تأثیر سیاست‌های مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران: شواهدی از الگوی خود رگرسیون برداری ساختاری بیزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد گرایش بخش عمومی، گروه اقتصاد، دانشکدۀ علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران.

2 استاد گروه اقتصاد، دانشکدۀ علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران

چکیده

براساس برخی دیدگاه‌‌های رایج در اقتصاد کلان سیاست‌‌های مالی می‌‌تواند در متغیرهای کلان اقتصاد‌ها و دستیابی به اهداف اقتصاد کلان مؤثر باشد. تا چند دهۀ گذشته بیشتر از ابزار‌های سیاست پولی برای این‌منظور استفاده می‌‌شد، اما از زمان آغاز بحران مالی جهانی سال 2008م. علاقه‌مندی مجددی به استفاده از سیاست‌‌های مالی به‌عنوان ابزاری تثبیت‌کننده به‌وجود آمده است. در مطالعات قبلی پیامد‌های اقتصاد کلان هزینه‌‌ها و درآمدهای دولت و تأثیرات آن‌ها بر ساختار کلی اقتصادی با روش‌های مختلف تجربی درمورد چندین کشور و هم‌چنین ایران بررسی شده است؛ اما در این مقاله، به دور از مطالعات قبلی، اثر‌گذاری سیاست‌‌های مالی در اقتصاد ایران با استفاده از روش جدید خود رگرسیون برداری ساختاری بیزی (B-SVAR) طی بازۀ زمانی 1383 فصل اول تا 1398 فصل چهارم با پیشین‌‌های مینسوتا در نرم‌افزار متلب مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که این‌روش اطلاعات قبلی را در تخمین لحاظ می‌‌کند، این‌روش در مقایسه با سایر مدل‌های VAR قادر به برآورد واقعی‌‌تر است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که هزینه و درآمد (مالیات بر درآمد) دولت تأثیر محدودی بر متغیرهای اقتصاد کلان دارد که شامل تولید نا‌خالص داخلی، تورم، مصرف بخش خصوصی، مالیات بر درآمد و سرمایه‌گذاری کل و بخش مسکن است. هم‌چنین تأثیر بخش خصوصی بر نوسانات تولید در این الگو تأیید نشد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effect of Financial Policies on Iran’s Macroeconomic Variables: Evidence from Bayesian Structural Vector Autoregression Model

نویسندگان [English]

  • Sara Mohtashami 1
  • Hamid Sepehrdost 2
  • Mohammad Hassan Fotros 2
1 Ph.D Student in Economics, Department of Economics, Faculty of Economic and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
2 Professor, Department of Economics, Faculty of Economic and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran,
چکیده [English]

According to some common views in macroeconomics, fiscal policy can be effective in stabilizing the economy and achieving macroeconomic goals. The past few decades have seen the widespread use of monetary policy tools for this purpose. Since the onset of the global financial crisis in 2008, there has been a renewed interest in using fiscal policy as a stabilizing tool. The macroeconomic implications of government expenditures and revenues and their effects on the overall economic structure have been studied by various empirical methods in several countries as well as in Iran. In this paper, far from previous studies, the issue has been implemented using Bayesian structural vector autoregression (B-SVAR). Because this method takes the previous information into account, the B-SVAR method is able to make more accurate estimates than other VAR models. Empirical findings show that government spending and income (income tax) have a limited effect on macroeconomic variables, including GDP, inflation, private sector consumption, income tax and total investment, and in the housing sector. Also, the impact of the private sector on production fluctuations in this model was not confirmed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fiscal Policy
  • B-SVAR
  • Macroeconomics
  • Bayesian Approach

مراجع

- اکبرزاده، معین؛ صادقی‌شاهدانی، مهدی؛ و مداح، مجید، (۱۳۹۸). «بررسی تأثیر مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (شرکت‌ها) بر سطح هزینه خانوارهای شهری و روستایی با استفاده از تحلیل داده-ستانده». پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، ۲۷ (89): 84-110.  https://qjerp.ir/article-1-2265-fa.html
- اسنودن، برایان؛ و وین، هوارد آر.، (1393). کتاب اقتصاد کلان جدید (منشأ، سیر تحول و وضعیت فعلی). ترجمۀ دکتر منصور خلیلی‏عراقی، دکتر علی سوری، چاپ دوم، انتشارات سمت.
- اشرفی، یکتا؛ عادلی، محمدحسین؛ سلیمی‌فر، مصطفی؛ و توکلیان، حسین، (1397). «بررسی اثر مخارج دولت بر رفاه در ایران: کاربرد الگوهای تعادل عمومی پویای تصادفی». فصلنامۀ پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، ۲۶ (۸۵): ۳۳-۸۲. http://qjerp.ir/article-1-1940-fa.html
- تقوی، مهدی؛ و رضایی، ابراهیم، (۱۳۸۳). «بررسی سیاست‌های مالی بر مصرف و اشتغال در اقتصاد ایران». پژوهشنامه اقتصادی، 4(۴): 109 تا 132. https://joer.atu.ac.ir/article_3002.html
- حیدری، حسن؛ و سعیدپور، لسیان، (1394). «تجزیه و تحلیل تأثیر شوک‌های سیاست مالی و ضرایب فزاینده مالی اقتصاد ایران در چارچوب مدل کینزین‌های جدید». پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 5(20): 78-61. https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_1749.html
- خدایی، مهدی؛ جعفری، محمد؛ و فتاحی، شهرام، (۱۳۹۷). «بررسی اثرات سیاست‌های مالی بر رشد اقتصادی در اقتصاد ایران: مدل‌های حالت- فضا». پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 8 (31): 79-92. https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_4008.html
- خزیر، اسماعیل؛ و دل‌انگیزان، سهراب، (۱۳۹۱). «مطالعه اثرات شوک‌های سیاست مالی بر رشد اقتصادی ایران دوره زمانی 1388- 1338». راهبرد اقتصادی، 1(3): ۶۷-۲۷. https://econrahbord.csr.ir/article_103220.html
- درویشی، باقر؛ و محمدیان، فرشته، (1396). «بررسی مقایسه‌ای نظام مالیاتی ایران با اصلاحات مالیاتی دهه 1990 با تأکید بر مالیات بر مجموع درآمد». پژوهشنامه مالیات، 33 (81): 169-116. https://taxjournal.ir/article-1-1110-fa.html
- رافعی، میثم؛ بهرامی، جاوید؛ و دانش­جعفری، داوود، (1393). «ارزیابی سیاست مالی برای اقتصاد ایران در یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی مبتنی بر ادوار تجاری حقیقی». فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 14 (54): 46-22. https://joer.atu.ac.ir/article_797.html
- سپهردوست، حمید؛ و زمانی‌شبخانه، صابر، (1394). «بهبود پارتویی توزیع درآمد و سیاست‏گذاری مالیاتی در ایران». سیاست‌های راهبردی و کلان، 3 (10): 107-127. https://www.jmsp.ir/article_10516.html
- سپهردوست، حمید؛ محتشمی، سارا؛ و فاطمی زردان، یعقوب، (۱۴۰۰). «تأثیر شوک‌های نفتی بر درآمدهای مالیاتی ایران با استفاده از مدل BVAR». مطالعات اقتصاد کاربردی ایران، 11 (41): 129-169. DOI: 10.22084/aes.2021.23376.3229
- غلامی، الهام؛ و هژبرکیانی، کامبیز، (1395). «بررسی کارایی سیاست­های مالی انبساطی در ایران: مقایسه تطبیقی الگوی VAR خطی و آستانه­ای». اقتصاد مالی (اقتصاد مالی و توسعه)، 10 (35): 25-1. DOR: 20.1001.1.25383833.1395.10.35.1.9
- فطرس، محمد­حسن؛ و دلائی­‌میلان، علی، (1395). «بررسی اقتصاد زیرزمینی و فرار مالیاتی در چارچوب مدل‌های تعادل عمومی پویای تصادفی». پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 7 (25): 65-84. https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_2588.html
- فلاحتی، علی؛ و مرادپور اولادی، مهدی، (1390). «بررسی اثر شوک‌های مالیاتی در اقتصاد ایران». پژوهشنامه مالیات، ۱۹ (۱۲): ۱۸۳-۲۱۰.  https://taxjournal.ir/article-1-80-fa.html
- مجدزاده‌طباطبایی، شراره، (۱۳۸۵). «بررسی تأثیر سیاست‌های مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی (مطالعه موردی اقتصاد ایران)». مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، 21(2): 51-67. DOI: 10.22084/aes.2023.27202.3539
- عبداله‌میلانی، مهرنوش، بهرامی، جاوید؛ توکلیان، حسین؛ و اکبرپورروشن، نرگس، (1397). «اثر سیاست­‌های مالیاتی بر اقتصاد زیرزمینی: الگوی DSGE». پژوهش­های اقتصادی ایران، 23 (76): 51-1. DOI: https://doi.org/10.22054/ijer.2018.9511
 
- Abdullah Milani, M., Bahrami, J., Tavaklian, H. & Akbarpour Roshan, N., (2017). The effect of tax policies on the underground economy: DSGE model. Iran Economic Research, 23 (76): 51-1. https://doi.org/10.22054/ijer.2018.9511 (In Persian).
- Afonso, A. & Sousa, R. M., (2011). The macroeconomic effects of fiscal policy in Portugal: a Bayesian SVAR analysis. Portuguese Economic Journal, 10(1), 61-82. https://doi.org/10.1007/s10258-011-0071-2
- Ahmadian, A., (2014). Modeling a Dynamic Stochastic General Equilibrium Model for the Iranian Bank Withdrawal. Economic Policy, 7 (14): 77-103. https://dorl.net/dor/20.1001.1.26453967.1394.7.14.4.7 (In Persian).
- Ashrafi, Y., Adeli, M., Salimifar, M., Tavaklian, H., (2017). Investigating the Effects of Government Expenditures on Welfare in Iran: Application of Dynamic Stochastic General Equilibrium Models. Economic Research and Policy Quarterly, 26(85): 33-82. http://qjerp.ir/article-1-1940-fa.html (In Persian).
- Ball, L. & Mankiw, N. G., (1995). Relative-price changes as aggregate supply shocks. The Quarterly Journal of Economics, 110(1), 161-193. https://doi.org/10.2307/2118514
- Bańbura, M., Giannone, D. & Reichlin, L., (2010). Large Bayesian vector auto regressions. Journal of applied Econometrics, 25(1), 71-92. https://doi.org/10.1002/jae.1137
- Beetsma, R. & Giuliodori, M., (2012). The changing macroeconomic response to stock market volatility shocks. Journal of Macroeconomics, 34(2), 281-293. https://doi.org/10.1016/j.jmacro.2012.02.008
- Benigno, P., (2015). New-Keynesian economics: an AS–AD view. Research in Economics, 69(4), 503-524. https://doi.org/10.1016/j.rie.2015.07.005
- Blanchard, O. & Perotti, R., (2002). An empirical characterization of the dynamic effects of changes in government spending and taxes on output. the Quarterly Journal of economics, 117(4), 1329-1368. https://doi.org/10.1162/003355302320935043
- Bobasu, A., (2016). Quantifying the impact of fiscal policy on economic growth in the Romanian economy: A Bayesian approach. Journal of Economics, Business and Management, 4(1), 72-75. https://www.joebm.com/vol4/369-B024.pdf
- Carmignani, F., (2010). Cyclical fiscal policy in Africa. Journal of Policy Modeling, 32(2), 254-267. https://doi.org/10.1016/j.jpolmod.2010.01.002
- Chen, S. S., (2007). Does monetary policy have asymmetric effects on stock returns?. Journal of money, credit and banking, 39(2‐3), 667-688. https://doi.org/10.1111/j.0022-2879.2007.00040.x
- Cover, J. P., (1992). Asymmetric effects of positive and negative money-supply shocks. The Quarterly Journal of Economics, 107(4), 1261-1282. https://doi.org/10.2307/2118388
- Darvishi, B. & Mohammadian, F., (2016). Comparative study of Iran's tax system with the tax reforms of the 1990s with an emphasis on total income tax. Research Journal of Taxation, 33 (81); 116-169. http://taxjournal.ir/article-1-1110-fa.html (In Persian).
- De Castro, F. & de Cos, P. H., (2008). The economic effects of fiscal policy: the case of Spain. Journal of Macroeconomics, 30(3), 1005-1028. https://doi.org/10.1016/j.jmacro.2007.08.009
- Del Negro, M. & Schorfheide, F., (2004). Priors from general equilibrium models for VARs. International Economic Review, 45(2), 643-673. https://doi.org/10.1111/j.1468-2354.2004.00139.x
- Delnadyan, S. & Khazeer, I., (2011). Studying the effects of fiscal policy shocks on Iran's economic growth in the period 2018-2018. Economic Strategy, 1(3): 27-67. https://econrahbord.csr.ir/article_103220.html (In Persian).
- Devereux, M. B., Head, A. C. & Lapham, B. J., (1996). Monopolistic competition, increasing returns, and the effects of government spending. Journal of Money, credit and Banking, 28(2), 233-254. https://doi.org/10.2307/2078025
- Falahati, A. & Muradpur Oladi, M., (2013). Investigating the effect of tax shocks in Iran's economy. Tax research paper, 19 (12): 210-183. http://taxjournal.ir/article-1-80-fa.html (In Persian).
- Fotros, M. & Delai-Milan, A., (2015). Investigation of the underground economy and tax evasion in the framework of stochastic dynamic general equilibrium models. Economic growth and development research, 7 (25): 65-84. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22285954.1395.7.25.15.9 (In Persian).
- Franta, M., (2012). Macroeconomic effects of fiscal policy in the Czech Republic: Evidence based on various identification approaches in a VAR framework. Czech National Bank, Working Paper Series, 13, 2012. https://invenio.nusl.cz/record/151556/files/nusl-151556_1.pdf
- Gaber, S., Gruevski, I. & Gaber, V., (2013). The effects of discretionary fiscal policy on macroeconomic aggregates. BEH-Business and Economic Horizons, 9(1), 33-40. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=82359
- Gelman, A., Carlin, J., Stern, H., Dunson, D., Aki, V. & Rubin, D., (2013). Bayesian data analysis Gelman. J Chem Inf Model, 53, 1689-99. http://www.stat.columbia.edu/~gelman/book/BDA3.pdf
- Gholami, E. & Hejbar Kiani, K., (2015). Examining the efficiency of expansionary financial policies in Iran: comparative comparison of linear and threshold VAR model. Financial Economics (Financial Economics and Development), 10 (35): 25-1. https://www.sid.ir/paper/229000/fa (In Persian).
- Giannone, D., Lenza, M. & Primiceri, G. E., (2015). Prior selection for vector autoregressions. Review of Economics and Statistics, 97(2), 436-451. https://doi.org/10.1162/REST_a_00483
- Giordano, R., Momigliano, S., Neri, S. & Perotti, R., (2007). The effects of fiscal policy in Italy: Evidence from a VAR model. European Journal of Political Economy, 23(3), 707-733. https://doi.org/10.1016/j.ejpoleco.2006.10.005
- Harris R., (2007). Times Series Analysis and Forecasting.
- Hasanov, F. J., Alkathiri, N., Alshahrani, S. A. & Alyamani, R., (2022). The impact of fiscal policy on non-oil GDP in Saudi Arabia. Applied Economics, 54(7), 793-806. https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/00036846.2021.1966370.
- Heydari, H. & Saeedpour, L., (2014). Analyzing the impact of financial policy shocks and increasing financial coefficients of Iran's economy in the framework of the New Keynesian model. Economic growth and development research, 5(20): 61-78. https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_1749.html (In Persian).
- Karagöz, K. & Keskin, R., (2016). Impact of fiscal policy on the macroeconomic aggregates in Turkey: Evidence from BVAR model. Procedia economics and finance, 38, 408-420. https://doi.org/10.1016/S2212-5671(16)30212-X
- Karras, G., (1996). Are the output effects of monetary policy asymmetric? Evidence from a sample of European countries. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 58(2), 267-278. https://doi.org/10.1111/j.1468-0084.1996.mp58002004.x
- Khodayi, M., Jafari, M. & Fatahi, S., (2017). Investigating the effects of financial policies on economic growth in Iran's economy: state-space models. Economic growth and development research, 8 (31): 79-92. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22285954.1397.8.31.5.2 (In Persian).
- Koop, G. M., (2013). Forecasting with medium and large Bayesian VARs. Journal of Applied Econometrics, 28(2), 177-203. https://doi.org/10.1002/jae.1270
- Litterman, R. B., (1980). A Bayesian procedure for forecasting with vector autoregressions. Massachusetts Institute of Technology. https://www.scirp.org/reference/referencespapers?referenceid=2912401
- Magud, N. E., (2008). On asymmetric business cycles and the effectiveness of counter-cyclical fiscal policies. Journal of Macroeconomics, 30(3), 885-905. https://doi.org/10.1016/j.jmacro.2007.02.008
- Majdzadeh Tabatabayi, S., (2015). Investigating the impact of financial policies on macroeconomic variables (a case study of Iran's economy). Isfahan University Humanities Research Journal, 21(2): 51-67. https://www.sid.ir/paper/24925/fa (In Persian).
- Mankiw, G., (2001). Lecture on Macroeconomics, Fifth Edition, Worth publishers.
- Medee, P. N. & Nenbee, S. G., (2011). Econometric analysis of the impact of fiscal policy variables on Nigeria's economic growth (1970-2009). International Journal of Economic Development Research and Investment, 2(1), 171-183. https://www.researchgate.net/publication/341100017_ECONOMETRIC_ANALYSIS_OF_THE_IMPACT_OF_FISCAL_POLICY_VARIABLES_ON_NIGERIA'S_ECONOMIC_GROWTH_1970_-2009
- Mencinger, J., Aristovnik, A. & Verbič, M., (2017). Asymmetric effects of fiscal policy in EU and OECD countries. Economic Modelling, 61, 448-461. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2016.12.023
- Munir, K. & Riaz, N., (2019). Macroeconomic effects of fiscal policy in Pakistan: a disaggregate analysis. Applied Economics, 51(52), 5652-5662. https://doi.org/10.1080/00036846.2019.1616074
- Perotti, R., (2005). Estimating the effects of fiscal policy in OECD countries. Available at SSRN 717561. https://ssrn.com/abstract=717561
- Phillips, P. C., (1998). Impulse response and forecast error variance asymptotics in nonstationary VARs. Journal of econometrics, 83(1-2): 21-56. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(97)00064-X
- Rafei, M., Bahrami, J. & Danesh-Jaafari, D., (2014). Evaluation of fiscal policy for Iran's economy in a stochastic dynamic general equilibrium model based on real business cycles. Economic Research Quarterly, 14 (54): 22-46. https://joer.atu.ac.ir/article_797.html (In Persian).
- Ravn, M. O., Schmitt-Grohé, S. & Uribe, M., (2012). Consumption, government spending, and the real exchange rate. Journal of Monetary Economics, 59(3), 215-234. https://doi.org/10.1016/j.jmoneco.2012.02.001
- Rena, R. & Kefela, G. T., (2011). Restructuring a fiscal policy encourages economic growth–a case of selected African countries. Journal of Economics and Business, 14(2), 23-39. https://www.u-picardie.fr/eastwest/fichiers/art99.pdf
- Sadeghi Shahabi, M., Madah, M. & Akbarzadeh, M., (2018). Investigation of the impact of tax on the income of legal entities (companies) on the cost level of urban and rural households using data-output analysis. Researches and economic policies, 27 (89): 84-110 http://qjerp.ir/article-1-2265-fa.html (In Persian).
- Sepherdoost, H. & Zamani Shabkhaneh, S., (2014). Pareto improvement of income distribution and tax policy in Iran. Strategic and macro policies, 3 (10): 107-127. https://www.jmsp.ir/article_10516.html (In Persian).
- Sepherdoost, H., Mohtashmi, S. & Fatemi Zardan, Y., (2021). The impact of oil shocks on Iran's tax revenues using the BVAR model. Iranian Applied Economics Studies, Volume 11, Number 41, Pages 169-129. https://doi.org/10.22084/aes.2021.23376.3229. (In Persian).
- Sims, C. A., (1980). Macroeconomics and reality. Econometrica: journal of the Econometric Society, 1-48. https://doi.org/10.2307/1912017
- Snowden, Brian & Wayne, Howard, R., (2014). The book of new macroeconomics (origin, evolution and current situation). Translated by Dr. Mansour Khalili-Eraghi, Dr. Ali Souri, second edition, Samt Publications. (In Persian).
- Tanzi, V., (2008). The role of the state and public finance in the next generation. http://dx.doi.org/10.1787/budget-v8-art6-en
- Taqvi, M. & Rezaei, I., (2013). Investigating financial policies on consumption and employment in Iran's economy. Economic Research Journal, 4(4): 109 - 132. https://joer.atu.ac.ir/article_3002.html (In Persian).
- Thoma, M. A., (1994). Subsample instability and asymmetries in money-income causality. Journal of econometrics, 64(1-2), 279-306. https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)90066-3
- Villani, M., (2009). Steady‐state priors for vector autoregressions. Journal of Applied Econometrics, 24(4), 630-650. https://doi.org/10.1002/jae.1065
- Wolff, G. B., Tenhofen, J. & Heppke-Falk, K., (2006). The macroeconomic effects of exogenous fiscal policy shocks in Germany: a disaggregated SVAR analysis. https://doi.org/10.1515/jbnst-2010-0305
- Yang, W., (2013). Macroeconomic effects of fiscal policy (Doctoral dissertation, School of Social Sciences Theses). http://bura.brunel.ac.uk/handle/2438/7629
- Yuan, B., Leiling, W., Saydaliev, H. B., Dagar, V. & Acevedo-Duque, Á., (2022). Testing the impact of fiscal policies for economic recovery: does monetary policy act as catalytic tool for economic Survival. Economic Change and Restructuring, 55(4), 2215-2235. https://doi.org/10.1007/S10644-022-09383-7
فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران
دوره 13، شماره 50
مرداد 1403
صفحه 9-44

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار