ارزیابی تقارن یا عدم تقارن واکنش مصرف گاز طبیعی به تغییرات قیمت و درآمد در بخش صنعت ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هدف این مطالعه بررسی اثرات نامتقارن قیمت گاز طبیعی بر میزان مصرف آن در بخش صنعتی ایران است که به عنوان هدف فرعی توابع تقاضای گاز طبیعی در این بخش نیز تخمین زده شده است. این مطالعه به تجزیه و تحلیل وجود یا عدم وجود اثرات نامتقارن قیمت گـاز طبیعی در قالب مدل کویک برای دوره زمانی 91-1370پرداخته است. نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش، با استفاده از تجزیه قیمت و استفاده از آزمون والد، گویای این مطلب است که اثرات تغییرات قیمت گاز طبیعی بر میزان مصرف آن در بخش صنعتی در فاصله سال‌های 91-1370متقارن است. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که اثر تغییرات درآمدی بر مصرف گاز طبیعی در بخش صنعتی در این دوران نامتقارن است. در دوره موردبررسی در این مقاله، کشش‌های قیمتی بلندمدت و کوتاه‌مدت تقاضای گاز طبیعی 0.56- و 0.33- و کشش‌های درآمدی کوتاه‌مدت و بلندمدت تقاضای گاز طبیعی 59/16 برآورد گردیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Asymmetric and Symmetric Effects of Changes in Price and Income on Natural Gas Demand in Iran Industry Sector

نویسندگان [English]

  • vida varahrami 1
  • rassam moshrefi 1
  • jaber layegh gigloo 2
چکیده [English]

Aim of this paper is to survey asymmetric effects of natural gas price on it's demand in industrial sector and demand function of natural gas in this sector is derived. This paper surveyed existence of asymmetric effects of natural gas price in koyck model for period of 1991-2013. Results of this paper revealed that effects of natural gas price on it's demand in industry sector is symmetric in this period and effect of income changes on natural gas demand in this sector is asymmetric. In this period, as estimation results long run and short run elasticties of natural gas are -0.56 and -0.33 and long run and short run income elasticities of natural gas demand is 16/59. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asymmetric Effects
  • Koyck Model
  • Price Elasticity and Income Elasticity of Natural Gas Demand
اطلاعات سری زمانی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، به نشانی:www.tsd.cbi.ir
امامی میبدی، علی؛ محمدی، تیمور و سلطان العلمایی، محمدهادی (۱۳۹۲)؛ تخمین تابع تقاضای داخلی گاز طبیعی به روش فیلتر کالمن (مطالعه موردی تقاضای بخش خانگی شهر تهران)، فصلنامه اقتصاد مقداری، سال هفتم، شماره ۳: ۴۱-۲۳.
بابازاده، محمد؛ قدیمی دیزج، خلیل و قربانی، وحید (۱۳۹۳)؛ برآورد تابع تقاضای کوتاه مدت و بلندمدت گاز طبیعی بخش خانگی، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال هشتم، شماره ۱: ۱۱۳-۱۰۱.
دلاوری، مجید و باغبان زاده، فرشته (۱۳۸۶)؛ ارزیابی الگوهای متقارن و نامتقارن تقاضای نفت کشورهای عمده واردکننده نفت از ایران، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال چهارم، شماره ۱۴: ۶۲-۳۹.
عسلی، مهدی (1386)؛ نامتقارن بودن عکس‌العمل تقاضا برای نفت نسبت به تغییرات درآمد و قیمت نفت: مقایسه چین و کشورهای توسعه‌یافته طی سال‌های 2008-1970، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال چهارم، شماره 14.
غیاثوند، ابوالفضل و یاهو، مسعود (۱۳۸۹)؛ اثرات نامتقارن تغییرات در قیمت نفت بر روی مصرف بخش خصوصی و دولتی در ایران، فصلنامه علوم اقتصادی، سال دوم، شماره ۵: ۵۲-۳۱.
نصرالهی، زهرا؛ صمدی، علی‌حسین و روشندل، مهرناز (۱۳۹۱)؛ تجزیه و تحلیل تقاضای انرژی‌بخش خانگی در مناطق شهری ایران (۱۳۸۷-۱۳۶۳): انتخاب بین الگوی سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل و رتردام، فصلنامه اقتصاد محیط‌زیست و انرژی، سال اول، شماره ۲: ۲۰۰-۱۷۳.
نوفرستی، محمد (۱۳۹۱)؛ ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی، چاپ اول، تهران: انتشارات رسا.
وافی نجار، داریوش (1385)؛ تخمین تابع تقاضای کل انرژی‌بخش خانگی– تجاری مناطق مختلف OECD با در نظر گرفتن اثرات نامتقارن تغییرات قیمت بر تقاضا، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال سوم، شماره 9: 57-39.
وزارت نیرو (سال‌های مختلف). معاونت انرژی، دفتر برنامه‌ریزی انرژی، ترازنامه انرژی کشور در سال‌های مختلف.
Adeyemi, O. and Hunt, L. C. (2006); Modeling OECD industrial energy demand: Asymmetric price responses and energy-saving technical change, Surrey Energy Economics Centre, 1-31.
Dargay, J. M. (1992); Are price and income elasticities of demand constant?. Oxford Institute for Energy Studies EE 16, Oxford.
Dargay, J. and Gately, D. (1994); Oil demand in the industrialized countries. The Energy Journal, Vol. 15.
Gately, D. (1993); The imperfect price reversibility of world oil demand. The Energy Journal, Vol. 14, Issue 4: 163-82.
Gately, D. and Huntington, H. G. (2002); The asymmetric effects of changes in price and income on energy and oil demand. Energy Journal, Vol. 23, Issue 2:1-21.
Griffin, J. M. and Schulman C. T. (2005); Price asymmetry in energy demand models: A proxy for energy-saving technical change?. Energy Journal, Vol. 26, Issue 2: 1-21.
Haas, R.; Zochling, J. and Schipper, L. (1998); The relevance of asymmetry issues for residential oil and natural gas demand: Evidence from selected OECD countries, 1979-95. OPEC Review, 113-145.
Ryan, D. L. and Plourde, A. (2002); Smaller and smaller? The price responsiveness of non-transport oil demand. Quart. Rev. Econ. Finance, Vol. 42: 285-317.
Sentenac-Chemin, Elodie (2012); Is the price effect on fuel consumption symmetric? Some evidence from an empirical study. Energy Policy, Vol. 41: 59-65.