بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر اندازه دولت در استان‌های ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

2 استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

3 استاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

تعیین عوامل مؤثر بر مخارج دولت از دیرباز در اقتصاد بخش عمومی مطرح بوده است. آدولف واگنر (1967) اقتصاددان آلمانی رشد بخش عمومی برخی از کشورهای اروپایی، آمریکا و ژاپن را مطالعه کرده است و نظریه وی بر اساس این تجربیات استوار است. بر اساس این نظریه با افزایش درآمد در این کشورها مخارج دولت به نسبت بیشتری افزایش‌یافته است. بیشتر مطالعات انجام‌شده در خصوص نظریه واگنر برای ایران در سطح کلان و یا بین کشوری بوده است و فقط یک مطالعه در سطح استان‌های کشور و به‌صورت مقطعی برای سال 1373 انجام ‌شده است.
    در این مطالعه تلاش شده است تأثیر اندازه اقتصاد (درآمد و درآمد سرانه) بر اندازه دولت (مخارج دولت، نسبت مخارج دولت به درآمد، مخارج سرانه دولت) در قالب چند الگو بر اساس قانون واگنر برای استان­های ایران در دوره 91-1380 مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور اثر درآمد، تراکم جمعیت، نرخ شهرنشینی و نرخ بیکاری بر اندازه دولت مورد بررسی قرار می­گیرد. نتایج حکایت از برقراری قانون واگنر در استان­های ایران را دارد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of the factors affecting the size of government in the provinces of Iran

نویسندگان [English]

  • Gholamali Haji 1
  • akbar komaijani 2
  • kambiz hozhabrkiyani 3
چکیده [English]

The determination of factors affecting government expenditure has been raised in the economy of public sector from the long ago. Adolf Wagner (1967), the German economist has studied the growth of public sector of some European countries, the United States and Japan, and his theory is based on these experiences. Based on the theory, by increasing income in these countries, the government expenditure has increased more. Most of the studies conducted on the Wagner theory have been at the macro-level for Iran or between country, and only one study has been done in provinces of the country by cross section data for 1994.
In this study, it is tried the impact of the economy size (income and per capita income) on the size of the government (government expenditure, government expenditure relative to income and per capita government expenditure) in the form of Four Alternative Specification of the Wagner's hypothesis for the provinces of Iran in 2001-2012 are to taken into account using the panel data. For this purpose, the effect of income, population density, the urbanization rate and the unemployment rate are examined on the size of the government. The results indicate the acceptance of Wagner’s law in provinces of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: government size
  • Wagner’s law
  • urbanization rate
  • unemployment rate
  • population density
پورمقیم، سید جواد (1375)؛ اقتصاد بخش عمومی، تهران: نشر نی، چاپ چهارم.
حاجی، غلامعلی و فطرس، محمدحسن (1390)؛ بررسی فرضیه واگنر در ایران با استفاده از رویکرد آزمون کرانه­ها، فصلنامه اقتصاد کاربردی. دوره 2، شماره 4.
خداپرست­مشهدی، مهدی، فلاحی، محمد علی، سلیمی فر، مصطفی و حق نژاد، امین (1391)؛ بررسی اعتبار قانون واگنر و دیدگاه کینزی برای اقتصاد ایران: یک تجزیه و تحلیل سری زمانی، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی. دوره 12، شماره 1.
دادگر، یداله و نظری، روح اله (1391)؛ آزمون قانون واگنر در کشورهای منتخب و ایران (2010-1980)، فصلنامه علمی پژوهشی، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال 2، شماره 6.
دادگر، یداله و نظری، روح اله (1387)؛ بررسی تأثیر جهانی شدن تجارت بر اندازه دولت در ایران، فصلنامه پژوهش‌های بازرگانی، شماره 48.
صمدی، علی­حسین و ابوالحسن­بیگی، کبری (1391)؛ آزمون قانون واگنر در کشورهای منتخب عضو سازمان همکاری اسلامی: شواهدی از همجمعی پانلی، فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، دوره 20، شماره 64.
کمیجانی، اکبر و نظری، روح­اله (1388)؛ بررسی تأثیر اندازه دولت بر رشد اقتصادی در ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، دوره 9، شماره 3.
گجراتی، دامودار (1995)؛ مبانی اقتصادسنجی، ترجمه: حمید ابریشمی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم.
محنت‌فر، یوسف و جعفری‌صمیمی، احمد (1378)؛ عوامل مؤثر بر هزینه‌های جاری دولت در استان­های کشور، مدرس علوم انسانی، شماره 10.
ماسگریو، ریچارد و ماسگریو، پگی (1994)؛ مالیه عمومی در تئوری و عمل، ترجمه: مسعود محمدی و یداله ابراهیمی‌فر، تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.
مرکز آمار ایران، گزارش حساب‌های منطقه‌ای برای سال‌های 1380 تا 1390.
مرکز آمار ایران، سالنامه آماری کشور، فصل هیجدهم، بودجه دولت  برای سال‌های 1380 تا 1390.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
Abizadeh, S. (1988); Economic Development and Income Elasticity of Demand for Government. Social Indicators Research. 20, 15-43.
Akitoby, B.; Benedict C.; Sanjeev G. and Gabriela I. (2005); Public Spending, Voracity, and Wagner’s law in Developing countries, International Monetary Fund, Washington. D.C.
Akpan, Usenobong F. (2011); Cointegration, Causality and Wagner's Hypothesis: Time Series Evidence for Nigeria, 1970-2008. Journal of Economic Research. 16, 59-84.
Alesina, Alberto F. and Romain T Wacziarg. (1997); Openness, Country Size and the
Government. NBER Working Paper No. w6024.
Anderson, John E. and Hendrik Van Den Berg. (1998); Fiscal Decentralization and Government Size: An International Test for Leviathan Accounting for Leviathan Accounting for Unmeasured Economic Activity. International Tax and Public Finance, 5: 171-186.
Arpaia, A. and Alessandro, T. (2008); Government Expenditure and Economic Growth in the EU: Long-Run Tendencies and Short-Term Adjustment. European Economy, Economic Paper 300, http://ec.europa.eu/economy_finance/publications.
Baltagi, Badi H. (2005); Econometric Analysis of Panel Data., Third edition, John Wiley & Sons Ltd.
Christopoulos, Dimitris. K. and Efthymios G. Tsionas. (2003); Testing the Buchanan-Wagner Hypothesis: European Evidence from Panel Unit Root and Cointegration Tests. Public Choice. Vol 115, No 3-4: 439-453.
Dogan, E. and Tang, T. C. (2006); Government Expenditure and National Income: Causality Tests for Five South East asian Countries, International Business & Economic Journal, Vol 5 , No 10: 49-58.
Epifani, P. and Giano Gancia. (2008); Openness, Government Size and the Terms of Trade. Institute for Empirical Research in Economics University of Zurich. Working Paper No. 359.
Florio, M. and Sara C. (2005); A logistic growth theory of public expenditures: A study of five countries over 100 years.  Public Choice , March 2005, Volume 122, Issue 3-4: 355-393.
Ghate, Ch. and Paul J. Zak. (2002); Growth of government and the politics of fiscal Policy. Structural Change and Economic Dynamics. 13: 435-455.
Govindaraju, V. G. R. Chandran; Ramesh Rao and Sajid Anwar. (2011); Economic growth and government spending in Malaysia: a re-examination of Wagner and Keynesian views. Econ Change Restruct. No. 44: 203-219.
Gurgul, Henryk , Lukasz Lach and Roland Mestel. (2012); The relationship between budgetary expenditure and economic growth in Poland, CEJOR 20: 161-182.
Henrekson, Magnus and Johan A. Lybeck. (1988); Explaining the growth of government in Sweden:A disequilibrium approach. Public Choice 57:213-232.
Hondroyannis, George and  Evangelia Papapetrou. (2001); An investigation of the public deficts and government spending relationship: Evidence for Greece, Public Choice 107: 169-182.
Huang, Chiung-Ju. (2006); Government  Expenditure in China and Taiwan : Do they Follow Wagner’s Law? Journal of Economic Development. Vol 31, no2: 139-148.
Kau, James B. and Paul H. Rubin. (2002); The growth of government: sources and limits. Public Choice. 113: 389-402.
Legrenzi, Gabriella. (2004); The Displacement Effect in the Growth of Governments. Public Choice. Vol 120, No. 1-2: 191-204.
Loizides, John and George Vamvoukas. (2005); Government Expenditure and Economic Growth: Evidence from Trivariate Causality Testing, Journal of Applied Economics, Vol. VIII, No. 1: 125-152.
Mahdavi, Saeid. (2011); A re-examination of Wagner’s Law using US total state and local expenditure and its sub-categories. Journal of Economic Studies. Vol. 38, No. 4: 398-413.
Marlow, Michael L. (1988); Fiscal decentralization and government size. Public Choice 56: 259-269.
Midtbø, Tor. (1999); The impact of parties, economic growth, and public sector expansion: A comparison of long-term dynamics in the Scandinavian and Anglo-American democracies. European Journal of Political Research.Vol 35, No. 2: 199-223.
Mohammadi, Hassan, Murat Cak and Demet Cak. (2007); Wagner’s Hypothesis: New Evidence from Turkey using the Bounds Testing Approach, Journal of Economic Studies,Vol.35, No.1: 94-106.
Mueller, dennis C. and Peter Murrell. (1986); Interest groups and the size of government.”  Pubfic Choice. 48: 125-145.
Narayan, Paresh Kumar, Ingrid Nielsen and Russell Smyth. (2008); Panel Data, Cointegration, Causality and Wagner’s Law: Empirical Evidence from Chinese Provinces,China Economic Review ,No. 9: 297-307.
Peacock, A. T. and Wiseman, J. (1979); Approaches to the analysis of government expenditure  growth, Public Finance Quarterly, Vol. 7, No. 1: 3-23.
Plumper, T. and Christian W. M. (2003); Democracy, government spending, and economic growth: A political-economic explanation of the Barro-effect. Public Choice. 117: 27-50.
Ram, Rati. (1987); Wagner's Hypothesis in Time-Series and Cross-section Perspectives, The Review of Economics and Statistics. vol. 69, No. 2: 194-204.
Randall W. Eberts and Timothy J. Gronberg. (1992); Wagner's Hypothesis: A Local Perspective. Federal Reserve Bank of Cleveland, Research Department.
Rodrik, Dani. (1998); Why Do More Open Economies Have Bigger Governments? The Journal of Political Economy, Vol. 106, No. 5: 997-1032.
Samudram, M.; Mahendhiran, N. and Santha V. (2009); Keynes and Wagner on government expenditures and economic development: the case of a developing economy, Empirical Economics, 3: 697-712.
Tobin, Damian. (2005); Economic Liberalization, the Changing Role of the State and "Wagner's Law": China's Development Experience since 1978. World Development. vol. 33, No: 729-743.
Wagner, A. (1967); Three abstracts on public finance, in Musgrave, R. A. and Peacock, A.T. (Eds), Classics in Theory of Public Finance, St Martins Press, New York.
Winer, S. L.; Michael W. T.; Bernard G. and John H. A. (2008); Trending economic factors and the structure of Congress in the growth of government 1930-2002. Public Choice. 135: 415-448.
Wu, Alfred M. and Mi Lin. (2012); Determinants of government size: evidence from China. Public Choice. 151: 255-270.
Yousefi, Mahmood and Sohrab, Abizadeh. (1992); Wagner’s law: New evidence, Atlantic Economic Journal, Vol.20, No. 2: 322-339.
Musgrave, R.A. (1969); Fiscal Systems,Yale University Press, New Haven, CT.
Peacock, A.T. and Wiseman, J. (1967); The Growth of Public Expenditure in the United Kingdom, 2nd ed., Allen and Unwin, London.