بررسی میزان اثرپذیری نوسانات شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران و دوبی از نوسانات قیمت جهانی نفت خام (WTI)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا

2 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

یکی از اجزای مهم بازارهای مالی بورس اوراق بهادار است که یک بازار متشکل رسمی خرید و فروش سهام تحت قوانین خاص است. نوسان به‌عنوان یک عامل مؤثر در تعیین ریسک سرمایه­گذاری، می­تواند نقش مهمی در تصمیم­گیری سرمایه­گذاران ایفا کند. یک تخمین مناسب از نوسانات قیمت سهام در یک دوره سرمایه­گذاری نقطه آغازین بسیار مهمی در کنترل ریسک سرمایه­گذاری است. یکی از عوامل اثرگذار بر شاخص قیمت سهام قیمت نفت و نوسانات نفتی است. نفت و فرآورده­های آن به‌عنوان مهمترین منبع انرژی در فرآیندهای تولیدی در جهان مورد استفاده قرار می­گیرد، از این رو نوسان­ها در قیمت نفت می­تواند بر هزینه تولید و سودآوری شرکت­های تولیدی اثرگذار باشد. نفت برای برخی کشورهای صادرکننده مهمترین منبع درآمدی است و قیمت نفت و نوسان­های آن می­تواند بر بازار سرمایه اثر بگذارد، به‌طوری‌که در بسیاری از کشورها که مدیریت درآمد نفتی مناسبی ندارند افزایش قیمت نفت با افزایش درآمد دولت و افزایش پایه پولی همراه شده که آثار تورمی دارد. بنابراین در اینمقاله، به بررسی میزان اثرپذیری نوسانات شاخص قیمت سهام تهران و شاخص سهام دوبی از قیمت جهانی نفت خام با استفاده از داده­های ماهانه طی دوره زمانی 2004-2016 و همچنین روش اقتصادسنجی گارچ چندمتغیره است. براسـاس نتایج پژوهش نوسانات قیمت جهـانی نفتخام اثر مثبت و معنی­داری بر نوسانات شاخص بورس دوبیدارد، همچنین نوسانات قیمتجهانی نفتخام اثر مثبت و معنی‌داری بر نوسانات شاخص بورس اوراق بهادار تهران دارد. از سویی نوسانات شاخص بورس دوبی اثر مثبت و معنی‌داری بر نوسانات شاخص بورس اوراق بهادار تهران دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The amount of influence fluctuations in the price index of Tehran Stock Exchange and Dubai fluctuations in oil prices (WTI)

نویسندگان [English]

  • mohammad hasan fotros 1
  • maryam hoshidari 2
چکیده [English]

One of the most important markets in each economy is capital markets. Undoubtedly, the conditions of these markets are influenced by other sectors and can affect other sectors of the economy. The stock market is one of the components of the capital market, and as part of the economy, its function is that if this market does not have a logical relationship with other sectors, then problems and deficiencies will arise in its operation. In the capital market, widespread fluctuations lead to the arrival and departure of a massive amount of capital. The Stock Exchange, an officially organized market for the purchase and sale of shares of companies under certain terms and conditions. The oil industry has always had a financial role in the economy, and its main function is to provide the currency needed by the countries. The economies of countries that rely heavily on oil revenues and foreign exchange earnings, the oil price fluctuations that originate from exogenous developments and the control of outside economic policymakers, are the largest source of disruption to the economies of the countries. Oil revenues are fluctuating. Therefore, fluctuation is one of the most important issues in the financial markets of the world. Oscillation, as an effective factor in determining the risk of investment, can play an important role in the decision making of investors. An appropriate estimation of stock price fluctuations or arbitrage transactions in an investment period is a very important starting point in controlling investment risk. One of the factors influencing the stock price index is oil prices and oil price fluctuations. Oil and its products are used as the most important source of energy in world production processes. Fluctuations in oil prices can affect the cost of production and profitability of manufacturing companies. Oil is considered to be the most important source of income for some of the exporting countries, and the price of oil and its fluctuations from this channel can also affect the real sector as well as the capital market, so that in many countries that do not have a good oil revenue management the price of oil has been accompanied by an increase in government revenues and an increase in the monetary base that has an impact on inflation. Increasing inflation also has a positive impact on stock prices; the World Oil Index is one of the most important indicators affecting economic factors and political factors in each country. The global oil price, as a powerful exogenous variable, is influenced by many macroeconomic variables, including the stock price index. The explanation of such a relationship is the policy makers' guideline in monetary and foreign policy directives. Therefore, the main focus of this paper is to examine the impact of the Tehran Stock Price Index (TEPIX) and the Dubai Dollar Index (DFM) Crude oil using monthly data over the period of 2004-2016 as well as the multivariate GARCH method. To do this, we first performed the Dickey-Fuller and Phillips-Peron stacking tests to check the variance of the variables, which is based on the results of this test at the root level of the unit, so that from all three variables, once the difference was made, and therefore all three variables with a load Mana differentiation, then we performed an ARCH test, which results in the existence of an Arch effect on the model remainders, and finally we estimated the multivariate GARCH model with the BEKK approach. According to research results, global oil price fluctuations have a positive and significant effect on the fluctuations of the Dubai stock exchange index, and the global oil price volatility has a positive and significant effect on Tehran Stock Exchange index fluctuations. On the other hand, Dubai Stock Exchange fluctuations (DFM) have a positive and significant effect on Tehran Stock Exchange Index (TEPIX) fluctuations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • World crude oil price fluctuations
  • fluctuations in the Tehran stock index
  • stock index Dubai
  • GARCH multivariate

مراجع

ابراهیمی، محسن و شکری، نوشین (1391). «بررسی اثرات نامتقارن تکانه ی قیمتی نفت بر شاخص قیمت سهام: تشکیل و مقایسه فواصل اطمینان خود راه انداز در توابع واکنش آنی»، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 1(2): 144-115.
ابونوری، اسمعیل؛ عبداللهی، محمدرضا و حمزه، مصطفی (1391). «مدلسازی نوسانات بخش­های مختلف بازار سهام ایران با استفاده از مدل گارچ چند متغیره»، فصلنامه تحقیقات مالی، 14(1): 16-1.
پیرائی، خسرو و شهسوار، محمدرضا (1388). «تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازار بورس ایران»، پژوهش­های اقتصادی، 9(1): 38-21.
جعفر عبدی، اکبر (1389). بررسی ارتباط میان بازارهای سهام تهران و دبی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف.
حسینی، سید محمد و ابراهیمی، سید بابک (1392). «مدل‌سازی و سنجش سرایت تلاطم با استفاده از مدل‌های گارچ چند متغیره»، فصلنامه بورس اوراق بهادار، 21: 157-137.
حسن زاده، علی و کیانوند، مهران (1393). «اثر شوک‏‏ های متقارن و نامتقارن نفتی بر شاخص کل قیمتی در بازار بورس اوراق بهادار تهران»، پژوهش های اقتصاد پولی-مالی، 21(8): 61-21.
سلیمی­فر،مصطفی و فلاحی، محمد و سیدمحمد میرهاشمی دهنوی (1394). «بررسی آثار نامتقارن شوکهای قیمت نفت بر شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار ایران»، اقتصاد پولی، مالی، 22(9): 56-29.
صمدی، سعید و خرمی­پور، علی و مصدقی، انسیه و میرمهدی، سیده اکرم (1393). «تحلیل سرایت نوسان های قیمت جهانی نفت به بازار سهام (مورد مطالعه: منتخبی از کشورهای عضو اوپک)»، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 49(3): 574-555.
صمدی، سعید؛ شیروانی مفرد، زهرا و داورزاده، مهتاب (1386). «بررسی میزان اثرپذیری شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران از قیمت جهانی نفت و طلا»، فصلنامه بررسی­های اقتصادی، 4(2): 51-21.
موسایی، میثم و مهرگان، نادر و امیری حسین (1389). «رابطه بازار سهام و متغیرهای کلان اقتصادی در ایران»، فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، 18(54): 94-73.
Arouri, M. E. H., & Fouquau, J. (2009). On the short-term influence of oil price changes on stock markets in GCC countries: linear and nonlinear analyses. ArXiv preprint arXiv: 0905.3870.‏
Baba, Y.; Engle, R.F.; Kraft, D. and Kroner, K. (1990); Multivariate Simultaneous Generalized ARCH. Unpublished Manuscript, University of California, and San Diego.
Bollerslev, T. (1986); “Generalized Autoregressive Conditional Hetero-skedasticity”. Journal of Econometrics, 31: 307-327.
Bollerslev, T. (1990); “Modelling the Coherence in Short-Run Nominal Exchange Rates: A Multivariate Generalized ARCH Model”. The Review of Economics and Statistics, 72(3): 498-505.
Bollerslev, T.; Engle, R.F. and Wooldridge, J.M. (1988); “A Capital Asset Pricing Model with Time-Varying Covariances”. Journal of Political Economy, 96(1): 116-131.
Brooks, C., & Henry, Ó. T. (2000). Linear and Non-Linear Transmission of Equity Return Volatility: Evidence from the US, Japan and Australia. Economic Modelling, 17(4), 497-513. Doi: http://dx.doi.org/10.1016/S0264-9993 (99)00035-8
Chaibi, A. and Gomes, M. (2013). “Volatility Spillovers between Oil Prices and Stock Returns: A Focus on Frontier Markets, Working Paper”, IPAG Business School, 34: 1-17.
Chou, R. Y., Lin, J., & Wu, C. (1999). Modeling the Taiwan Stock Market and International linkages. Pacific Economic Review, 4(3), 305-320.
Cong, R. G., Wei, Y. M., Jiao, J. L., & Fan, Y. (2008). Relationships between oil price shocks and stock market: An empirical analysis from China. Energy Policy, 36(9), 3544-3553.‏
Engle, R. F., Ng, V. K., & Rothschild, M. (1990). Asset pricing with a factor-ARCH covariance structure: Empirical estimates for treasury bills. Journal of Econometrics, 45(1-2), 213-237.‏‏
Fayyad, A. and Daly, K. (2011); “The impact of oil price shocks on stock market returns: comparing GCC countries with the UK and USA”. Emerging Markets Review, 12(1): 61-78.‏
Filis, G.; Degiannakis, S. and Floros, Ch. (2011); “Dynamic Correlation between Stock Market and oil Prices: The Case of oil-importing and oil-exporting countries”. International Review of Financial Analysis, 20: 152-164.
Golob, J., (1994), "Does Inflation Uncertainty Increase with Inflation?"Federal Reserve Bank of Kansas City Economic Review 79:pp. 27-38.
Ibrahim, M.H. (1999), "Macroeconomic Variables and Stock Prices in Malaysia: An Empirical Analysis", Asian Economic Journal, Vol. 13, PP. 219-231.
Joo, Y. C., & Park, S. Y. (2017). Oil prices and stock markets: Does the effect of uncertainty change over time?. Energy Economics, 61, 42-51.‏
Khalfaoui, R.; Boutahar, M. and Boubaker, H. (2015); “Analyzing volatility spillovers and hedging between oil and stock markets: Evidence from wavelet analysis”. Energy Economics, 49: 540-549.‏
Li H. (2007). International Linkages of the Chinese Stock Exchanges: A Multivariate GARCH Analysis. Applied Financial Economics, 17, 285-297.
Miller, J. I., & Ratti, R. A. (2009). Crude oil and stock markets: Stability, instability, and bubbles. Energy Economics, 31(4), 559-568.‏
Miller, K. & G. Show Fang (2001), "Is There a Long-Run Relationship beween Stock Returns and Monetary Variables: Evidence from an Emerging Market", Applied Financial Economics, Vol. 11, PP. 641-649
Morley, B., & Pentecost, E. J. (2000). Common trends and cycles in G-7 countries exchange rates and stock prices. Applied Economics Letters, 7(1), 7-10.‏
Rault, C.; Arouri M. (2009); Oil Prices and Stock Markets: What Drives What in the Gulf Corporation Council Countries, William Davidson Institute Working Papers Series wp960, William Davidson Institute at the University of Michigan.
Valdés, A. L., Fraire, L. A., & Vázquez, R. D. (2016). A copula-TGARCH approach of conditional dependence between oil price and stock market index: the case of Mexico. Estudios económicos, 31(1), 47-63.‏
فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران
دوره 6، شماره 22
مرداد 1396
صفحه 171-195

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار