بررسی تأثیر راهبردهای مختلف در مدیریت درآمدهای نفتی بر عملکرد اقتصاد کلان در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه شیراز

2 دانشیار بخش اقتصاد دانشگاه شیراز

3 استاد بخش اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز

چکیده

هدف این مطالعه، بررسی آثار راهبردهای مختلف مدیریت درآمدهای نفتی بر عملکرد اقتصاد کلان در ایران است. برای این منظور ابتدا راهبرد «هزینه کردن و رفتن» و سپس «افزایش تدریجی ذخیره‏سازی درآمدهای نفت» به عنوان یک راهبرد فرضی مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این تحقیق از داده‌های اقتصاد ایران طی سال‌های 1390-1344 و یک مدل نئوکینزی تعادل عمومی پویای تصادفی برای این منظور استفاده‌شده است. نتایج به‌دست‌آمده بر اساس راهبرد نخست که دولت همه مازاد درآمدهای نفتی را صرف هزینه‌های جاری و عمرانی می‌کند؛ حاکی از آن است که هرگاه درآمدهای نفتی دولت دچار نوسان می‌شود، سرمایه‌گذاری دولتی و بخش خصوصی کاهش‌یافته و در نتیجه منتج به افزایش تولید و رشد اقتصادی نمی‌شود. در این رویکرد مصرف مؤثر که ترکیبی از مصرف خصوصی و هزینه‌های مصرفی دولت به عنوان کالاهای عمومی است کاهش می‌یابد. دلیل این مسأله لحاظ پارامتر هدر رفت در مخارج دولتی درون مدل می‌باشد. بر اساس راهبرد دوم، دولت مازاد درآمدهای نفتی را در صندوقی ذخیره کرده و به تدریج و مداوم بازدهی ناشی از این درآمدها را در قالب سرمایه‌گذاری دولتی صرف فعالیت‌های عمرانی می‌کند. در نتیجه این رویکرد، تولید، مصرف مؤثر و البته تورم نیز افزایش می‌یابد. در مجموع نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق نشان می‌دهد که پس‌انداز منابع درآمدی نفت در صندوق به عنوان یک ضربه‎گیر در برابر کاهش درآمدهای نفتی عمل می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Investigation of Oil Revenues Management Strategy on Macroeconomic Performance in Iran

نویسندگان [English]

  • hojat parsa 1
  • Ebrahim hadian 2
  • ali hossein samadi 2
  • mansor zibaei 3
2 faculty member
3 faculty member
چکیده [English]

This study investigates the effects of oil revenues management on macroeconomic performance in Iran. "Spend- as –you- go" strategy then the "Gradual –Scaling-up" Strategy as a counterfactual one. For this purpose ,We  have used Iran’s data economy during 1344-1390(1965-2011)  and employed a New Keynesian Dynamic Stochastic General Equilibrium (NKDSGE) model. Based on the first strategy,  government allocated all oil revenues surplus obtained from the long run trend to the current and reconstructive expenditures. The  findings of the first strategy  illustrate that, fluctuations in oil revenues, decreases public and private investments. As a result, we have a reduction in production and  economic growth.  Moreover, the effective consumption, which is a combination of private and government consumption expenditure, as public goods, declines. The cause of this problem is waste in public expenditure. Based on the second strategy, known as counterfactual strategy, government reserves the oil revenues’ surplus and invests the returns of these reserves in reconstructive activities, gradually but consistently. Based on the second strategy, even with the fluctuation in oil revenues, production boosts due to persistence and continuance of government and private investments. Furthermore, effective consumption and inflation increase. As a whole, the results show that in the second counterfactual strategy; i.e. gradual –Scaling-up, The Oil fund acts as a buffer against decline in oil revenues.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oil Revenue Management
  • Spend- as –you- go
  • Gradual –Scaling-up
  • Dynamic stochastic general equilibrium

مراجع

ابونوری، اسمعیل و محمدهادی رجایی (1391)؛ ارزیابی اثر تکانه قیمت انرژی بر متغیرهای اقتصاد کلان: معرفی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی، فصلنامه اقتصاد محیط‌زیست و انرژی، سال اول، شماره 2، 22-1.
امینی، علیرضا و نشاط حاجی محمد (1384)؛ برآورد سری زمانی موجودی سرمایه در اقتصاد ایران طی دوره 81-1338، مجله برنامه و بودجه، شماره 90، 86-53.
باقری پرمهر، شعله و موسوی­نیک، سیدهادی (1390)؛ کاربرد الگوهای تعادل عمومی پویای تصادفی برای بررسی آثار سیاست‌های اقتصادی در ایران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، گزارش دفتر مطالعات اقتصادی (گروه اقتصاد کلان).
تقوی، مهدی و صفرزاده، اسماعیل (1388)؛ نرخ بهینه رشد نقدینگی در اقتصاد ایران در چارچوب الگوهای تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال سوم، شماره 3، 104-77.
شاهمرادی، اصغر (1387)؛ بررسی اثرات تغییر قیمت‌های انرژی بر روی سطح قیمت، تولید و رفاه در اقتصاد ایران، وزارت اقتصاد و دارایی.
طائی، حسن (1385)؛ تابع عرضه نیروی کار: تحلیلی بر پایه اقتصاد خرد، پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 29، 112-93.
جعفری‌صمیمی، احمد؛ طهرانچیان، امیرمنصور؛ ابراهیمی، ایلناز و بالونژاد نوری، روزبه (1393)؛ اثرات تکانه‌های پولی و غیرپولی بر تورم و تولید در یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی در شرایط اقتصاد باز: مطالعه موردی اقتصاد ایران، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، دوره 3، شماره 10، 32-1.
حقیقی، ایمان؛ آقانظری، حسن و شرزه‌ای، غلامعلی (1392)؛ تحلیل تعادل عمومی پویا از اثرات قاعده بقای ثروت طبیعی در بهره‌برداری از درآمد نفت و گاز، فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، شماره 11، بهار، 76-42.
رضایی، ابراهیم (1388)؛ نقش مشوق‌ها و نرخ‌های مؤثر مالیاتی در پویایی‌های سرمایه‌گذاری: رویکرد کلان اقتصادی، فصلنامه تخصصی مالیات، دوره جدید، شماره هفتم، زمستان، 84-65.
متوسلی، محمود؛ ابراهیمی، ایلناز؛ شاهمرادی، اصغرو اکبر کمیجانی (1389)؛ طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی نیوکینزی برای اقتصاد ایران به عنوان یک کشور صادرکننده نفت، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال دهم، شماره 4، 116-87.
Baunsgaard, T. (2003); Fiscal Policy in Nigeria: Any Role for Rules?, IMF Working Paper, WP/03/155.
Breisinger, C.; Diao, X.; Schweickert, R. and Wiebelt, M. (2009); Managing Future Oil Revenues in Ghana: An Assessment of Alternative Allocation Options. Keil Working Paper, No. 1518, May 2009.
Calvo, G.A.(1983); Staggered Price in a Utility-Maximizing Framework, Journal of Monetary Economics, Vol. 12(3), 983-998.
Dagher, J.; Gottschalk, J. and Portillo, R. (2010); Oil Windfalls in Ghana: A DSGE Approach, IMF Working Paper, WP/10/116.
Gelb, A. and et al (1988); Oil Windfall: Blessing or Curse?, Oxford University Press.
Hassler, J.; Krusell, P.; Shifa, A. and Spirol, D. (2013); Ugandan Oil- a Blessing or a Curse?, IGC Working Paper.
Pieschacon, A. (2012); The Value of Fiscal Discipline for Oil-Exporting Countries. Journal of Monetary Economics, Vol. 59, 250-268.
Richmond, C.; Yackovlev, I. and Yang, S. C. (2013); Investing Volatile Oil Revenues in Capital-Scarce Economies: An Application to Angola, IMF Working Paper, WP/13/147.
Sachs, J. D. and Warner, A. M. (2001); The Curse of Natural Resources, European Economic Review, Vol. 45, 827-838.
Samak, I.; Muthoora, P.; Versailles, B. (2013); Fiscal Sustainability, Public Investment and Growth in Natural Resource-Rich, Low- Income Countries: The Case of Cameroon, IMF Working Paper, WP/13/144.
Uhlig, H. (1999); A Toolkit for Analyzing Nonlinear Dynamic Stochastic Models Easily, Computational Methods for the Study of Dynamic Economies,Oxford University Press, 30-61.
Wiebelt, M.; Pauw, K.; Matovu, J. M.; Twimukye, E. and Benson, T. (2011); Managing Future Oil Revenues in Uganda for Agricultural Development and Poverty Reduction: A CGE Analysis of Challenges and Options,Keil Working Paper, No. 1696, May 2011.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار