تاثیر هدفمندی یارانه ها بر تغییرات معادل رفاه مصرف کننده در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوارسگان اصفهان

2 استاد گروه اقتصاد دانشگاه بوعلی‌سینا

3 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

با اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها قیمت‌ها افزایش یافته ­اند که به‌دنبال آن امکان تغییر در رفاه نسبی، ترکیب مخارج مصرف­ کننده و رفتار تقاضای بلندمدت وجود خواهد داشت. با توجه به این­که در بلندمدت امکان تحول در فناوری تولید وجود دارد آثار طرح هدفمندی یارانه‌ها به‌مرور ظاهر خواهد شد. اجرای این قانون در بر دارنده تبعات قابل ­توجهی در کوتاه‌مدت برای اقتصاد خواهد بود. بنابراین، دولت به ­منظور جبران رفاه مردم طی این دوره هزینه‌ای را متحمل می‌شود. پس، شناخت رفتار تقاضای مصرف ­کنندگان در کشور و آثار قیمتی و درآمدی حاصل از آن بر این رفتار همراه با مقایسه مقدار مخارج پرداخت یارانه از سوی دولت و تغییرات معادل مصرف­ کنندگان برای حفظ مطلوبیت خانوار و عوامل اقتصادی حائز اهمیت است. بر این اساس، هدف این مقاله آزمون فرضیه برابری مقدار پرداختی دولت با تغییرات معادل رفاه افراد در دوره­ی زمانی 1389-1394از طریق شبیه­سازی متغیرهای الگوی تقاضای مصرف ­کنندگان کشور با استفاده از دستگاه تقاضای  تقریباً ایده­ آل (در قالب دو گروه کالاهای وارداتی و کالاهای تولید و مصرف شده در داخل با تقسیم ­بندی هر یک به دو گروه کالایی بادوام و بی ­دوام) بر اساس ارقام تورم و میزان­های رشد متفاوت است. نتایج نشان داد که مقدار پرداختی دولت در دامنه تورمی بیست الی هفتاد درصدی کالاهای بی‌دوام داخلی (با خطای کمتر از 1%) کمتر از تغییرات معادل افراد خواهد بود. به این مفهوم که پرداختی دولت معادل با کاهش رفاه مصرف ­کنندگان نبوده است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Subsidies Targeting on Costumers’ Welfare Equivalent Variations in Iran

نویسندگان [English]

  • homayon ranjbar 1
  • Mohammad hassan Fotros 2
  • mehri kabirian 3
چکیده [English]

Implementation of targeted subsidies in real prices was followed by the change in relative welfare, the costumers’ combined expenditures and long-term demand behavior, the composition and behavior of consumer spending , there will be long-term demand .
   The prices have been actualized by Performance of subsidies targeting leading to changes in relative welfare, the costumers’ combined expenditures and long-term demand behavior. Since changes in technology are possible in longtime, the positive effects of subsides targeting will be revealed gradually.    In addition, enforcing this law has remarkable effects on economy in a short time. Therefore, to compensate the public welfare, government undertakes some costs during this period. So, understanding the costumers’ demand behavior in Iran and the price and income effects on this behavior along with comparing the costs for paying subsides by government and the costumers equivalent variations is of great importance for keeping the family welfare and economic factors. Accordingly this paper aimed to test the hypothesis of government payments and people’s equivalent variation from 1389 to 1394 via simulation the variables of the customers’ demand model using almost ideal demand system (in the forms of two groups of imported and produced and consumed goods each of which divided into two groups of durable and nondurable) based on inflation figures and different growth rates. 
   The findings revealed that the amount government payments in inflation range from 20% to 70% of the nondurable goods will be less than the people equivalent variations; namely, government payments have not been equal to the costumers' welfare reduction. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Subsidies
  • Almost Ideal Demand System
  • Equivalent Variations

مراجع

باستان­زاد، حسین(1380)؛ "سیاست سقف قیمت و توزیع یارانه در بازار انرژی ایران"، روند، شماره 32 و33.
خسروی­نژاد، علی­اکبر (1388)؛ "اندازه­گیری اثرات رفاهی حذف یارانه کالاهای اساسی بر خانوارهای شهری ایران"، فصل­نامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 50 : 1-31.
رنجبر، همایون و کبیریان، مهری (1390)؛"تأثیر هدفمندی یارانه­ها بر ثبات ساختاری ضـرایب الگوی تقاضای مصرف­کنندگان"، فصل­نامه اقتصاد کاربردی، شماره 4: 61-88.
رنجبر، همایون؛ شهریور، عباس و خرم­روز، علی (1388)؛ "تحلیل رفتار پویای مصرفی مناطق شهری کل کشور و استان اصفهان: کاربرد دستگاه تقاضای تقریباً ایده­آل طی دوره 1358 –1384"، فصل­نامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 51: 97-121.
رنجبر، همایون و مریخ، سمیرا (1388)؛ "بررسی ساختار تابع تقاضای ترکیب واردات (سرمایه­ای، واسطه­ای و مصرفی) ایران طی دوره­ی 1357-1383". مطالعات اقتصاد بین­الملل، شماره پیاپی 35. شماره دوم (دوره جدید):88-75.
شریفی، علی­مراد؛ صادقی، مهدی و قاسمی، عابدین (1387)؛ "ارزیابی اثرات تورمی ناشی از حذف یارانه حامل­های انرژی در ایران"، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 4: 91-119.
کبیریان، مهری (1390)؛ محاسبه تغییرات معادل رفاه مصرف کننده در اثر هدفمندی یارانه ها. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان).
کریمی، سعید؛ راسخی، ­سعید و احسانی مجتبی (1387)؛ "بررسی تقاضای مواد غذایی مشمول یارانه، در مناطق شهری ایران با استفاده از مدل (AIDS) به­منظور اولویت بندی تخصیص یارانه"، فصل­نامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 39 : 147-166.
گمرک ایران (سال­های مختلف)، سالنامه­های آمار بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران، وزارت بازرگانی، تهران.
مرکز آمار ایران(سال های مختلف)، نتایج تفصیلی حساب های سالانه؛  www.amar.org.ir  
Conrad, K & Schröder M. (1991); "Demand for Durable and Nondurable Goods, Environmental Policy and Consumer Welfare". Journal of Applied Econometrics, 3: 271-286.
Deaton, A.S & Muellbauer J. (1980); "An Almost Ideal Demand System". American Economic Review, 10:312-326.
Hausman, A.J. (1979b); "Exact Consumer's Surplus and Deadweight Loss". The American Economic Review, 71(4): 662-72.
Jensen, H.H & Manrique J. (1998); Demand for Commodities by Income Groups in Indonesia.  Applied Economics, 30: 491-501.
Lee, J. H. (1990a); Alternative to the UMI Dissertation Services, Oklahoma State University.
Lee, J. H. (1990b); Source Differentiated U.S. Beef Demand and Separability, Dissertation PhD, UMI Dissertation Services, Oklahoma State University. Armington Trade Model, Dissertation PhD.
Muellbauer, J. (1974); "Prices and Inequality: The United Kingdom Experience", the Economic Journal, 84: 33-55.
Sahinli, A. S. & Fidan, H. (2011); "Estimation of food demand in Turkey: method of an almost ideal demand system". Springer Science & Business Media B.V.
Taube, P & Huth, G & MacDonald, W. (1990); An Analysis of Consumer Expectation Effects on Demand in a Dynamic Almost Ideal Demand System. Journal of Economics and Bussiness, 42: 225-236.                        

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار