تحلیل مقایسه‌ای کارایی انرژی صنایع بزرگ استان‌های ایران با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده‌ها در دوره‌ی 1390-1387

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مربی گروه اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

دو شاخص شناخته‌شده راجع به اینکه نهاده­های انرژی چگونه مصرف می‌شوند وجود دارد: یکی شدت انرژی که میزان مصرف انرژی برای تولید یک واحد محصول را اندازه می‌گیرد و دیگری کارایی انرژی (بهره‌وری انرژی)، که نسبت تولید ناخالص داخلی به انرژی مصرفی را اندازه می‌گیرد. اما این دو شاخص انرژی را به عنوان تنها نهاده در نظر می­گیرند. در مقابل، شاخص TFEE علاوه بر انرژی سایر نهاده‌های کلیدی تولیدمثل نیروی کار و سرمایه را نیز در محاسبه­ی کارایی انرژی لحاظ می‌کند. در این مطالعه کارایی انرژی صنایع بزرگ استان­های ایران در دوره 1390-1387 با استفاده از شاخص کارایی کل عامل انرژی (TFEE) در چارچوب کلیه­ی عوامل تولید و بر پایه­ی روش تحلیل فراگیر داده­ها محاسبه‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که میانگین کارایی انرژی کل صنایع بزرگ استان‌های ایران در دوره‌ی موردنظر تقریباً 4/0 می‌باشد و بیشترین میزان متوسط کارایی انرژی به ترتیب مربوط به استان‌های هرمزگان، تهران، بوشهر، آذربایجان و کرمان و کمترین آن نیز مربوط به خراسان شمالی، چهارمحال بختیاری، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و لرستان می‌باشد. همچنین برآوردها در دوره­ی مورد نظر نشان می‌دهد که متوسط کارایی انرژی استان‌ها تا سال 1389 در حال کاهش و پس از آن یعنی در سال 1390 با اصلاح قیمت حامل‌های انرژی افزایش‌یافته است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative analysis of the energy efficiency of Iran province's large industries using data envelopment analysis in the period 2008-2011

نویسنده [English]

  • Vahid ShahabiNejad
چکیده [English]

There are two well-known indicators used to study how energy inputs are efficiently used: One is energy intensity which measures the amount of energy consumption for every economic output produced in the economy, and the other is energy efficiency (or energy productivity) defined as economic output divided by energy input. These two indices only take energy into account as a single input to produce GDP output. In contrast, total-factor energy efficiency index (TFEEI) incorporates other key inputs such as capital and labor as multiple inputs so as to produce economic output. This article estimates TFEEI of Iranian provinces large industries using total-factor frameworks based on data envelopment analysis (DEA) in the period 1387-1390. Results indicate that Total average of TFEE in The Iranian provinces large industries is 0.4 percent. Furthermore Hormozgan, Tehran, Bushehr, Azerbayjan Sharghi and Kerman provinces have the greatest value of TFEE, while the lowest value of TFEE index considered in Khorasan Shomali, Chaharmohal Bakhtiari, Sistan and Baluchestan, Khorasan Jonubi and Lorestan provinces. Also, according to the computation results, the average of TFEE in large industries in Iran decreased during 1387-1389 and due to recent plan subsidies and energy price reform improved in 1390. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Total-Factor Energy Efficiency Index (TFEEI)
  • Data Envelopment Analysis
  • Iranian provinces large industries

مراجع

وزارت نیرو، معاونت انرژی (1391)؛ ترازنامه­ی انرژی.
صادقی، زین‌العابدین؛ گلستانی، شهرام و پوربافرانی، احسان (1392)؛ بررسی اثر القایی قیمت انرژی بر روی تغییرات فناوری کارگاه­های صنعتی ایران و ارزیابی آثار محیط زیستی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال دوم، شماره 5.
مرکز آمار ایران (90-1387)؛ نتایج آمارگیری از کارگاه­های بزرگ صنعتی کشور، نشریات.
Abosedra, S.; Dah, A. and Ghosh, S. (2009); Electricity consumption and economic growth, thecase of Lebanon. Appl. Energy; 86: 429-432.
Banker, R. D.; Charnes, A. and Cooper, W. W. (1984); some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Management Science 30, 1078-1092.
Caves, D. W.; Christensen, L. R. and Diewert, W. E. (1982); The economic theory of index numbers and the measurement of input, output, and productivity. Econometrical, 92: 73-86.
Charnes, A.; Cooper, W. W. and Rhodes, E. (1978); Measuring the efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research 2, 429-444.
Coelli, T. J. (1996); A Guide to Deap Version 2.1: A Data Envelopment Analysis (Computer) Program. Department of Econometrics, University of New England, Armidale, Australia.
Coelli, T; Rao, DSP. and Battese, GE. (1998); An introduction to efficiency and productivityanalysis. London: Kluwer Academic Publishers.
Edvardsen, D. F. and Fbrsund, F. R. (2003); International benchmarking of electricity distribution utilities. Resource and Energy Economics 25, 353-371.
Forsund, F. R. and SAC Kittelsen (1998); Productivity Development of Norwegian Electricity Distribution Utilities. Resource and Energy Economics 20(3): 207-224.
Herring, H. (1999); Does energy efficiency save energy? The debate and itsconsequences. Appl. Energy; 63: 209-26.
Honma, S and Hu, JL. (2008); Total-factor energy efficiency of regions in Japan, Energy Policy 37: 3941-3950.
Honma, S. and Hu, JL. (2013); Total-factor Energy Efficiency for Sectors in Japan. Energy Sources, Part B, 8: 130-136.
Honma, S. and Hu, JL. (2014); Industry-level total-factor energy efficiency in developed countries: A Japan-centered analysis. Applied energy 119 (2014): 67-78.
Hu, J. L. and Chang, T. P. (2009); Total-factor Energy Productivity Growth of Regions in China. National Chiao Tung University, Taipei, Working paper.
Hu, J. L. and Wang, SC. (2006); Total-factor energy efficiency of regions in China. Energy Policy; 34: 3206-3217.
Lovell, A. K. and Schmidt, S. S. (1993); Production Frontiers and Productive Efficiency, the Measurement of Productive Efficiency: Techniques and Applications. Oxford University Press, New York.
Narayan, PK.; Narayan S. and Popp, S. (2010); A note on the long-run elasticities from the energy consumption–GDP relationship. Appl. Energy; 87: 1054-1057.
Nel, WP. and Van Zyl, G. (2010); Defining limits: energy constrained economic growth. Appl. Energy; 87: 168-77.
Patterson, MG. (1996); What is energy efficiency? Concepts, indicators, and methodological issues. Energy Policy; 24: 377-390.
Ramanathan, R.) 1999(; A holistic approach to compare energy efficiencies of different transport modes. Energy Policy 28, 743-747.
Sari, R. and Soytas U. (2009); Are global warming and economic growth compatible? Evidence from five OPEC countries? Appl. Energy; 86: 1887-93.
Wang Z. H.; Zeng H. L.; Wei Y. M. and Zhang Y. X. (2012); Regional total factor energy efficiency: An empirical analysis of industrial sector in China. Appl Energy. 97:115-123.
Wei, YM.; Jiao, H. and Fan, Y. (2007); An empirical analysis of energy efficiency in China’s iron and steel sector. Energy; 32: 2262-2270
Zhang, X. P.; Cheng, X. M.; Yuan, J. H. and Gao, X. J. (2011); Total-factor energy efficiency in developing countries. Energy Policy 38: 6172-6179.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار