignored the role of trade channel.  The main goal of this paper is to fill this gap in the literature for Iran as an oil producing and exporting country. More specifically, we develop and solve a New Keynesian Dynamic Stochastic General Equilibrium (DSGE) model for an open economy to study the effect of an oil shock on trade balance and macroeconomic variables in Iran.
The model consists of households, firms, government, central bank and foreign sector. Following Kia and Darrat (2007), Walsh (2010) and Sanchez (2011) household derives utility from consuming a final good, holdings of domestic and foreign real balances and leisure. This study is different from other researches on Iranian economy by introducing foreign real money balance in the utility function of our representative household. Production sector consists of domestic goods producing firms and intermediate goods producing firms. Production of these goods requires capital, labor, and oil. The investment bundle is a composite of the domestically produced good and inputs imported from abroad. The consumption bundle is a composite of the domestically produced good, oil consumption and imports of foreign goods. Thus, oil is considered in both the production function and the consumption basket. Another distinct feature of this study from other Iranian studies is the presence of oil in both production function and consumption bundle. This allows us to examine the dynamics of trade balance in response to an oil shock.
In order to evaluate the model, we compared the moments of actual and simulated data. Our finding confirms the validity of model. The impulse response functions show that an oil shock to Iranian economy reduces the ratio of non-oil trade balanced to GDP. This might be due to the fact that a positive oil shock has an adverse effect on the growth rate of foreign oil importing countries. Hence, lower economic growth of oil importing  countries will result in lower imports from oil producing countries. This in turn will deteriorate the non-oil trade balances in oil exporting countries. Given the role of non-oil trade balance in boosting  employment and generating jobs and foreign reserves, this finding suggests that policymakers in Iran should take appropriate measures to reduce the economic dependence on oil sector as a major source of income. In addition, a positive oil shock has direct effect on the ratio of total trade balance to GDP. In other words, in an oil-exporting country such as Iran in which oil is an important source of foreign income, an increase in oil price results in an improvement in trade balance. However, the indirect effect of oil shock on the trade balance is negative. However, our result shows that the net effect of oil shock on the trade balance of Iran as an oil-exporting country is positive.
Moreover, we find out that oil shock will transfer income from oil-importing country to the oil-exporting country. Therefore, positive oil shock induce wealth effect and cause the GDP to increase. Moreover, a positive oil shock results in higher investment. In addition, oil shock changes the cost of producing goods and services and cause inflation.The impulse responses show that adjustment of trade balance is slower than that of other macroeconomic variables. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oil shock
  • Trade Balance
  • Oil Exporting Country
  • Dynamic stochastic general equilibrium model
  • Iran

مراجع

ابونوری، اسماعیل؛ شاهمرادی، اصغر؛ تقی­نژاد عمران، وحید و رجایی، محمدهادی (۱۳۹۲). «اثرات اقتصاد کلان تکانه‌ی قیمت انرژی: در قالب یک الگوی DSGE»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، شماره ۳۹: ۲۱-۴۹.
اکبریان، رضا و رفیعی، حمید (۱۳۸۵). «تخمین کشش جانشینی سرمایه و نیروی کار صنایع ایران»، اقتصاد مقداری، 4: 5-22.
امینی، علیرضا و نشاط، حاجی محمد (۱۳۸۴). «برآورد سری زمانی موجودی سرمایه در اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1338 – 1381»، برنامه‌ریزی و بودجه، 90: 53-86.
توکلیان، حسین (1391). «بررسی منحنی فیلیپس کینزی جدید در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای ایران»، تحقیقات اقتصادی، 100: 1-22.
جعفری صمیمی، احمد؛ طهرانچیان، امیرمنصور؛ ابراهیمی، ایلناز و بالونژادنوری، روزبه (۱۳۹۳). «اثر تکانه‌های پولی و غیرپولی بر تولید و تورم در یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی در شرایط اقتصاد باز: مطالعه موردی اقتصاد ایران»، مطالعات اقتصاد کاربردی در ایران، ۱۰:۱-۳۲.
حیدری، حسن و ملابهرامی، احمد (۱۳۹۳). «شوک‌های نفتی و سیاست پولی در ایران: شواهدی بر پایه یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی»، پژوهش‌های پولی و بانکی، ۱۹: ۵۱-۶۷.
خورسندی، مرتضی؛ اسلاملوییان، کریم و ذوالنور، سید حسین (1391). «شاخص شرایط پولی مناسب برای اقتصاد ایران»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 1: 31-57.
خیابانی، ناصر و امیری، حسین (1393). «جایگاه سیاست های پولی و مالی ایران با تاکید بر بخش نفت با استفاده از مدل های DSGE»، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 54: 133-173.
طائی، حسن (۱۳۸۵). «تابع عرضه نیروی کار: تحلیلی بر پایه داده‌های خرد»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، ۲۹: ۹۳-۱۱۲.
فطرس، محمدحسن؛ توکلیان، حسین و معبودی، رضا (۱۳۹۳). «اثر تکانه پولی بر رشد اقتصادی و تورم ایران رهیافت تعادل عمومی تصادفی پویا»، فصلنامه اقتصاد پولی، مالی(دانش و توسعه سابق)، 8(۱۳): ۱-۲۹.
فطرس، محمدحسن؛ توکلیان، حسین و معبودی، رضا (۱۳۹۴). «تأثیر تکانه‌های پولی و مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی-رهیافت تعادل عمومی تصادفی پویای کینزی جدید ۱۳۴۰-۱۳۹۱»، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 19: ۷۳-۹۴.
کمیجانی، اکبر و توکلیان، حسین (1391). «سیاست‌گذاری پولی تحت سلطه‌ی مالی و تورم هدف ضمنی در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای اقتصاد ایران»، تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 8: 86-118.
متوسلی، محمود؛ ابراهیمی، ایلناز؛ شاهمرادی، اصغر و کمیجانی، اکبر (۱۳۸۹). «طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی نیوکینزی برای اقتصاد ایران به‌عنوان یک کشور صادرکننده نفت»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، ۴: ۸۷-۱۱۶.
هادیان، ابراهیم و پارسا، حجت (۱۳۸۵). «بررسی تأثیر نوسانات قیمت نفت بر عملکرد اقتصاد کلان در ایران»، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، شماره ۲۲: ۱۱۱-۱۳۲.
Adjemian, S. and Paries, M. D. (2008). “Optimal Monetary Policy and the Transmission of Oil-Supply Shocks to the Euro Area under Rational Expectations”. Working Paper No. 962, European Central Bank.
Akpan, E.O. (2009). “Oil Price Shocks and Nigeria’s Macroeconomy”. Conference of Economic development in Africa, Oxford.
Alvarez, L.; Hurtado, S.; Sanchez, I. and Thomas, C. (2011). “The Impact of Oil Price Changes on Spanish and Euro Area Consumer Price Inflation”. Economic Modelling, 28: 422-431.
An, S. and Kang, H. (2011). “Oil Shocks in a DSGE Model for the Korean Economy”. East Asia Seminar on Economics.
Backus, D. and Crucini, M. (2000). “Oil Prices and the Terms of Trade”. Journal of InternationalEconomics, 50: 185-213.
Beckman, J. and Hertel, T. (2010). “Why Previous Estimates of the Cost of Climate Mitigation are likely too Low”. GTAP Working Paper 54.
Benedictow, A.; Fjartoft, D. and Lofsnas, O. (2013). “Oil Dependency of the Russian Economy: An Econometric Analysis”. Economic Modelling, 32: 400-428.
Bodenstein, M.; Erceg, C.J. and Guerrieri, L. (2011). “Oil Shocks and External Adjustment”. Journal of International Economics, 83(2): 168-184.
Castelnuovo, E. and Nistico, S. (2010). “Stock Market Conditions and Monetary Policy in a DSGE Model for the U.S.”. Journal of Economic Dynamics & Control, 34: 1700-1731.
Delfin, S.G.; Robinson, S. and Thierfelder, K. (2016). “Natural Resource Revenue, Spending Strategies and Economic Growth in Niger”. Economic Modelling, 52: 564-573.
Dixit, A.K. and Stiglitz, J.E. (1977). “Monopolistic Competition and Optimum Product Diversity”. American Economic Review, 67: 297-308.
Fardmanesh, M. (1991). “Terms of Trade Shocks and Structural Adjustment in a Small Open Economy”. Journal of Development Economics, 34: 339-353.
Forni, L.; Gerali, A. and Pisani, M. (2015). “Euro Area, Oil and Global Shocks: An Empirical Model-Based Analysis”. Journal of Macroeconomics, 46: 295-314.
Funke, M.; Paetz, M. and Pytlarczyk, E. (2011). “Stock Market Wealth Effects in an Estimated DSGE Model for Hong Kong”. Economic Modelling, 28: 316-334.
Gali, J. (2008). “Monetary Policy, Inflation, and the Business Cycle: An Introduction to the New Keynesian Framework”. Princeton University Press.
Gomez-Loscos, A.; Montanes, A. and Gadea, D. (2011). “The Impact of Oil Shocks on the Spanish Economy”. Energy Economics, 33: 1070-1081.
Guzel, A. (2006). “The Elasticity of Capital-land Substitution in the Housing Construction Sector of a Rapidly Urbanized City: Evidence from Turkey”. Review of Urban & Regional Development Studies,18: 85-103.
Hou, K.; Mountain, D. and Wu, T. (2017). “Oil Price Shocks and Their Transmission Mechanism in an Oil-Exporting Economy: a VAR Analysis Informed by a DSGE Model”. Journal of International Money and Finance, 73: 50-77.
Kia, A. and Darrat, A.F. (2007). “Modeling Money Demand Under the Profit-Sharing Banking Scheme: Some Evidence on Policy Invariance and Long-run Stability”. Global Finance Journal, 18: 104-123.
Kim, S. (2001). “Effects of Monetary Policy Shocks on the Trade Balance in Small Open European Countries”. Economics Letters, 71: 197-203.
Klump, R. and De La Grandville, O. (2000). “Economic Growth and the Elasticity of Substitution: Two Theorems and Some Suggestions”. American Economic Review, 90: 282-291.
Koray, F. and Mcmillin, W.D. (1999). “Monetary Shocks, the Exchange Rate, and the Trade Balance”. Journal of International Money and Finance, 18 (6): 925-940.
Korhonen, I. and Ledyaeva, S. (2010). “Trade Linkages and Macroeconomic Effects of the Price of Oil”. Energy Economics, 32(4): 848-856.
Maravalle, A. (2013). “Oil Shocks and the US Terms of Trade: Gauging the Role of the Trade Channel”. Applied Economics Letters, 20: 152-156.
Marion, N. P. (1984). “Nontraded Goods, Oil Price Increases and the Current Account”. Journal of International Economics, 16:29-44.
Marion, N.P. and Svensson, L.E.O. (1984). “World Equilibrium with Oil Price Increases: An Intertemporal Analysis”. Oxford Economic Papers, 36(1): 86-102.
Masangala, W. and Papageorgiou, C. (2004). “The Solow Model with CES Technology: Nonlinearities and Parameter Heterogeneity”. Journal of Applied Econometrics, 19: 171-195.
McGregor, T. (2017). “Commodity Price Shocks, Growth and Structural Transformation in Low-Income Countries”. Quarterly Review of Economics and Finance, 64: 1-59.
Medina, J. P. and Soto, C. (2005). “Oil Shocks and Monetary Policy in an Estimated DSGE Model for a Small Open Economy Policy”. Working Paper NO. 353. Central Bank of Chile.
Nadenichek, J. (2006). “The J-curve Effect: An Examination Using a Structural Vector Error Correction Model”. International Journal of Applied Economics, 3(2): 34-47.
Nakov, A. and Pescatori, A. (2009). “Oil and the Great Moderation”. The Economic Journal, 120: 131-156.
Sanchez, M. (2011). “Welfare Effects of Rising Oil Prices in Oil-Importing Developing Countries”. The Developing Economies, 49 (3): 321-346.
Sato, K. (1967). “Two Level Constant Elasticity of Substitution Production Function”. Review of Economics and Statistics, 34(2): 201-218.
Svensson, L.E.O. (1984). “Oil prices, Welfare, and the Trade Balance”. Quarterly Journal of Economics, 99 (4): 649-672.
Walsh, C. E. (2010). Monetary Theory and Policy. Third Edition. The MIT Press.
Wu, M. and Ni, Y. (2011). “The Effects of Oil Prices on Inflation, Interest Rates and Money”. Energy, 36: 4158-4164.
Zhang, W. (2009). “China’s Monetary Policy: Quantity versus Price Rules”. Journal of Macroeconomics, 31: 473-484.
 
فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران
دوره 6، شماره 23
آبان 1396
صفحه 35-60

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار