نگاهی دوباره به تورم در ایران: رویکرد VARX

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

پدیده تورم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مشکلات اقتصاد ایران همواره در مرکز توجه محققین بوده است. در این بین، عوامل مسبب این پدیده و راه­های کنترل آن، از جمله حوزه‌های مورد مطالعه در مباحث تورم است. تحقیق حاضر با تکیه بر داده‌های دوره زمانی (1352 تا 1394) به بررسی عوامل مؤثر بر تورم، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش­های حال حاضر اقتصاد ایران، پرداخته است. در این راستا با توجه به اینکه حداقل دو متغیر صادرات نفت و متغیر نهادی به­عنوان متغیرهای برون­زای الگو هستند؛ لذا از الگوهای VARX استفاده شده و با استفاده از مدل کلان برآورد شده، به پیش‌بینی تورم تحت دو سناریو (سناریو رشد 30 درصدی پایه پولی و سناریوی رشد 10 درصدی پایه پولی) برای پایه پولی پرداخته شده است. نتایج نشان می­دهد، اختلاف تورم تحت این دو سناریو در سال­های 97-1395 به ترتیب برابر 3/6، 4/7 و 9 درصد خواهد بود؛ یعنی با کنترل رشد پایه پولی می­توان قسمتی از تورم را کنترل نمود. البته سیاست­های پولی انقباضی شدید نیز می­تواند رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد. لذا بایستی کنترل پایه پولی، همگام با تثبیت هم‌زمان تولید و تورم باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Take a look at inflation in Iran: Varx approach

نویسندگان [English]

  • seyed aziz arman 1
  • mojtaba ghorbannezhad 2
  • vahid kafili 2
چکیده [English]

High inflation, along with challenges such as low economic growth (compared to other countries and compared to target values in the fifth development plan), demographic shocks and high unemployment rates, especially in youth, monetary and fiscal discrepancies, exchange rate fluctuations, lack of planning Correct, policy making, government economy, unhealthy competition, widespread political rents, sanctions, budget dependency on oil, mismanagement and weakness of institutions, privatization, implementation of the second phase of targeting subsidies and lack of political stability, One of the most important challenges facing the Iranian economy. In macroeconomic variables, inflation seems to be the most important and chronic challenge facing the Iranian economy over the last few decades. Due to the destructive effects of inflation on the economy, its control as one of the goals of macroeconomic policies has always been a matter for economists. The persistent and chronic inflation of these days of the Iranian economy is a phenomenon whose causes have been rooted in many years.
This article seeks to study the factors influencing inflation as the main challenge of the present Iranian economy, based on theoretical literature of macroeconomics in the field of inflation and the revealed facts of the Iranian economy. For this purpose, considering that at least two variables of oil exports and institutional variables are as external variables of the model, so, in this study, the specific patterns of VARX have been used. The VARX has this feature, In addition to the exogenous consideration of a variable in VAR, enables us to examine the effect of this variable's impact on other variables of the pattern using the shake reaction function. In the end, using the estimated macroeconomic model, we will predict inflation under different scenarios for the money base growth rate. According to the review period (1352-1944), forecasts for the three years of 2012-2013 will be based on two scenarios (the growth scenario of 30% of the monetary base and the growth scenario of 10% of the monetary base).
