تجزیه عوامل مؤثر بر تغییرات انتشار آلودگی دی اکسیدکربن در زیربخش های صنعتی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریز

2 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریز

3 کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تبریز

چکیده

به ­منظور کاهش میزان انتشار گاز­های گلخانه ­ای، شناخت عوامل مؤثر بر تغییرات انتشار آن­ها امری ضروری است. یکی از مهم­ترین گاز­های گلخانه ­ای گاز دی­ اکسیدکربن است که بخش صنعت با دارا بودن سهمی در حدود بیست درصد، نقش عمده ­ای در تولید آن دارد. از همین ­رو، مطالعه ­ی حاضر با استفاده از تکنیک تجزیه شاخص به بررسی عوامل اصلی انتشار دی­ اکسیدکربن در زیربخش­ های صنعتی ایران (در سطح کدهای دو رقمی ISIC) طی سال­های 1379- 1386 می ­پردازد. برای این منظور با به­ کارگیری روش جمعی LMDI، عوامل مؤثر در تغییرات انتشار دی ­اکسیدکربن در زیربخش­ های صنعتی ایران، به پنج عامل اثر فعالیت، اثر ساختاری، اثر شدت انرژی، اثر ترکیب سوخت و اثر ضریب انتشار تجزیه می ­شوند. نتایج حاصله نشان می ­دهد که عامل اصلی افزایش انتشار دی­ اکسیدکربن در زیربخش ­های صنعتی ایران، اثر فعالیت بوده است و در نقطه مقابل اثر شدت انرژی تأثیر قابل ­توجهی در کاهش انتشار دی ­اکسیدکربن داشته است. این در حالی است که اثر ساختاری نتوانسته تأثیر قابل ­توجهی در کاهش انتشار دی ­اکسیدکربن داشته باشد. بنابراین به­ منظور جلوگیری از افزایش انتشار آلودگی دی ­اکسیدکربن، ضمن اعمال سیاست­ های تشویقی جهت افزایش بهره­ وری انرژی و تغییرات ساختاری به سوی صنایع پاک، می­ بـایست افزایش سهم گاز طبیعی و ارتقاء کیفیت سوخت ­ها در اولویت برنامه ­های توسعه اقتصادی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Decomposing the Influencing Factors of CO2 Emissions of Iranian Manufacturing Industries

نویسندگان [English]

  • Mohsen poor ebadolahan kovich 1
  • mohammad mahdi bargi oskoee 1
  • seyed kamal sadeghi 2
  • iraj ghasemy 3
چکیده [English]

In order to reduce the greenhouse gases emissions, the recognition of influencing factors of emission of such gases is required. One of the most important greenhouse gases is Carbon Dioxide. The industry sector, by having about 20 percent, plays a significant role in emission of Carbon Dioxide. This study investigates the major factors of Carbon Dioxide emissions in Iranian industry subsectors during 2000-2007. For that purpose, using LMDI method in additive form, the Carbon Dioxide emissions of the Iranian two digit ISIC manufacturing industries decomposed to activity, structure, energy intensity, energy mix and emission factors. The results indicate that the activity effect is the major factor of increasing Carbon Dioxide and in contrast, the effect of energy intensity has a significant impact on reducing Carbon Dioxide emissions.  The structure effect has not significant influence on the reduction of Carbon Dioxide emissions. Therefore, to prevent the increasing of pollution emissions of industries, there should be incentive policies to increase energy efficiency and structural changes towards cleaner industries. Also, the increasing of the natural gas in fuels, and improvement of fuel quality should be attended in development programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Index Decomposition Techniques
  • Method of Additive LMDI
  • CO2 Emissions
  • Manufacturing Industries
  • Iran
دفتر برنامه­ریزی انرژی وزارت نیرو، (ترازنامه انرژی) سال­های (1388-1379).
فطرس، محمدحسن و براتی، جواد (1389)؛ تحلیل عوامل مؤثر بر انتشار دی ­اکسید­کربن بخش نیروگاهی ایران، فصلنامه­ تحقیقات مدلسازی اقتصادی، شماره 1: 135-153.
فطرس، محمدحسن و براتی، جواد (1390)؛ تجزیه انتشار دی ­اکسید کربن از مصرف انرژی به بخش­های اقتصادی ایران)، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال هشتم، شماره 28: 49-73.
مرکزآمارایران،نتایج آمارگیری از کارگاه­ های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر،سال­های (1379-1386).
نصراللهی، زهرا و غفاری گولک، مرضیه (1389)؛ آلودگی هوا و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی انتشار SMP و SO2 در صنایع تولیدی ایران، فصل­نامه پژوهش­های اقتصادی، سال دهم، شماره 3: 75-95.
Akbostancı, E., G. Ȋpek T and S. Türüt-As­ık (2011); CO2 Emissions of Turkish Manufacturing Industry: A Decomposition Analysis. Applied Energy 88, pp. 2273–2278.
Ang, B.W., (2004); Decomposition Analysis for Policymaking in Energy: Which is the Preferred Method? Energy Policy 32, pp. 1131–1139.
Ang, B.W., (2005); The LMDI Approach to Decomposition Analysis: A Practical Guide. Energy Policy 33, pp. 867–871.
Ang, B.W., F.Q. Zhang and K. Choi (1988); Factorising Changes in Energy and Environmental Indicators Through Decomposition.Energy 23, pp. 489-495.
Ang, B. W. and K.H. Choi (1997); Decomposition of Aggregate Energy and Gas Emission Intensities for Industry: A Refined Divisia Index Method. The Energy Journal 18, pp. 59–73.
Choi, K.H. and B.W. Ang (2001); A Time-Series Analysis of Energy-Related Carbon Emissions in Korea. Energy Policy 29, pp. 1155–1161.
Choi, K.H., B.W. Ang (2002); Measuring Thermal Efficiency Improvement in Power Generation: the Divisia Decomposition Approach. Energy 27, pp. 447–455.
Hammonda, G.P. and J.B. Norman (2011); Decomposition Analysis of Energy-Related Carbon Emissions from UK Manufacturing. Energy (In Press).
International Energy Agency (2011) CO2 Emissions from Fossil Fuel Combustion –2011 Highlights. Retrieved on 13 January 2011. Available from:  http://www.iea.org/co2highlights/CO2highlights.xls.
Liu, L., Y. Fan, G. Wu and Y. Wei (2007); Using LMDI Method to Analyze the Change of China’s Industrial CO2 Emissions from Final Fuel Use: An Empirical Analysis. Energy Policy 35, pp. 892–900.
Wood, R.and M. Lenzen (2006); Zero-Value Problems of the Logarithmic Mean Divisia Index Decomposition Method. Energy Policy 34, pp. 1326-1331.
Zhao, H., L. Tan, W. Zhang, M. Ji, Y. Liu and L. Yu (2010); Decomposing the Influencing Factors of Industrial Carbon Emissions in Shanghai Using the LMDI Method. Energy 35, pp. 2505–2510.