دولت و مالیات بهینه در اقتصاد بخش عمومی و کارکرد دولت و مالیات در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

طبق تئوری­های اقتصاد بخش عمومی، نظام مالیاتی بهینه به همراه دولت بهینه، از ارکان محــوری نظام­های اقتصادی پیشرفته محسوب می­گردد. تجارب کشورهای مختلف نیز نشان می­دهد که کارآمدی بخش عمومی و سلامت نظام مالیاتی نقش کلیدی در پایداری توسعه دارند. نظام مالیاتی بهینه در کنار دولت بهینه در راستای بالا بردن رضایت­مندی اکثریت شهروندان است. مالیات بهینه ضمن تأمین هزینه­های بخش عمومی، به باز توزیع مورد نیاز درآمدها و ثروت­ها نیز منجر می­شود. نظام مالیاتی بهینه، نظارت مالیات­دهنده بر دولت را نیز به دنبال دارد که موجب تقویت روحـــیه مردم­ســالاری می­گردد. این رو این مقاله در صدد است به بررسی فاصله مورد نظر بپردازد. این کار ضمن تحلیل ساختار دولت و مالیات، دولت بهینه و مالیات بهینه را با کمک دو شاخص نسبت مخارج مصرفی دولت به تولید ناخالص داخلی و نسبت مالیات‏ها به تولید ناخالص داخلی مورد بررسی قرار می­دهد. جهت آزمون اندازه بهینه دولت از منحنی تعمیم یافته آرمی استفاده شده و روش گشتاورهای تعمیم­یافته بر اساس داده­های سری زمانی بکار رفته است. وابستگی منابع مالی دولت در ایران به درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام در دوره­ی مورد مطالعه (1390-1352) تأثیر مستقیمی بر ایجاد ساختار دولتی اقتصاد و گسترش اندازه دولت داشته است. برخی نتایج این مطالعه نشان می­دهد که فاصله قابل توجهی بین دولت و مالیات موجود در اقتصاد ایران از یک طرف و دولت و مالیات بهینه در نظریات بخش عمومی از سوی دیگر وجود دارد. 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Optimum government and tax in public sector economics and in Iran

نویسندگان [English]

  • yadollah dadgar 1
  • rohallah nazari 2
  • ebrahim SiamiEraghi 2
چکیده [English]

According to public sector economics the optimum government and taxing are pillars of economic systems. Optimum government and taxing are factors which help to satisfy citizens. Thus this article is going to analyze the gap between optimum and taxing and actual ones in Iran.  It uses to index of government expenditure to GDP at one hand and the ratio of  tax to GDP at the other. For testing optimum of government it has used army curve. dependence of government financial recourses of government to petroleum does have direct effect on government size. The result shows that there is a considerable distance between government and tax in Iran at one hand and its optimum one in public economics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • optimum tax
  • optimum government
  • public sector theory