The results showed that monetary base variables, exchange rate and oil exports have a positive effect on inflation. Also, the variable of economic freedom is negative, which indicates a negative relationship between prices and economic freedom. The results of the impulse response functions also showed that due to a monetary shock, exchange rate and oil exports, the level of prices would increase, but with a decreasing rate. The results of the Bootstrap method show that the above-mentioned shocks increase the level of prices and remain at the same level. Also, for the shock caused by two variables of production and economic freedom, it is also seen that the level of prices has fallen. Using estimated macroeconomic model, we predicted inflation under two different scenarios for liquidity. In the first scenario (the current situation), oil exports are stable at the same level in 1394, the economic freedom index is fixed at the same level in 1394 and the annual growth money base is 30%. In the second scenario, the same assumptions exist, except that the base money growth is 10% annually. According to the reviewed period (1352-1394), the predictions were made for three years, 1395-1397. The results show that the difference in inflation under these two scenarios will be 3.6, 7.4 and 9 percent, respectively, during the years 2012-2013. That is, controlling the growth of the monetary base can control inflation in part. Of course, this should not be forgotten that severe monetary contraction policies could affect economic growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • inflation
  • Monetary base
  • VARX
ابونوری، عباسعلی؛ مفتح، سمیه و پرهیزی گشتی، هادی (1389). «تجزیه و تحلیل اثر تورم بر توزیع درآمد در ایران (تحلیل مقایسه‌ای مناطق شهری و روستایی ایران)». فصلنامه علوم اقتصادی، 5(13): 77-96.
اصغرپور، حسین؛ برقی اسکویی، محمدمهدی؛ سلمانی، بهزاد و جلیلی مرند، علیرضا (1393). «بررسی تأثیر هدف‌گذاری تورم بر نرخ تورم در کشورهای غیرصنعتی». فصلنامه نشریه روند (روند پژوهش‌های اقتصادی)، 21(68): 55-86.
پژویان، جمشید و خسروی، تانیا (1391). «تأثیر تورم بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی». فصلنامه دانش سرمایه‌گذاری، 1(4): 1-17.
پیرانی، خسرو و دادور، بهاره (1390). «تأثیر تورم بر رشد اقتصادی در ایران با تأکید بر نااطمینانی». فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 11(1): 67-80.
دادگر، یدالله؛ کشاورز، غلامرضا و تیاترج، علی (1385). «تبیین رابطه تورم و رشد اقتصادی در ایران». دو فصلنامه جستارهای اقتصادی، 3(5): 60-91.
درگاهی، حسن و شربت اوغلی، رؤیا (1389). «قاعده بهینه سیاست پولی در شرایط تورمی اقتصاد ایران با استفاده از تئوری کنترل بهینه». فصلنامه تحقیقات اقتصادی، شماره 93: 28-1.
رئوفی، حمیدرضا و قلم زن نیکو، کاملیا (1390). «عوامل تأثیرگذار بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در 27 کشور منتخب (پیشرفته و در حال توسعه) از جمله ایران»، فصلنامه علوم اقتصادی، 5(14): 116-137.
شاکری، عباس (1387). اقتصاد کلان: نظریه‌ها و سیاست­ها، جلد دوم، انتشارات پارس نویسا.
شاکری، عباس؛ جهانگرد، اسفندیار و اقلامی، سمیه (1392). «اثر غیرخطی تورم بر نابرابری ‌درآمد در ایران»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 13(4): 27-53.
شیرین بخش، شمس­اله و میقانی، سمیه (1394). «بررسی تأثیر اندازه دولت بر تورم در کشورهای عضو اوپک»، دو فصلنامه مطالعات تجربی ایران،1( 2)، 27-28.
صادقی، سیدکمال؛ سیبانی، امینه و افشار، مجید (1389). «بررسی عوامل مؤثر بر تورم با تأکید بر اندازه دولت». فصلنامه مدلسازی اقتصادی ، 4(11): 73-91.
طیبی، سید کمیل و مصری‌نژاد، شیرین (1381). «بررسی رابطه تعاملی کوتاه‌مدت و بلندمدت تورم و عرضه صادرات غیرنفتی در ایران». فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 61: 1-24.
عرب مازار، عباس و نظری گوار، سارا (1391). «اثر نااطمینانی نرخ تورم بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایران». دو فصلنامه جستارهای اقتصادی، 9(18): 59-76.
عیسی‌زاده، سعید؛ مهران‌فر، جهانبخش و مهرانفر، مهدی (1391). «بررسی ارتباط میان جرم و شاخص‌های کلیدی اقتصاد کلان در ایران». فصلنامه راهبرد توسعه، شماره 29: 39-57.
فرنقی، الهام؛ پریور، اورانوس و توفیقی، حمید (1391). «مقایسه رابطه میان تورم و نااطمینانی تورم در ایران و سه عضو اوپک خوشه‌بندی». فصلنامه پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، 3(1):1-9.
کمیجانی، اکبر؛ هادی سبحانیان، سید محمد و بیات، سعید (1391). «اثرات نامتقارن رشد درآمدهای نفتی بر تورم در ایران با استفاده از روش VECM ». فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی (رویکرد اسلامی- ایرانی)، 12(45): 226-201.
گرجی‌زاده، عطیه و شریفی رنانی، حسین (1393). «نقش اقتصاد دانش بنیان در کنترل تورم»، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، دوره 8، شماره 2 (پیاپی 26): 107-125.
قوام مسعودی، زهره و تشکینی، احمد (1384). «تحلیل تجربی تورم در اقتصاد ایران»، فصلنامه پژوهش­نامه بازرگانی، شماره 36: 106-75.
مهرآرا، محسن و مجاب، رامین (1388). «ارتباط میان تورم، نااطمینانی تورم، تولید و نااطمینانی تولید در اقتصاد ایران». فصلنامه پول و اقتصاد، 2: 1-30.
مهرگان، نادر و رضایی، روح‌اله (1388). «آیا حداقل دستمزد منجر به افزایش تورم می‌شود؟». تحقیقات اقتصادی، 44(86): 253-266.
هادیان، ابراهیم و وهام، رضا (1389). «تورم دائمی و تأثیر آن بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایران». فصلنامه اقتصاد مقداری (فصلنامه بررسی‌های اقتصادی)، 7(4): 55-79.
Adu, G. and Marbuah, G. (2011). “Determinants of inflation in Ghana: An empirical investigation”. South African Journal of Economics, 79(3): 251-269.
Ahmad, F. (2015). “Determinants Of Savings Behavior In Pakistan: Long Run-Short Run Association And Causality”. Timisoara Journal of Economics and Business, 8(1): 103-136.
Alavinasab, S.M. (2014). “Determinants of Inflation: The Case of Iran”. International Journal of Social Sciences and Management 1(1): 71-77
Albanesi, S. (2007). “Inflation and inequality”. Journal of Monetary Economics, 54(4): 1088-1114.
Ang, J. (2009). “Household saving behavior in an extended life cycle model: A comparative study of China and India”. Journal of Development Studies, 45(8): 1344-1359.
Arman, A. and Aghajari, S. J. (2009). “Oil Revenue, Inflation and Growth in Iran: A pre-Exchange Rate reform examination of Dutch disease”. Quarterly Journal of Quantitative Economics, 6(2): 37-62.
Armesh, H.; Salarzehi, H.; Yaghoobi, N. and Heydari, A. (2010). “Causes of Inflation in the Iranian Economy”. International Review of Business Research Papers, 6(3): 30-44.
Bashir, F.; Nawaz, S.; Yasin, K.; Khursheed, U.; Khan, J. and Qureshi, M.J. (2011). “Determinants of inflation in Pakistan: An econometric analysis using Johansen co-integration approach”. Australian Journal of Business and Management Research, 1(5): 71.
Byrne, J. P. and Davis, E. P. (2005). “Investment and uncertainty in the G7”. Review of World Economics, 141(1): 1-32.
Darrat, A. F. (2000). “Are budget deficits inflationary? A reconsideration of the evidence”. Applied Economics Letters, 7(10): 633-636.
Epstein, G. and Yeldan, E. (2008). “Inflation targeting, employment creation and economic development: assessing the impacts and policy alternatives”. International Review of Applied Economics, 22(2): 131-144.
Esfahani, H. S., Mohaddes, K., & Pesaran, M. H. (2014). An empirical growth model for major oil exporters. Journal of Applied Econometrics, 29(1): 1-21.
Esfahani, H. S., Mohaddes, K., & Pesaran, M. H. (2013). Oil exports and the Iranian economy. The quarterly review of economics and finance, 53(3): 221-237.
Friedman, M. (1956). “The quantity theory of money: A restatement”. Chicago university press. pp. 51-67.
Gomme, P. (2015). “Measur ing the welfare costs of inflation in a life-cycle model”. Journal of Economic Dynamics & Control, 57: 132-144.
Gylfason, T. (1999). “Exports, inflation and growth”. World Development, 27(6): 1031-1057.
Habibullah, M. S., Cheah, C. K., & Baharom, A. H. (2011). Budget deficits and inflation in thirteen Asian developing countries. International Journal of Business and Social Science, 2(9): 191-204.
Hendry, D. F. (2001). “Modelling UK inflation, 1875–1991”. Journal of applied econometrics, 16(3): 255-275.
Hove, S.; Tchana, F. T. and Mama, A. T. (2011). “Do monetary, fiscal and financial institutions really matter for inflation targeting in emerging market economies?”. Research in International Business and Finance, 39: 128-149.
Imimole, B. and Enoma, A. (2011). “Exchange rate depreciation and inflation in Nigeria (1986–2008)”. Business and Economics Journal, 28: 1-11.
Johnson, H. (1978). Selected essays in monetary economics. George allen unwin, London, First edition.
Khandan, A. and Hosseini, S. M. (2016). “Determinants of Inflation: A Case Study of Iran”. Applied Economics and Finance, 3(4): 95-102.
Liu, O. and Adedeji, O. (2000). Determinants of inflation in the Islamic Republic of Iran: A macroeconomic analysis. IMF Working paper.
Mehrara, M. (2007). “Does Inflation Harm Economic Growth In Iran?”. Iranian Economic Review, 13(20): 44-56.
Mohaddes, K. and Pesaran, M. H. (2012). One Hundred Years of Oil Income and the Iranian Economy: A Curse or a Blessing?. Cambridge Working Papers in Economics (CWPE 1302).
Mohanty, D. and John, J. (2015). “Determinants of inflation in India”. Journal of Asian Economics, 36: 86-96.
Mohseni, M. and Jouzaryan, F. (2016). “Examining the Effects of Inflation and Unemployment on Economic Growth in Iran (1996-2012)”. Procedia Economics and Finance, 36: 381-389.
Moser, G. G. (1995). “The main determinants of inflation in Nigeria”. Staff Papers, 42(2): 270-289.
Ocampo, S. and Rodríguez, N. (2012). “An Introductory Review of a Structural VAR-X Estimation and Applications”. Revista Colombiana de Estadística, volume, 35(3): 479-508.
Odusanya, I. A. and Atanda, A. A. (2010). “Analysis of Inflation and Its Determinants in Nigeria”. Pakistan Journal of Social Sciences, 7(2): 97-100.
Ozcan, K. M.; Gunay, A. and Ertac, S. (2003). “Determinants of private savings behavior in Turkey”. Applied Economics, 35(12): 1405-1416.
Papi, L. and Lim, C. H. (1997). An econometric analysis of the determinants of inflation in Turkey. IMF Working paper.
Servén, L. (1998). Macroeconomic uncertainty and private investment in developing countries: An empirical investigation. World Bank Policy Research Working Paper, (2035).
Tamayo, A. M.; Chavez, C. and Nabe, N. (2013). “Crime and Inflation Rates in the Philippines: A Co-integration Analysis”. International Journal of Economics, Finance and Management, 2(5): 380-385.
Tang, C.F. and Lean, H.H. (2009). “New evidence from the misery index in the crime function”. Economics Letters, 102(2): 112–115.
Treviño, L. J. and Mixon, F. G. (2004). “Strategic factors affecting foreign direct investment decisions by multi-national enterprises in Latin America”. Journal of World Business, 39(3): 233-243.
Walsh, C. E. (2003). “Accountability, transparency, and inflation targeting”. Journal of Money, Credit, and Banking, 35(5): 829-849.