عوامل مؤثر بر بیکاری تکنولوژیکی و دلالت‌های آن برای چشم‌انداز اقتصاد کلان ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته مدیریت تکنولوژی پردیس البرز دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

طی دهه­های اخیر، تغییرات تکنولوژی گسترده و قابل‌توجهی در کشورهای، جهان به وقوع پیوسته است. کشورهای درحال‌توسعه، ازجمله ایران نیز همگام با پیشرفت­های تکنولوژیکی در جهان، البته با چند دوره تأخیر، شاهد گسترش تکنولوژی در بخش­های مختلف اقتصادی کشور بوده­اند. با وجود مزایا و منافع مختلفی که پیشرفت تکنولوژی بر اقتصاد دارد، اثرات آن بر نرخ بیکاری، آشکار نیست. از یک‌طرف، پیشرفت تکنولوژی منجر به خلق و ایجاد مشاغل جدید شده و از طرف دیگر، برخی مشاغل قدیمی را از بین می­برد. اختراع ماشین­آلات و تجهیزات جدید، نیاز به نیروی کار در برخی از بخش­ها را کاهش داد؛ چرا که این ابزارها و تجهیزات با سرعت و بازدهی بیشتری، کار و فعالیت مذبور را انجام می­دهند. اگر پیشرفت­های تکنولوژی با ساختار بازار کار متناسب باشد و مبتنی بر نیازهای فعالیت­های اقتصادی کشور باشد، می­تواند بیکاری در کشور را کاهش دهد. از طرف دیگر، درصورتی‌که گسترش تکنولوژی و فن­آوری با نیازها و ساختار اقتصادی کشور متناسب نباشد، می­تواند اثر منفی بر اشتغال داشته باشد. بر همین اساس، در این مطالعه اثرات پیشرفت تکنولوژی بر نرخ بیکاری در کشور ایران با استفاده از داده­های سری زمانی طی دوره 1353- 1395 مورد ارزیابی و مطالعه قرا ر گرفته است. به‌منظور برآورد الگوهای پژوهش، از روش اقتصادسنجی ARDL استفاده شده است. شواهد تجربی حاصل از برآورد مدل­های پژوهش، نشان داد که پیشرفت­های تکنولوژیکی در اقتصاد ایران، منجر به افزایش نرخ بیکاری شده است؛ چراکه ساختارهای اقتصادی کشور متناسب با پیشرفت­های تکنولوژیکی، نبوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors Affecting Technological Unemployment and Its Implications for the Macroeconomic Outlook of Iran

نویسندگان [English]

  • reza hamidikia 1
  • ezatallah abbasian 2
1 Alborz campus of tehran university
چکیده [English]

Over the past decades, there has been widespread and significant technological change in countries around the world. Developing countries, including Iran, have been witnessing the spread of technology in various parts of the economy, with several delays, along with technological advances in the world. Despite the benefits of technology advancement to the economy, its effects on unemployment are not obvious. On the one hand, technological advancement leads to the creation of new businesses and, on the other hand, destroys some of the old professions. The invention of new machinery and equipment reduce the need for labor in some parts, because these tools and equipment performed more efficiently and quickly and efficiently. If technological advances are appropriate to the structure of the labor market and are based on the needs of the country's economic activities, it can reduce unemployment in the country. On the other hand, if the expansion of technology does not fit into the needs and economic structure of the country, it can have a negative effect on employment. Accordingly, in this study, the effects of technological progress on unemployment rate in Iran using time series data during 1395-1353 is evaluated. In order to estimate the research model, the ARDL econometric methods have been used. The empirical evidence from the estimation of research models show that technological progress in the Iranian economy led to an increase in unemployment, as the country's economic structures did not fit into technological advancements.

کلیدواژه‌ها [English]

  • technological unemployment
  • total factor productivity
  • ICT
ابونوری، عباسعلی؛ محمدی، تیمور و محمدنژاد، رویا (1394). «تحلیل رابطه علی بین نرخ تورم و بیکاری در اقتصاد ایران»، فصلنامه علوم اقتصادی، 9(30)، 47-29.
اسنودن، برایان و هواردآر وین (1394). اقتصاد کلان جدید (منشا، سیر تحول و وضعیت فعلی)، ترجمه منصور خلیلی‌عراقی و علی سوری، ناشر: سمت.
زروکی، شهریار، یوسفی بارفروشی، آرمان و فتح­الل­زاده، امیرحسین (1397). «تحلیل نامتقارنی تکانه‌های قیمت و درآمد نفت در نرخ بیکاری ایران کاربردی از الگوی NARDL»، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، دوره 7(27)، 23-49.
سرلک، احمد (1391). «تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر اشتغال در بخش صنعت استان مرکزی»، فصلنامه اقتصاد کاربردی، 3(8)، 79-109.
شهبازی، کیومرث و نظرپور، شهربانو (1393). «تأثیر رونق صادراتی بر بیکاری در ایران»، فصل نامه علمی پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی در ایران، 3(11)، 159-185.
صمیمی، سحر؛ هژبرکیانی، کامبیز (1393). «اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر اشتغال صنایع کارخانه‌ای ایران»، فصل­نامهپژوهش­هاوسیاست­هایاقتصادی، 22(70)، 74-55.
محمودی، مجید و محمودی، الهه (1390). «تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات روی اشتغال بخش خدمات در ایران»، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 19(58)، 215-236.
مرکز آمار ایران. طرح­های آمارگیری نیروی کار، 1384-1396.
David, B. (2017). “Computer technology and probable job destructions in Japan: An evaluation”. Journal of the Japanese and International Economies, 43, 77-87.
Feldmann, H. (2013). “Technological Unemployment in Industrial Countries”. Journal of Evolutionary Economics, 23(5), 1099-1126.
Frey, C. B., Osborne, M. A. (2017). “The future of employment: how susceptible are jobs to computerisation?”. Technological Forecasting and Social Change, 114, 254-280.
Koellinger, P. (2006). Impact of ICT on Corporate Performance, Productivity and Employment Dynamics, European Commission, DG Enterprise and Industry, Sectoral E-Business Watch Special Report No. 01/2006. Berlin and Brussels: European Commission.
Harrison, Rupert & Jaumandreu, Jordi & Mairesse, Jacques & Peters, Bettina, 2014. Does innovation stimulate employment? A firm-level analysis using comparable micro-data from four European countries, International Journal of Industrial Organization, Elsevier, Elsevier, vol. 35(C), 29-43.
Landes, D. (1969). The Unbound Prometheus: Technical Change and Industrial Development in Western Europe from 1750 to Present,Cambridge University Press.
Orji, A., Nwosu, E. O. (2016). ICT Usage and Unemployment Rate Nexus in Nigeria: An Empirical Analysis. The Journal of Internet Banking and Commerce, 2016.
Pasinetti, L. L. (1983). Structural change and economic growth: a theoretical essay on the dynamics of the wealth of nations. CUP Archive.
Schreiber, S. (2009). Explaining shifts in the unemployment rate with productivity slowdowns and accelerations: a co-breaking approach (No. 1505). Kiel Working Paper.
Tancioni, M., Simonetti, R. (2002). “A macroeconometric model for the analysis of the impact of technological change and trade on employment”. Journal of Interdisciplinary Economics, 13(1-3), 185-221.
Tolulope Kehinde, K. A., Agwu, D., Edwin, M. (2015). Application of ICT to Agriculture as a Panacea to Unemployment in Nigeria.
Tripier, F. (2006). “Sticky prices, fair wages, and the co-movements of unemployment and labor productivity growth”. Journal of Economic Dynamics and Control, 30(12), 2749-2774.
Vivarelli, Marco. (2014). Innovation, employment and skills in advanced and developing countries: A survey of economic literature. Journal of Economic Issues 48, 123-154.